Τα λυκάκια
Δεν είναι Sleepers ούτε Les Choristes, γι ν’αναφερω δύο θαυμάσιες ταινίες νεανικής παραβατικότητας και τιμώρησής της. ‘Ομως η ταινία του Marius Holst, το King Of Devil’s Island δεν είναι λιγότερο συγκλονιστική -αν και πιό λιτή και υπόρρητη στη συγκινησιακή φόρτιση που προκαλεί.
Η ταινια βασίστηκε σε πραγματικά περιστατικά που έλαβαν χώρα στο νησάκι Μπαστόϊ, νότια του ‘Οσλο, όπου λειτουργούσε αναμορφωτήριο για τα “κοινωνικά απροσάρμοστα αγόρια”, απ΄ το 1900 μεχρι το 1953. Το πρωταγωνιστικο κουιντέτο ειναι εξαιρετικό. Stellan Skarsgard στο ρόλο του επιφανειακά ευγενικού δ/ντή, με τον συστηματικο σαδισμό. Ο Benjamin Helstad στο ρόλο του 17χρονου ναύτη σε φαλαινοθηρικό (για την ακρίβεια χειριζόταν το καμάκι), ο οποίος καταληγει στο αναμορφωτήριο για έγκλημα που δεν κατονομάζεται. Ο υπέροχος Trond Nillsen στο ρόλο του φαινομενικά απαθούς και υπάκουου ‘Ολαφ, ο εξίσου υπέροχος Magnus Langlete, στο ρόλο του ευαίσθητου Ιβάρ και ο αχώνευτος , “σιγανό ποτάμι” Kristoffer Joner στο ρόλο του μισητού επιστάτη Μπράτεν.
‘Ολα τα σωφρονιστικά ιδρύματα, όλες οι φυλακές, ολα τα στρατόπεδα διαθέτουν την “αρχετυπική” φιγούρα ενός έμπιστου του δ/ντή, συνήθως χαμηλής νοημοσύνης πρόσωπο, με απωθημένα εξουσίας, πειθήνιο όργανό του που ακολουθεί πιστά τη θεμελειώδη αρχή υποτακτικός προς τους πάνω, καταπιεστικός προς τους κάτω. Εξαιρετικές οι σκηνές συγκρατημένης τρυφερότητας και φιλίας που αναπτύσσονται μεταξύ των δύο βασικότερων τροφίμων, βασικότερων απ΄την άποψη του ρόλου τους στην κλιμάκωση των γεγονότων. Ο ‘Ερλινγκ, ο σκληροτράχηλος , άξεστος νεαρός φαλαινοθήρας, δεν γνωρίζει ανάγνωση ούτε γραφή, και διηγείται μιά φανταστική ιστορία στον ‘Ολαφ, ο οποιος την καταγραφει για λογαριασμό του. Οι γνωρίζοντες το μυθιστόρημα του Χέρμαν Μέλβιλ Μόμπι Ντικ, ή τις κινηματογραφικές διασκευές του, θ’ αναγνωρίσουν τα σχετικά πλάνα.
Η Τέχνη ως γνωστόν, αποτελεί ορμητήριο και καταφύγιο. Στο παγωμένο κολαστήριο του Μπαστόϊ, όπου εκτός του καλοκρυμένου σαδισμού του διευθυντή, οι εσώκλειστοι έχουν ν’αντιμετωπίσουν και εγκλήματα σε βάρος τους, εκ μερους του προσωπικού, η μικρή ιστορία που ο ‘Ερλνιγκ αφηγείται στα κρυφά στον ‘Ολαφ, φαντάζει η μοναδική ρίζα ομορφιάς, φυγής και συντροφικοτητας σ’αυτη τη φυλακή ανηλίκων.
Ο σεβασμός στην προσωπικότητα του δράστη, Ο,ΤΙΔΗΠΟΤΕ ΚΙ ΑΝ ΕΧΕΙ ΔΙΑΠΡΑΞΕΙ, αποτελεί διαρκές στοιχημα για την ποινική εξουσία, και την υποχρεώνει σε αυτοσυγκράτηση. Που τελειώνει η τιμώρηση και ο σωφρονισμός και που ξεκινάει ο σαδισμός και η κακοποίηση, είναι όρια που κι αν ακόμη θολώνουν κι αποσιωπούνται ανεπίτρεπτα στην αληθινή ζωή, φανερώνονται και υπογραμμιζονται στη μεγάλη οθόνη.Και πολύ καλά κάνουν.