Βασιλικότερος του βασιλέως

Η ταινία του Justin Kurzel   MACBETH  ξεκινάει και τελειώνει μ’ ένα μικρό αγόρι. Ο μικρός γιός του Μάκβεθ (ο θάνης του Γκλάμις) και της συζύγου του Λαίδης Μάκβεθ, στην εναρκτήρια σκηνή κείτεται νεκρός, περιμένοντας να παραδοθεί στις φλόγες σύμφωνα με τα έθιμα ταφής. Στην τελική σκηνή αντιθέτως, ο μικρός γιός του Μπάνκο (έτερου στρατηγού του Βασιλιά της Σκωτίας Ντάνκαν), ζωντανός, τρέχει (κυνηγημένος ; ) κρατώντας ένα σπαθί , και χάνεται μέσα σε βοή και κατακόκκινο «κάδρο».
Η ταινία του Kurzel είναι υπέροχη ,με μία θέση σίγουρα, στην αρκετά μεγάλη λίστα των κινηματογραφικών μεταφορών του εξαιρετικού , διαχρονικής αξίας δράματος του W.Shakespeare. Με υποβλητικότατη, υπέροχη φωτογραφία απ΄τον Adam Arkapaw ( έχει δώσει δείγματα γραφής στις εξαιρετικές σειρές Top Of The Lake και True Detective/season 1 ), μουσικάρα απ΄τον Jed Kurzel (αδελφός του σκηνοθέτη- νομίζω πως η γκάϊντα δεν θ’ακούγεται πιά το ίδιο) και κυρίως ένα έξοχο πρωταγωνιστικό ζευγάρι, ξαναδίνει πνοή στον διψασμένο για εξουσία και δύναμη στρατηγό που υπέκυψε στις βουλές της Μοίρας (όπως αρεσκόταν να πιστεύει)ή στους προσωπικούς του δαίμονες. Γιατί τί τελικά ήταν ο Μάκβεθ; Ένα άθυρμα στα χέρια των 3 Μαγισσών που προέβλεψαν την άνοδο και πτώση του, ή απλώς ένας αρχομανής που πολύ βολικά για την ένοχη συνείδησή του, πρόβαλε τις δικές του επιθυμίες στους θεούς, τη Μοίρα κ.λ.π.; τι πιό ανακουφιστικό για τον γενναίο στρατηγό Μάκβεθ να πιστεύει πως ό,τι κάνει υπαγορεύεται απ ΄την τρομερή (με τη διπλή σημασία της λέξης) προφητεία που έλαβε; Ο Michael Fassbender στον ομώνυμο ρόλο είναι απλώς υπέροχος. Γοητευτικός, πανέμορφος, κρύβει τη φιλοδοξία του να γίνει βασιλιάς αλλά όχι για πολύ, απ΄τη στιγμή που ακούει την προφητεία αρχίζει να παραδίνεται στη δίψα του για εξουσία. στέλνει χαρμόσυνο μήνυμα στη σύζυγό του (εξαίρετη Λαίδη η Marion Cotillard, αυτό το δολοφονικό βλέμμα της κι ο τρόπος που προφέρει τις ατάκες της ταιριάζουν εντελώς με την επίσης αρχομανία της- για λογαριασμό του αγαπημένου της συζύγου βεβαίως- αυτή, μιά γυναίκα δεν ασκεί ευθέως εξουσία, γητεύει, ξελογιάζει και καθοδηγεί όπως μόνο αυτή ξέρει, τον άνδρα της στο θρόνο και το έγκλημα), και βαθμηδόν, απ΄τη φρικτή δολοφονία του βασιλιά Ντάνκαν (επιβλητικός David Thewlis) «παίρνει το κολάϊ» στο φόνο, τα πτώματα σωρεύονται στο δρόμο του προς το θρόνο, κι εκεί που φαινόταν να πείθεται στα ραδιούργα σχέδια που κατέστρωνε η Λαίδη του, τώρα παίρνει αυτός την πρωτοβουλία να σκοτώσει όποιον γίνεται εμπόδιο στο στόχο του.

Η ταινία του Kurzel είναι ένα σκληρό, ανελέητο πόνημα που δεν αφήνει χώρο στη λύτρωση, στην τρυφερότητα (είναι πολύ ενδιαφέρον το ότι δεν υπάρχει σχεδόν καμία ερωτική σκηνή μεταξύ των Μάκβεθ-Λαίδης Μάκβεθ, παρόλο που το γοητευτικό πρωταγωνιστικό ζεύγος δεν στερείται ούτε ερωτισμού ούτε «χημείας»). Το κόκκινο χρώμα βάφει αρκετά απ’ τα εντυπωσιακά πλάνα της, υποδηλώνοντας ίσως, τα αιματοβαμμένα χέρια του μοιραίου ζεύγους. Αποκεφαλισμοί και προδοσίες, δεισιδαιμονίες ( η Λαίδη επικαλείται τα σκοτεινά πνεύματα μόλις μαθαίνει τα χαρμόσυνα νέα ) και φιλοδοξίες απασχολούν τον αγαπημένο στρατηγό του Ντάνκαν αλλά και τους υπόλοιπους (βλ. τον ευγενή της Αυλής του Ντάνκαν, Μακντόφ- πολύ δυνατή ερμηνεία απ’ τον Sean Harris- και τη σύζυγό του Λαίδη Μακντόφ- η Elizabeth Debicki).
Νομίζω θα ήταν πολύ ενδιαφέρουσα μία σύγκριση των ερμηνειών μεταξύ Fassbender-Cotillard και του άλλου θαυμάσιου ζεύγους πρωταγωνιστών στην φοβερή μεταφορά του Μάκβεθ το 1971 απ’ τον Roman Polanski: Jon Finch-Francesca Annis. ‘Όχι μόνο εκείνη η ταινία «διαβρωνόταν» από μία υπόκωφη σεξουαλικότητα κι αισθησιασμό στα πλάνα της, αλλά και οι ερμηνείες του πρωταγωνιστικού δίδυμου ήταν- επιτρέψτε μου- σχεδόν υστερικές. Η τρέλα για εξουσία , η τρέλα λογω τύψεων, η απελπισία, ο φόβος της ανατροπής και της απώλειας της, με αθέμιτα μέσα, κατακτημένης εξουσίας, αποδίδονται απ΄τον Finch και την Annis με πιό κραυγαλέο τρόπο. Αντίθετα ο φόβος και οι τύψεις που ταλανίζουν τον Μάκβεθ που πλάθει ο Fassbender είναι πιό «ήσυχοι» πιο υπόγειοι, ακόμα και στην εκπληκτική σκηνή του δείπνου με την εμφάνιση του φαντάσματος του δολοφονημένου Μπάνκο, ο Fassbender οργίζεται και ξεσπάει με πιό συγκρατημένο τρόπο απ΄τον Finch, ίδια αξιοσημείωτο όμως (ειρήσθω εν παρόδω, μου φάνηκε κουτσουρεμένη αυτή η σκηνή, η οποία και στο κείμενο είναι συγκλονιστική).
Αυτή βεβαίως που δίνει ρεσιτάλ είναι η Cotillard, όπου στην καταπληκτική σεκάνς στην εκκλησία, μας χαρίζει μία Λαίδη Μάκβεθ που μουσκεύει στα δάκρυα ,ανοίγοντας τελικά την πόρτα στις ύαινες της συνείδησής της… η θρυλική φράση “ Out, damned spot! Out I say” που συνοψίζει την παγίδα των εφιαλτικών παραισθήσεων στην οποία έχει πέσει , προκαλεί ανατριχίλες (συμβάλλει σ’αυτό και η εξαίρετη μουσική του αδελφού Κurzel).
Δεν υπάρχει λύτρωση καμιά στην ταινία του Kurzel, τεράστιες εκτάσεις, αέρας να μαστιγώνει τα κορμιά των στρατιωτών, αίμα να τρέχει ποτάμι και μία αίσθηση παγίδευσης όλων σ’ έναν τεράστιο λάκο με χώμα. Η υποβλητική μουσική δρα ως μετρονόμος που ρυθμικά σημαίνει την εμφάνιση των τύψεων που αρχίζουν ν’ αναδύονται στο τυφλωμένο μυαλό του Μάκβεθ και της συζύγου του. παράνομα κτηθείσα εξουσία = δυό φορές επισφαλής εξουσία, ήξεραν τι έλεγαν οι Μάγισσες. ‘Αλλωστε ο Μπάνκο, όταν ακόμα ήταν ζωντανός και στο πλευρό του Μάκβεθ , τον είχε προειδοποιήσει: « πολλές φορές για να μας καταστρέψουν τα όργανα του σκότους μας λένε αλήθειες και μας δελεάζουν με μικρά κεράσματα για να μας προδώσουν μετά με μεγάλες συνέπειες».
Αξιολογότατη και άκρως επιδραστική είναι η ταινία του Αυστραλού Κurzel , με φοβερά κοστούμια της Jacqueline Durran , και ένα μαυλιστικό , υπνωτιστικό πρωταγωνιστικό ζευγάρι.