Η ιστορία των σινεμά drive – in
Είμαστε πλέον στη μέση του καλοκαιριού και τα θερινά σινεμά με τις όμορφες πράσινες αυλές έχουν την τιμητική τους. Εκτός, όμως, από τους θερινούς κινηματογράφους, υπάρχουν τα drive – in, νοσταλγικά απομεινάρια μιας άλλης εποχής.
Τα λεγόμενα drive – in έκαναν την εμφάνισή τους ήδη από τη δεκαετία του 1930, και έγιναν μόδα -κυρίως στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού- τη δεκαετία του 1950. Πρόκειται για υπαίθριες γιγαντοοθόνες, στις οποίες είχες πρόσβαση με το αυτοκίνητο, μέσα από το οποίο παρακολουθούσες και την ταινία. Πρόκειται για μία μόδα που, δυστυχώς, με τη πάροδο του χρόνου ξεχάστηκε, αν και έχει αρχίσει να αναβιώνει, κυρίως στο πλαίσιο κάποιων φεστιβάλ.
Αν και τα drive – in ήταν ιδέα του Ρίτσαρντ M. Χόλινγκσχεντ Τζ., ενός νεαρού από το Νιου Τζέρσεϊ, ένα από τα πρώτα drive-in που έχουν καταγραφεί ήταν το σινεμά Theatre de Guadalupe στο Νιού Μέξικο, όπου υπήρχαν θέσεις τόσο για καθήμενους, όσο και χώρος για αυτοκίνητα. Το σινεμά άνοιξε τον Απρίλιο του 1915.
Ο Χόλινγκσχεντ θεωρείται ο «πατέρας» του drive-in. Θέλησε να διαφημίσει με αυτόν τον τρόπο τη μάντρα αυτοκινήτων του πατέρα του, ενώ θέλησε να βρει μια αναπαυτική λύση για να βλέπει ταινίες η εύσωμη μητέρα του, η οποία δεν χωρούσε στα καθίσματα των συμβατικών κινηματογραφικών αιθουσών.
Αρχικά τέντωσε ένα μεγάλο πανί ανάμεσα σε δέντρα, έστησε μία μηχανή προβολής στην οροφή του αυτοκινήτου του και τοποθέτησε ένα ραδιόφωνο πίσω από την αυτοσχέδια οθόνη. Έπειτα από πολλές δοκιμές ικανοποιήθηκε από το αποτέλεσμα και στις 6 Αυγούστου 1932 κατοχύρωσε την ευρεσιτεχνία του. Σχεδόν έναν χρόνο αργότερα εγκαινίασε τον πρώτο κινηματογράφο drive-in.
Το πρώτο drive in άνοιξε στις 6 Ιουνίου του 1933. Οι θεατές πλήρωσαν μόλις 25 σεντς ανά αυτοκίνητο και ανά θεατή και η ταινία που παρακολούθησαν ήταν η βρετανική κωμωδία Wives Beware.
Οι επόμενες δεκαετίες αποδείχθηκαν «χρυσές», οι κινηματογράφοι αυτοκινήτων αυξάνονταν με ταχύτατους ρυθμούς, ενώ ταυτόχρονα εξελισσόταν και η τεχνολογία της εικόνας και του ήχου. Όπως αναφέρει το Smithsonian, το 1958, την περίοδο της ακμής τους, λειτουργούσαν 4.063 drive – in σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ, με την κινηματογραφική αυτή μόδα να περνάει και τα ευρωπαϊκά σύνορα.
Ένα από τα μεγαλύτερα drive – in ήταν το Johnny All-Weather Drive-In στην Νέα Υόρκη με χωρητικότητα 2.500 αυτοκινήτων. Το σινεμά διέθετε παιδική χαρά, εστιατόριο στην οροφή και μία μεγάλη χειμερινή αίθουσα, σε περίπτωση που οι καιρικές συνθήκες δεν επέτρεπαν στους θεατές να δουν την ταινία από το αυτοκίνητό τους.
Στο drive – in προβάλλονταν συνήθως δύο ταινίες συνεχόμενα – δεν γινόταν να προβληθούν περισσότερες λόγω περιορισμένου χρόνου. Όσο για τον ήχο, υπήρχε μια συγκεκριμένη ραδιοφωνική συχνότητα στην οποία συντονίζονταν οι επιβαίνοντες των αυτοκινήτων για να έχουν ήχο από την ταινία.
Το drive-in αποτελούσε μια οικονομική διασκέδαση και το εισιτήριο κόστιζε περίπου 1 δολάριο. Η άνεση του ίδιου σου του αυτοκινήτου ήταν ένα ακόμα θετικό στοιχείο των drive – in, ενώ για πολλά ζευγάρια αποτελούσε ρομαντική έξοδο.
Ωστόσο, παρά τη μεγάλη τους επιτυχία, οι drive – in κινηματογράφοι δέχτηκαν το πρώτο τους πλήγμα τη δεκαετία του ’60, όταν εμφανίστηκε η ιδιωτική τηλεόραση. Από οικογενειακή έξοδο, τα σινεμά στράφηκαν στις ερωτικές ταινίες και δέχθηκαν την επίθεση των ΜΜΕ που τα αποκαλούσαν περιφρονητικά «passion pits» (γούβες πάθους).
Παράλληλα, και οι αυξημένες τιμές στα οικόπεδα που χρησιμοποιούνταν ως κινηματογράφοι, οδήγησαν πολλούς ιδιοκτήτες να εγκαταλείψουν τα drive-in. Οι καιρικές συνθήκες δεν βοήθησαν. Υπάρχουν περιπτώσεις drive-in που «εξαφανίστηκαν» εν μία νυκτί από τυφώνες.
Μερικές εκατοντάδες drive-in απομένουν πλέον στις ΗΠΑ και σε άλλα μέρη του κόσμου (κυρίως Καναδά και Αυστραλία), ενώ έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα δημοφιλή και στην Κίνα. Πρόσφατα άνοιξε στη Μαδρίτη σινεμά drive-in που διαθέτει τόσο συμβατικά καθίσματα, όσο και χώρο για οχήματα. To 2014 αλυσίδα fast food στις ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι συνεργάζεται με την Ένωση drive-in των ΗΠΑ για την κατασκευή 200 drive-in (όπου θα σερβίρεται φυσικά το φαγητό της).
Από το φετινό Riverdale μέχρι τη ρομαντική βραδιά των Τζον Τραβόλτα και Ολίβια Νιούτον Τζον στο Grease, το drive-in έχει και το ίδιο πρωταγωνιστήσει αρκετές φορές στη μεγάλη και τη μικρή οθόνη. Ακόμα και στο Flinstones του 1994 βρίσκουμε ένα… προϊστορικό drive-in.
Τα drive – in στην Ελλάδα
Παρά την φρενίτιδα που επικρατούσε στην Αμερική και την Ευρώπη, οι κινηματογράφοι αυτοκινήτων υπήρξαν λιγότερο δημοφιλείς στην Ελλάδα.
Υπήρξαν, βέβαια, αρκετά drive-in, στα οποία μπορούσε κανείς να παρακολουθήσει συνήθως B – movies. Στη συνέχεια -και καθώς οι κινηματογράφοι αυτοί δεν αποδείχθηκαν ιδιαίτερα επιτυχημένοι- οι ταινίες που επέλεγαν ήταν αυστηρώς ερωτικού περιεχομένου.
Drive – in λειτούργησαν σε όλη την Ελλάδα (Αττική, Θεσσαλονίκη), ενώ ένα από τα γνωστά ήταν στην Αμμουδάρα Κρήτης. Στο Μαρούσι υπήρχε και το Αθενς Ντράιβ Ιν (στη Λεωφ, Κηφησίας), ενώ στον Σταυρό της Αγίας Παρασκευής υπήρχε το Αβάντι.
Drive-in λειτούργησε και στη Μαλακάσα, για μόλις 3 χρόνια, από το 1977 έως το 1980. Σήμερα η οθόνη στέκει ακόμα, αλλά ο χώρος είναι άδειος και παραμελημμένος.
Μέχρι και στη μεγάλη οθόνη αποτυπώθηκαν τα drive-in. Στην ταινία Από πάνε στη χαβούζα (1984), ο πρωταγωνιστής Θανάσης Βέγγος οδηγεί ένα βυτιοφόρο σε έναν κινηματογράφο αυτοκινήτων. Πρόκειται για το Athens Drive In στη Λεωφόρο Κηφισίας.
Το τελευταίο διάστημα έχει γίνει και στην Ελλάδα μια προσπάθεια αναβίωσης της κουλτούρας του drive – in μέσα από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου, καθώς και από το 1ο En Lefko Film Festival με την προβολή της ταινίας «Μπόνι και Κλάιντ» στον Λυκαβηττό.
Ίσως τελικά το drive – in να μπορεί να αναβιώσει ξανά, καθώς αποτελεί μια εναλλακτική, οικονομική και νοσταλγική πρόταση για κινηματογραφική έξοδο.
