Συνέντευξη με την καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου

Από τις 8 έως τις 17 Απριλίου πραγματοποιείται φέτος το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου σε 12 συνολικά πόλεις. Παράλληλες εκδηλώσεις, αφιερώματα, εκθέσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα και σεμινάρια πλαισιώνουν το πλούσιο πρόγραμμα των κινηματογραφικών προβολών. Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ, Τζίνα Πετροπούλου μιλά στους cinepivates για τη φετινή διοργάνωση.

• Ποιο θα λέγατε ότι είναι το στίγμα της φετινής διοργάνωσης;    

Η φετινή διοργάνωση πραγματοποιείται μέσα σε ένα πολύ ιδιαίτερο κλίμα: Η επιστροφή στις φυσικές προβολές στο χώρο που διεξάγεται κατά κανόνα το Φεστιβάλ μας γεμίζει χαρά και ικανοποίηση. Από την άλλη,  η φρίκη του πόλεμου, το κλίμα αβεβαιότητας και οι δυσάρεστες εξελίξεις που αυτή η κατάσταση θα φέρει στον υπόλοιπο κόσμο δεν μας αφήνουν να ατενίζουμε το μέλλον με την αισιοδοξία που θα έπρεπε να είχαμε. Ωστόσο, έχει ιστορικά αποδειχτεί ότι η τέχνη ανθίζει μέσα στις δύσκολες συνθήκες και μια ταινία τεκμηρίωσης μπορεί και οφείλει να καταγράψει τη ζοφερή πραγματικότητα που βιώνουμε. Και θα είναι τιμή μας να φιλοξενήσουμε σε μελλοντικά Φεστιβάλ τα ντοκιμαντέρ που γυρίζονται όσο γράφονται αυτές οι γραμμές και θα αποτυπώνουν την πραγματικότητα αυτή.

• Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση του να διοργανώνεις ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ σε τόσες πόλεις ταυτόχρονα και μάλιστα την εποχή της πανδημίας; 

Η αλήθεια είναι ότι το έργο του συντονισμού είναι δύσκολο, ακόμα και χωρίς τους περιορισμούς της πανδημίας. Πόσο μάλλον τώρα που πρέπει να τηρούμε μια σειρά από επιπλέον κανονισμούς και πρωτόκολλα. Σε κάθε περίπτωση, το Φεστιβάλ με τη βοήθεια της χρονικής συγκυρίας συνέχισε να διεξάγεται φυσικά στα χρόνια της πανδημίας (το 2020 διεξήχθη πριν το lockdown και το 2021 έγινε υβριδικά με κανονικές προβολές το καλοκαίρι). Αφού λοιπόν η ομάδα του Φεστιβάλ τα κατάφερε σε τόσο δύσκολες συνθήκες, νιώθουμε έτοιμοι να ανταποκριθούμε σε ότι αντιξοότητα προκύψει στο μέλλον.  

• Μιλήστε μας για τη νέα πρωτοβουλία σας «Ντοκιμαντέρ για όλους».

Βλέποντας την δυναμική που έχει το ντοκιμαντέρ στην εκπαίδευση και στην εναλλακτική ψυχαγωγία  των παιδιών και των ενηλίκων και λαμβάνοντας υπ’ όψη αφενός, ότι το ντοκιμαντέρ έχει τελείως αποκλεισθεί από μια μερίδα ατόμων με ειδικές ανάγκες και κυρίως σε άτομα με πρόβλημα όρασης, και αφ’ ετέρου ότι η περιφέρεια, πλην των μεγάλων πόλεων, υστερεί σε εναλλακτικά εκπαιδευτικά & πολιτιστικά προγράμματα, ξεκινήσαμε την υλοποίηση μιας σημαντικής δράσης πολιτισμού και εκπαίδευσης που απευθύνεται στην μαθητική κοινότητα και στην κοινότητα ΑΜΕΑ. Πιο συγκεκριμένα όλες οι ταινίες ντοκιμαντέρ που προβάλλονται στο φεστιβάλ έχουν ενσωματωμένους ειδικούς υπότιτλους SDH για τα άτομα με προβλήματα ακοής ενώ ένα θα προβληθεί με ακουστική περιγραφή για τα άτομα με πρόβλημα όρασης. Τα σχέδιά μας είναι μέσα στην χρονιά να επεξεργαστούμε  5 τουλάχιστον ντοκιμαντέρ με  ακουστική περιγραφή Όπως γνωρίζετε είναι μία κοστοβόρα και χρονοβόρα διαδικασία. Το πρόγραμμα υλοποιείται σε συνεργασία και με το Ιόνιο πανεπιστήμιο το τμήμα μετάφρασης και διερμηνείας. Για το 2022 έχει προγραμματισθεί η  μεταγλώττιση  12  ξένων ταινιών ντοκιμαντέρ  που είναι κατάλληλα για παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες ή με ελαφριά και μέση νοητική αναπηρία, και αυτό  γιατί είτε δεν είναι εξοικειωμένα στο να διαβάζουν υποτίτλους γρήγορα ή γιατί μαθαίνουν με πιο αργό ρυθμό. Τέλος στο πλαίσιο του φεστιβάλ κάποιες εκπαιδευτικές δράσεις στοχεύουν σε άτομα με μέτρια νοητική αναπηρία όπως π.χ.  μία ημερήσια δράση  «Ένας περίπατος στη φύση»,  όπου τα παιδιά σε ομάδες θα κληθούν να καταγράψουν με κινούμενη ή στατική εικόνα τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση.

• Η ταινία έναρξης του Φεστιβάλ είναι το ντοκιμαντέρ «Ο Παππούς μου ο Παπαφλέσσας» σε παραγωγή του φορέα και διοργανωτή του Φεστιβάλ. Μιλήστε μας λίγο για αυτή τη δουλειά.

Θα ήθελα να διευκρινίσω ότι η  ταινία δεν είναι παραγωγή του φορέα και διοργανωτή του φεστιβάλ αλλά είναι παραγωγή της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Το Κέντρο δημιουργικού ντοκιμαντέρ ανέλαβε την εκτέλεση παραγωγής κι εγώ προσωπικά την διεύθυνση παραγωγής της ταινίας η οποία είχε μεγάλες δυσκολίες και λόγω συνθηκών covid αλλά και λόγω του σημαντικού αυτού ήρωα. Έγιναν τρία μεγάλα ταξίδια στην Κωνσταντινούπολη όπου ο Παπαφλέσσας έγινε Μέλος της Φιλικής εταιρίας, στο Βουκουρέστι όπου πριν από την επανάσταση ήταν ένας τόπος όπου τα μέλη της Φιλικής εταιρίας σύχναζαν προετοιμάζοντας την, καθώς και στην Ουκρανία, Οδησσό, και Ισμαήλ όπου και πάρθηκε η απόφαση της εξέγερσης του 1821. Η απόφαση της σκηνοθέτριας Κλεώνης Φλέσσα να αφηγηθεί την ιστορία του παππού της ενός πολύ σημαντικού ήρωα, με έναν προσωπικό τρόπο δίνει στην ταινία μια μεγάλη πρωτοτυπία και την καθιστά ένα έργο πολύ ενδιαφέρον καλλιτεχνικά και εκπαιδευτικά.

• Τι είναι αυτό που κάνει ξεχωριστό το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου; 

 Αυτό που ξεχωρίζουν οι άνθρωποι από όλο τον κόσμο που επισκέπτονται το Φεστιβάλ είναι η πολυμορφία στο πρόγραμμα των ταινιών σε συνδυασμό με τη φιλοξενία που προσπαθούμε να κρατάμε πάντα σε ψηλό επίπεδο. Η Πελοπόννησος είναι αντικειμενικά ένας πανέμορφος τόπος, παράλληλα η ομάδα μας παρακολουθεί συστηματικά όλη την παραγωγή στο είδος ώστε να επιλέγουμε τις καλύτερες δυνατές ταινίες  για το πρόγραμμα με προτεραιότητα στο ανεξάρτητο δημιουργικό ντοκιμαντέρ: Πάντα με το βλέμμα στραμμένο στο άνθρωπο που νομίζω είναι και το στίγμα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου.

• Ποια είναι μερικά από τα highlights της φετινής διοργάνωσης;

Νομίζω το σημαντικότερο όλων είναι η συνεργασία με το φεστιβάλ ΖΙΝΕΒΙ του Μπιλμπάο και η ελληνοβασκική συμπαραγωγή που είναι σε εξέλιξη. Όπως ισως γνωρίζετε είχε γίνει κάλεσμα σε τρείς  Ελληνες και τρείς Βάσκους σκηνοθέτες να παρουσιάσουν ένα σεναριακό σχεδίασμα για την παραγωγή ενός σπονδυλωτού ντοκιμαντέρ με θέμα την διεκδίκηση της ελευθερίας. Στο φεστιβάλ φέτος τον Απρίλιο οι σκηνοθέτες θα γνωριστούν επιτέλους από κοντά και θα μας παρουσιάσουν την μέχρι τώρα πορεία των ντοκιμαντέρ τους.

Υιοθετήσαμε ένα καινούργιο σεμινάριο σε συνεργασία με το Τμήμα τεχνών ήχου και εικόνας του Ιονίου Πανεπιστημίου, το storylab, όπου φοιτητές από 3 διαφορετικά τμήματα των ΑΕΙ (Θεσσαλονικη, Ναυπλιο, Κέρκυρα) θα συμπράξουν  στην δημιουργία μιας σειράς  μικρού μήκους ντοκιμαντέρ στην διάρκεια του φεστιβάλ υπό την επίβλεψη των διδασκόντων Erik Knudsen &Ιάκωβου Παναγόπουλου.

Για τέταρτη χρονιά συνεργαζόμαστε με την σχολή καλών τεχνών της Αθήνας και τον σκηνοθέτη Robert Rombout όπου 12 φοιτητές καλούνται να δημιουργήσουν ένα ντοκιμαντέρ με θέμα τους καλλιτέχνες αφρικανικής καταγωγής στην Αθήνα.

Το ειδικό αφιέρωμα της φετινής χρονιάς που είναι « Πολιτισμοί της Υποσαχάριας Αφρικής» το οποίο πλαισιώνεται,  από προβολές 11 ντοκιμαντέρ, μια ενδιαφέρουσα έκθεση αφρικανικών τελετουργικών μασκών του συλλέκτη Φώτη Καγγελάρη,  και μία μουσικοχορευτική παράσταση από τον  SAMMY GIAN, καλλιτέχνη που ζεί και εργάζεται τα τελευταία 3 χρόνια στην Ελλάδα .

Και τέλος το ειδικό αφιέρωμα που έχουμε στην σκηνοθέτιδα Natalie Halla, που εκτός των προβολών της θα παραβρεθεί με τους  μαθητές των μουσικών σχολείων της Καλαμάτας και του Nαυπλίου με αφορμή τη ταινία της « Ο κληρονόμος του Λιστ» “The heir of Lizst”.