Spotlight. Όλα στο φως
Η ερευνητική δημοσιογραφική ομάδα της εφημερίδας Boston Globe, Spotlight, αναλαμβάνει να διερευνήσει καταγγελίες για περιστατικά κακοποίησης ανηλίκων από καθολικούς ιερείς. Αυτό που στην αρχή μοιάζει για μεμονωμένο περιστατικό, σύντομα αποδεικνύεται πως οι διαστάσεις είναι πολύ μεγαλύτερες. Η ομάδα των δημοσιογράφων θα πρέπει να φέρει την αλήθεια στο φως.
Ταινία που θα πρέπει να διδάσκεται σε κάθε σχολή δημοσιογραφίας, τόσο για τον τρόπο που τα μέλη της δημοσιογραφικής ομάδας προχωρούν στις αποκαλύψεις, όσο και για τα ανθρώπινα και ηθικά διλήμματα που θέτει στην πορεία, φέρνει αβίαστα στο νου το «Όλοι οι Άνθρωποι του Προέδρου» του Άλαν Πάκουλα.
Η ομάδα του Spotlight μάς βυθίζει σε μία δημοσιογραφία όπου το Διαδίκτυο δεν παίζει τόσο σημαντικό ρόλο: οι δημοσιογράφοι αναζητούν αποκόμματα, νομικά έγγραφα, κάνουν τηλεφωνήματα, βγαίνουν με το σημειωματάριό τους στον δρόμο. Δημοσιογραφική ιστορία είναι και εκείνη που αφηγείται το φετινό Truth (που το είδαμε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λονδίνου), αλλά πόσο πιο ατελώς παρουσιασμένη ιστορία από εκείνη του Spotlight.
Κλασικής προσέγγισης σκηνοθετικά, αλλά εξαιρετικό σε όλα τα υπόλοιπα επίπεδα (σεναρίου και ερμηνειών κυρίως), το Spotlight αφηγείται μία ιστορία δημοσιογραφικής αποκάλυψης, αλλά και την ιστορία μίας ολόκληρης πόλης. Γιατί εάν καταφέρνει να κάνει κάτι έξυπνα είναι ότι δεν απαλλάσσει κανέναν από την εύθύνη του: ούτε τους ιερείς, ούτε τους γονείς των θυμάτων, ούτε τους δικηγόρους που δούλευαν για την εκκλησία, αλλά ούτε και τους δημοσιογράφους. Στο σενάριο των Τζον Σίνγκερ και Τομ ΜακΚάρθι οι δημοσιογράφοι δεν είναι ήρωες: η αλήθεια έρχεται, αλλά έρχεται αργά, αφού ήδη έχουν καταστραφεί πολλές ζωές.
Ενώ η ταινία φροντίζει να παρουσιάσει ιστορίες θυμάτων, δεν είναι αυτές που τόσο την απασχολούν. Γνωρίζει ότι το θέμα είναι βαρύ και για πολλούς ευαίσθητο. Σε αυτό το πλαίσιο, η επιλογή του Τομ ΜακΚάρθι να σκηνοθετήσει με τρόπο μάλλον «αδιάφορο» την ιστορία είναι καλοδεχούμενη. Χωρίς ιδιαίτερες συναισθηματικές εξάρσεις, κάπως κλινικά, παρουσιάζει τα δεδομένα: είναι σαν δημοσιογραφική δουλειά (ακούς, καταγράφεις, δημοσιεύεις).
Η Βοστώνη μοιάζει με χωριό στην ταινία του ΜακΚάρθι: μπορείς να συναντήσεις τους πάντες σε ένα γήπεδο γκολφ ή σε μία φιλανθρωπική εκδήλωση. Αλλά εκεί που «αρκεί ένα χωριό να μεγαλώσει κάποιον, αρκεί ένα χωριό για να τον κακοποιήσει», όπως πολύ σωστά αναφέρει ο Μίτσελ Γκαραμπίντιαν τον οποίο ερμηνεύει ο Στάνλεϊ Τούτσι σε έναν από τους καλύτερους ρόλους που έχει ερμηνεύσει τα τελευταία χρόνια.
Δεν είναι ο μόνος που δίνει μια στιβαρή ερμηνεία. Ο Μάικλ Κίτον είναι υπέροχος ως Γουόλτερ «Ρόμπι» Ρόμπινσον και αδίκως δεν είναι υποψήφιος για Όσκαρ. Ο πιο συναισθηματικός χαρακτήρας είναι εκείνος του Μαρκ Ράφαλο, ενώ η Ρέιτσελ ΜακΆνταμς είναι η ήρεμη δύναμη της ομάδας (που συμπληρώνει ο Μπράιαν Ντ’ Άρσι Τζέιμς). Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει και στον πάντα εξαιρετικό Λιβ Σράιμπερ. Εδώ ερμηνεύει τον νέο εκδότη, ο οποίος ως εξωτερικός παράγον (και δη εβραίος) έρχεται να δώσει νέα διάσταση στο σκάνδαλο.
Τελικά να τη δω;
Αν σας άρεσε το «Όλοι οι Άνθρωποι του Προέδρου», σίγουρα θα την απολαύσετε. Καλογραμμένο σενάριο, υπέροχοι διάλογοι και ερμηνείες από ηθοποιούς που βρίσκονται στην καλύτερή τους στιγμή. Δεν λείπουν, βέβαια και ορισμένα δημοσιογραφικά κλισέ.
Fun trivia: Ο ίδιος ο Τομ ΜακΚάρθι έχει δηλώσει ότι έμπνευσή του για το στυλ σκηνοθεσίας που επέλεξε ήταν η «Ετυμηγορία» (1982) του Σίντνεϊ Λούμετ με τους Πολ Νιούμαν και Σάρλοτ Ράμπλινγκ.
