Στεφανία Σαντρέλι, 70 χρόνια σε 13 βήματα

Γράφει ο Γιώργος Παππάς
(Το κείμενο πρωτοδημοσιεύτηκε στην κλειστή ομάδα του facebook «…El Exilio…y…El Viaje…», με αφορμή τα γενέθλιά της στις 6 Ιουνίου)

Stefania Sandrelli- 1: Από μικρή στην βιομηχανία, στα 15 της μόλις εμφανίζεται στο Federale πλάι στον Τονιάτσι (αναφέρεται και ως η πρώτη ταινία του Μορικόνε ετούτη), μικρή κλέφτρα που εμποδίζει τον πιστό στρατιώτη του φασισμού Τονιάτσι να μεταφέρει αντιφρονούντα καθηγητή. Την αμέσως επόμενη χρονιά, 1962, Το Διαζύγιο α λα Ιταλικά την φέρνει στο προσκήνιο ως αντικείμενο του πόθου του παντρεμένου ξάδερφου Μαστρογιάννι, τεράστια επιτυχία, τα πρώτα κολασμένης υπαινικτικής αθωότητας βλέμματά της στην οθόνη. Το 1963 ακολουθεί ένα καίριο σύντομο πέρασμα από το L’Aine des ferchaux του Μελβίλ, κάνει ωτοστόπ στον Μπελμοντό και τον Βανέλ, ωραίο κοντό μαλλί, απόλυτα δεμένη στο κάδρο αυτού του παράξενου του Μελβίλ. Την ίδια χρονιά ταινία εποχής, Ο Επαναστάτης με την Μαύρη Μάσκα, εδώ παίζει και η Κοσίνα σε άγουρη φάση και η Μισέλ Μοργκάν σε πολύ ωριμότερη φάση, για κάποιον απροσδιόριστο λόγο βγαίνουν όλες άσχημες. Την ίδια χρονιά και το La Bella di Lodi, η πλούσια Στεφανία και ο γκαραζιέρης, μοδάτα αυτοκίνητα, το πώς τον χειρίζεταi η πλούσια τον γκαραζιέρη το λες και σημειολογικό.

Stefania Sandrelli- 2: 1964-66- ξανασυναντά τον Τζέρμι και θριαμβεύει προσωπικά αυτή την φορά ως Ατιμασμένη και Εγκαταλελειμμένη (από τον αρραβωνιαστικό της αδερφής της), εδώ είναι κάτι φάσεις που κοιτάζει τον φακό και πέφτεις κάτω, τι να λέμε, η ταινία υπέροχη επίσης, με το ηθογραφικό χιούμορ του Τζέρμι σε πλήρη έκπτυξη. Το 1965 πρωταγωνίστρια στο Io la Conoscevo Bene, Γνώρισα την Θέρμη του Κορμιού της (!) επί το ελληνικότερον, επαρχιωτοπούλα που πηγαίνει Ρώμη και με όπλο το κορμί της διάγει κενή ντόλτσε βίτα. Δεν είναι και Αντονιόνι, αλλά κι αυτή την βγάζει την κενότητα καταπληκτικά, κι ο Pietrangeli την καδράρει φοβερά, Τονιάτσι, Νέρο, Μπριαλύ, Μανφρέντι περαστικοί γύρω της. Περαστική αυτή αντίθετα από το Tendre Voyou, από αυτά τα ωραία διασκεδαστικά που έκανε εκείνη την εποχή ο Μπελμοντό, λάθος κάστινγκ φυσικά καθώς η υπέρτατη πρόκληση για τον Καζανόβα Μπελμοντό δεν είναι η Στεφανία, που βγαίνει στο τέλος, αλλά μια Νάντια Τίλλερ, καλά κάνει η Στεφανία και του ρίχνει χυλοπιτα. Στο μεταξύ έχει προλάβει να κάνει και παιδί με τον sapore di sale Τζίνο Πάολι, στα 18 της!

Stefania Sandrelli- 3: 1967-70: το καλύτερο της εποχής αυτής είναι ο 2ος Μπρανκαλεόνε, η Στεφανία είναι η μάγισσα που αγαπά τον Γκάσμαν (αλλά αυτός ο βλάκας θέλει την τάχα μου λεπρή πριγκίπισσα Beba Loncar-ήταν κι αυτή μια εκπάγλου καλλονής Γιουγκοσλάβα εδώ που τα λέμε). Κατά τα άλλα, ξανά με τον Τζέρμι και ξανά με τον Τονιάτσι στο L’Immorale, ο Ούγκο έχει ερωμένη την Στεφανία που γεννάει, έχει κι άλλη ερωμένη, έχει και κανονική σύζυγο, δεν τους βγήκε όλο αυτό καλά, είναι και βιολιστής ο Τονιάτσι, σαν το ακατονόμαστο με τον Μουστάκα μεταξύ μας βγήκε. To 1968 όμως πρωτοσυναντά τον Μπερτολούτσι, στο Partner, Γκονταρίζουσα ανάγνωση Ντοστογιέφσκι, ακόμη έβρισκε τα πατήματα ο Μπερνάρντο, αλλά τα πατήματα και μόνο του Μπερνάρντο φτάνουν για να βγει ταινιάρα, η Στεφανία με πλατινέ μαλλί, δεν της πάει πολύ, ο Κλεμεντί εξαιρετικός. 1969 ζει “Μεγάλες Ώρες του Έρωτα” με τον Βολοντέ, βουκολικό είναι ετούτο του Λιτσάνι.

Stefania Sandrelli- 4: 1970-73- Πάνω απ’ολα φυσικά ο Κονφορμίστας του Μπερτολούτσι. Κι ας έχω μικροαντιρρήσεις (πολύ συμμαζεμένος για Μπερνάρντο, δηλαδή λίγο αριστούργημα, όχι πολύ αριστούργημα). Και η αλήθεια είναι ότι η ταινία δεν είναι της Στεφανίας αλλά της Ντομινίκ Σαντά, κερδίζει κατά κράτος. Αλλά λεπτομέρειες είναι αυτά. Το 1972 ξανασυναντά τον Τζέρμι, και τον Ντάστιν Χόφμαν σε ένα παράδοξο της φιλμογραφίας του, το Alfredo Alfredo, o Χόφμαν την ερωτεύεται, την παντρεύεται, πανηγυρίζει, μετά του βγαίνει ξινή και θέλει άλλη, επ’ουδενί κακό, κάπως δεν ταιριάζει ο Χόφμαν στο όλο πλάνο όμως. Στην ίδια περίοδο ανήκει και το Diavolo nel Cervello, ψυχολογικό θρίλερ που δεν το έχω δει, και το La tarantola dal ventre nero, ωραίο giallo με τον Τζιανίνι να ψάχνει δολοφόνο και πλην της συζύγου Στεφανίας να έχουμε και 3 Βond girls (Αuger, Bach, Bοuchet- οι δύο τελευταίες θύματα, η πρώτη δεν θυμάμαι), θαύμα η ταινία

Stefania Sandrelli- 5: 1974-78-βάζει μια αξέχαστη πινελιά γνήσιας ορμής στην τοιχογραφία του Μπερτολούτσι στο 1900 ως άτυχη σύζυγος του Ντεπαρντιέ- τι ωραίο ζευγάρι, στο C’eravamo tanto amati του Σκόλα γίνεται ευνόητο μήλο της έριδος μεταξύ Γκάσμαν και Μανφρέντι, φίλων από την αντίσταση, συναντά και τον Σαμπρόλ στο έλασσον Les Magiciens ως στριφνή σύζυγος Νέρο, συναντά και το ζεύγος Τρεντινιάν στο Le voyage de noces που δεν κυκλοφορεί πουθενά, συναντά το ζεύγος Μοντάν-Σινιορέ στο Police Python 357, από αυτά τα θαυμάσια Γαλλικά αστυνομικά- θυμίζει πολύ το Νο Way Out ως υπόθεση, είχε μια εξαιρετική σκηνή με τον Αλμπέρτο Σόρντι στο σπονδυλωτό Quelle Strane Occasioni, αυτή ελευθεριάζουσα, αυτός καρδινάλιος, εγκλωβίζονται για τρεις μέρες σε ασανσέρ, 15αύγουστο, πολύ σέξυ ως παρουσία παρά την χάλια περμανάντ η Στεφανία, τα είδε όλα ο καρδινάλιος. Εδώ και το Io Sono Mia, πρωτοφεμινιστικό, όπου χειραφετείται από τον γάμο της με τον φαλλοκράτη Placido και το Delitto d’Amore του Κομεντσίνι όπου ζει εργατικό έρωτα με τον Τζουλιάνο Τζέμα.

Stefania Sandrelli- 6: 1979-1983- κορυφαίο της εδώ είναι η Ταράτσα του Σκόλα, που της έδωσε και το πρώτο της βραβείο, αριστεροί διανοούμενοι συζητούν στην ταράτσα, όλη η Εθνική Ιταλίας παρούσα. Η Εθνική Ιταλίας, και η μισή Εθνική Γαλλίας, παρούσες στην εθνική οδό και στο Μεγάλο Μποτιλιάρισμα του Κομεντσίνι, σπονδυλωτό τρόπον τινά, την Στεφανία την παζαρεύει ο άντρας της με τον διάσημο Μαστρογιάννι, αν θυμάμαι ο Μαρτσέλο θα αποτύχει στο κρεβάτι και ο σύζυγος θα ζητάει αποζημίωση!, το ίδιο παθαίνει μαζί της και ο Τονιάτσι από την πολλή προσμονή στο επίσης σπονδυλωτό Dove vai in vacanza? (μα καλά αυτοί οι άνθρωποι…), πολύ ωραία εδώ η Στεφανία. Αξιοσημείωτο το Desideria που επικεντρώνεται στην ψυχοπάθεια της παχύσαρκης, υιοθετημένης κόρης της, που βλέπει την μαμά Σαντρέλι σε ερωτικές συνευρέσεις με πάνω του ενός και κάπως της έρχεται, εμάς να δεις, προάγγελος των επόμενών της, η κόρη αδυνατίζει πάντως και ψάχνει εκδίκηση. Στο ίδιο ερωτικό ύφος, με πολιτική προέκταση η Ανυπακοή, με έφηβο στα χρόνια του Σαλό να τον προστατεύει και όχι μόνο η Στεφανία. Πανέμορφη είναι και στο γκροτέσκο Le maître-nageur που σκηνοθέτησε ο Τρεντινιάν (που κάνει κι έναν άκρως μυστήριο κηπουρό), σύζυγος ενός “ενοικιαζόμενου” από πλούσιο Έλληνα, πολύ ενδιαφέρουσα ταινία…

Stefania Sandrelli- 7: 1983-85, η ερωτική περίοδος: Ξαφνικά ζηλεύει η Στεφανία την δόξα της Λάουρα Αντονέλλι και αρχίζει να κολάζει κατ’εξακολούθηση. Διασημότερο όλων το Κλειδί του Τίντο Μπρας, όπου μαθαίνεις τα πάντα, μα τα πάντα για την ανατομία της Στεφανίας, το οποίο δεν χάλασε κανέναν άρρενα, ως ταινία τώρα Μπρας είναι, και στο σχετικά σοβαρό του, οπότε χάλια (το μόνο αξιοπρεπές σοβαρό του είναι το Senso 45 με την Γκαλιένα), ούτε γελάς (ενώ στα επόμενα έναν χαβαλέ ατέλειωτο τον είχε), αλλά ας είμαστε ειλικρινείς, την ταινία την βλέπεις για οφθαλμόλουτρο κι όχι επειδή το είχε κάνει το Κλειδί κι ο Ιτσικάουα κάποτε, σ’αυτό παίρνει 9 στα 10, μια χαλάουα την ήθελε. Ενθαρρυμένη από την επιτυχία συνεχίζει στο ίδιο τέμπο με το ‘Ερωτας μπροστά στον Καθρέφτη (το βλέπεις και αναπολείς το 9 1/2 Εβδομάδες αλλά από τις πλέον ερωτικές φάσεις της, παράφορος έρωτας ΣΚ), και το L’Attenzione που είναι ολίγον τι άρρωστο, με την, καυτότατη κατά τα άλλα Στεφανία να βάζει για δόλωμα την κόρη για να συμμαζέψει τον άρρωστο σύζυγο! (Οκ τελικά τίνος είναι το παιδί αλλά αρρώστια), πόσο μάλλον που την κόρη την υποδύεται η πραγματική της η κόρη η Αμάντα. Αυτά τότε στα 16 για να τα πάρουμε από το βίντεο κλαμπ τι τραβήξαμε…

Stefania Sandrelli- 8: 1984-7, παράλληλα συμμετέχει και σε σοβαρότερες ταινίες, συχνά σε 2ους ρόλους όπως στο ωραιότατο άγνωστο Segreti Segreti (νεαρές τρομοκράτισσες και οι γυναίκες γύρω τους, από Αλίντα Βάλι και Ποντεστά έως Μασάρι, Στεφανία, ως και η Νικολέτα Μπράσι), το Mamma Erbe για μια Αγία Αθανασία της Ιταλίας (η οποία ακόμη λέει ζει και οδηγεί)- εδώ η Στεφανία είναι εξαιρετική ως μετανοημένη πόρνη, και φυσικά η Φαμίλια του Σκόλα, δίπλα στον Γκάσμαν, ωραίο ζευγάρι διαχρονικά στην ταινία. Αξιόλογο επικό είναι και το Gli occhiali d’oro, με Νουαρέ- Έβερετ-Γκολίνο σε σπουδαία φάση, διωκόμενοι, gay και Εβραίοι αντίστοιχα, στην φασιστική Ιταλία, η Στεφανία είναι η κακιά. Με τον Νουαρέ έχει και το Speriamo che sia femmina, οικογενειακή σάγκα του Μονιτσέλι (αλλά σε πρώτο ρόλο Ούλμαν και Ντενέβ), αλλά και ένα Noyade interdite, …δεν το έχω βρει, υποσχόμενο μυστήριο δείχνει.

Stefania Sandrelli- 9: 1987-8, σε πρώτους ρόλους, η Sposa Americana όπου είναι παντρεμένη με τον Καϊτέλ αλλά αυτός θέλει άντρες (μα τι χάλι είναι τούτο με τους συμπρωταγωνιστές της), οπότε τι να κάνει κι αυτή, τα φτιάχνει με τον άντρα της αδερφής της (!), το Secondo Ponzio Pilato όπου παίζει την σύζυγο Πιλάτου η οποία λέει είναι Αγία της εκκλησίας, γι’αυτό και η Στεφανία είδε τον Κύριο και αμέσως μετά έπαιξε στο d’Annunzio, για τον γνωστό Γκαμπριέλε, τον οποίο υποδύεται ολόκληρος Ρόμπερτ Jesus Πάουελ, άσε που στην, χάρμα, ταινία είναι ερωτικότατη η Στεφανία και παίζει και η θεά Σόνια Πέτροβνα (αυτή που κόλασε τον Ντελόν στο Indian Summer, πιο θεά κι απ’την Στεφανία). Το 1988 κόλασε και τον Ματάου στον Διαβολάκο, να μην ξεχνάμε, ενώ έπαιξε και την 2η γυναίκα του Στραντιβάρι με τα βιολιά (αυτός ο Άντονυ Κουίν τέλος πάντων, πρώτη γυναίκα η Καπρίσκυ στην ταινία, 2η η Στεφανία, σεμνότης- πολύ όμορφη η Στεφανία, τηλεοπτικού επιπέδου η ταινία).

Stefania Sandrelli- 10: 1989-92, συνάντησε Φον Τρότα και Σούκοβα στην Αφρικάνα (χαζό μελόδραμα, μουσική Καραΐνδρου, δυο φίλες, ένας άνδρας, η μια πεθαίνει, φωνάζει την άλλη που ήταν πρώην του άνδρα για να μην πάει χαμένος ο λεβέντης ο Σάμι Φρέι…), κόντραρε την Πενέλοπε Κρουζ για τα μάτια του Bardem στο Jamon Jamon (από τους τελευταίους ερωτικότατους ρόλους της, πού να πάει η μισοριξιά η Ισπανίδα), χαζό σενάριο, ήθελε δηλαδή να μας πείσει ο Μπίγκας Λούνα ότι για να της κάτσει ο Μπαρντέμ της Στεφανίας έπρεπε να τον δωροδοκήσει με μια Γιαμάχα, χάρη του έκανε του χαμένου…πήρε το Ντονατέλο της για το Mignon è partita υποδυόμενη τυπική Μάνα Φαμίλια του Ιταλικού Νότου, εξαιρετική Μάνα Φαμίλια του Βορρά στο Evelina e i suoi figli, με Τζιανίνι και νεαρή Εμανουέλ Σενιέ στο αξιόλογο Il Male Oscuro του Μονιτσέλι (ψυχοσωματικές ασθένειες γήρατος και μνήμης, ωραιότατο σενάριο ολόκληρου Γκουέρα και της τεράστιας Cecchi d’Amico, της σεναριογράφου του Βισκόντι και του Ντε Σίκα στα μεγάλα τους).

Stefania Sandrelli- 11: 1992-98, γνωστότεροι οι 2οι ρόλοι της στο Stealing beauty (την Βάις την έβαζε κάτω εμφανισιακά, την Λιβ Τάιλερ, ΟΚ, όχι εκείνη την στιγμή) και το Of Love and Shadows της Αλιέντε (αχ η Τζένιφερ…). Ξανά με Γκάσμαν και Αρντάν 11 χρόνια μετά την Φαμίλια στο , ωραία λόγιο, Δείπνο. Τελευταίος ερωτικός της ρόλος, 2ος, στο Ninfa Plebea της Βερτμύλερ, κρίμα που δεν συναντήθηκαν νωρίτερα κι έμεινε εδώ μια νεαρά ατάλαντη να ξεγυμνώνεται (η μαμά της η Στεφανία πεθαίνει επί της εξώγαμης συνουσίας με στρατιωτικό, ούτε που μας νοιάζει τι θα κάνει η κόρη της Λίνα)- αλλά οι ταινίες της Βερτμύλερ πάντα έχουν το ενδιαφέρον τους. Συνάντησε την Ορνέλα Μούτι σε ένα Non chiamarmi Omar που δεν το έχω δει, γενικά έχω κενά την περίοδο αυτή, γυναικεία σαπουνόπερα λέει, παίζει και η άλλη εξαιρετική και πιο άγνωστη η Elena Sofia Ricci. Δυστυχώς ξανασυνάντησε την Μούτι το 1998 στην τρισάθλια Τatiana la Muneca Rusa, η Μούτι είναι η Ρούσα που ακολουθεί Ισπανό από την Μόσχα στην πατρίδα του, αλλά σκύλα η αφεντικίνα του η Στεφανία, δεν το σώζει ούτε η γύμνια της Ορνέλας. Ξανασυνάντησε και τον Κονφορμίστα Τρεντινιάν σ’ένα που δεν έχω δει αστυνομικό.

Stefania Sandrelli- 12: 1999-2009, αραίωσε εμφανίσεις, αλλά παρούσα (και με το 2ο Ντονατέλο της ) σε 2ο ρόλο στο L’Ultimo Bacio (να μην τα ξαναλέμε, από τα διαμάντια του σύγχρονου Ιταλικού σινεμά) για το οποίο βρέθηκε και υποψήφια στα Ευρωπαϊκά βραβεία, κρουαζίερα με τον Ολιβέιρα και Ντενέβ- Ειρήνη Παπά και καπετάνιο Μάλκοβιτς στο Um Filme Falado, ήταν ώριμα αστραφτερή στο Περιμένοντας τον Μεσσία- εργατικής τάξης σύζυγος έγκλειστου νιώθει φτερούγισμα στην καρδιά. Να αναφέρουμε ότι συμμετείχε και στην βλακεία του Μπίγκας Λούνα για την Δούκισσα της Άλμπα, το Volaverunt, υποδυόμενη την βασίλισσα αλλά δεν της πήγαινε το βαρυφορτωμένο look. Τέλος έκανε και την πρώτη της σκηνοθεσία στο Christine Cristina, με πρωταγωνίστρια την κόρη της Αμάντα ως συγγραφέα του μεσαίωνα, δεν το έχω δει, η Αμάντα από τον πατέρα της έχει πάρει πάντως, όπως δεν έχω δει και ένα Figli/Hijos όπου πήρε το 3ο της Ντονατέλο, πάλι για 2ο ρόλο.

Tέλος, Stefania Sandrelli- 13: 2010 και μετά, εδώ βασικά το δώρο του Paolo Virzi με τον εκπληκτικό ρόλο που της έγραψε στο υπέροχο, όλο χρώματα και συναισθήματα, La Prima Cosa Bella, ως μητέρα του ήρωα στο σήμερα (τρομερή και η Micaela Ramazzotti ως μάνα στα νιάτα της, στα Ντονατέλο μονομάχησαν με νικήτρια την Ραμαζότι). Εδώ ανήκει και το La Donna della Mia Vita όπου συμπρωταγωνιστεί με την Valentina Lodovini (που είναι όσο θεά ήταν η Στεφανία στις καλές της), το όμορφο, με σωρεία καλλογραμμένων χαρακτήρων, La Passione (όπου σκηνοθέτης υποχρεώνεται να οργανώσει αναπαράσταση των Παθών σε χωριό όπου η Στεφανία είναι η κυρία δήμαρχος), και το Tutta Colpa della Musica, όψιμα φτερουγίσματα και χορωδίες, υπό την μπαγκέτα του υιού Τονιάτσι, του Ρίκυ, πολύ τρυφερό.