Φωλιά με καρφιά
Οι ταινίες του Chan Wook-Park μου δημιουργούν πάντα την ίδια αίσθηση: το μυαλό μου έχει γίνει ένας τεράστιος φιόγκος καμωμένος απο βελούδο (όπου βελούδο, βλ. στυλ, μουσικάρες και άκρως δυσνόητο σενάριο ).
Η αίσθηση παρέμεινε βλέποντας και το πιό πρόσφατο πόνημά του με τίτλο STOKER . Νομίζω πως μία φορά δεν αρκεί προκειμένου ν’αντιληφθείς τι ακριβώς ρόλο βαράνε οι 3 παράξενοι (και μάλλον προβληματικοί ) ένοικοι ενός μεγάλου σπιτιού στην εξοχή: η ωραία τεθλιμμένη χήρα ‘Εβελιν Στόκερ, η πάρα πολύ ενδιαφέρουσα – εμφανισιακώς αλλά πρωτίστως από άποψη χαρακτήρα – κόρη της ‘Ιντια, και ο άρτι αφιχθείς (από πού παραμένει ομιχλώδες) Τσάρλι Στόκερ, αδελφός του θανόντος συζύγου της ‘Εβελιν, κουνιάδος της δηλαδή, και θείος της έφηβης ‘Ιντια.
Το πιό επικίνδυνο μέρος λένε, είναι το σπίτι μας, και ο Park μ’ αυτή την γοητευτικά παράξενη ταινία, έφτιαξε μιά παρα πολύ ενδιαφέρουσα αλληγορία περί ενηλικίωσης και σεξουαλικής αφύπνισης. Της ‘Ιντια βεβαίως , της ωραιας , δεινής κυνηγού ‘Ιντια, χαμηλότονο πλάσμα , ερμητικά κλεισμένο στον εαυτό του, που προσπαθεί να διαχειριστεί το θάνατο του πατέρα της. Η εμμονή ( ; ) του Park με την οικογένεια , τη στέρησή της, και το ψυχολογικό βάρος που αυτή η στέρηση συνεπάγεται για τα άτομα φαινεται κι εδώ παρούσα.
Στυλάτα πλάνα, εξαιρετες μουσικές δια χειρός Clint Mansell και Phillip Glass ,αλλά πάνω απ’ όλα η στοιχειωτικη κι ανεξήγητα γοητευτική παρουσία της Mia Wasikowska στο ρόλο της έφηβης ‘Ιντια , με κάνουν να σκέφτομαι ότι το μυστικό για να φτιάξεις μία αξέχαστη ταινία- για όποιους λογους- ειναι η “λοξή” ματιά στην πραγματικότητα.
Η ‘Ιντια μπάινει στον κόσμο των ενηλίκων από τον φωταγωγό- σαν άλλη ‘Αννα (απ΄το Damage ) , σαν άλλος ‘Οσκαρ (απ ΄το Holy Motors ), συνειδητοποιεί κι αυτή ότι “τίποτα δεν μας κάνει να νιώθουμε πιό ζωντανοί απ΄το θάνατο των άλλων”. Ο θάνατος του αγαπημένου της πατέρα (προσέξτε ιδιαίτερα τις παρατηρήσεις της παραπονεμένης ‘Εβελιν για τη σχέση πατέρα- κόρης) και ο ερχομός του μυστηριώδους , γοητευτικού και αόριστα απειλητικού Τσάρλι, λειτουργούν ως καταλύτες για τον απογαλακτισμό της ‘Ιντια επιτέλους, και την είσοδό της στον κόσμο των ενηλίκων (έξοχη η σκηνή του δώρου ψηλοτάκουνων παπουτσιών στην ‘Ιντια, απ΄τον Τσάρλι μετά απο χρόνια υπέροχων παπουτσιών Oxford , όπως και η σκηνή του δίδυμου Τσάρλι- ‘Ιντια στο πιάνο, εμφανέστατος ο ερωτικο-σεξουαλικός υπαινιγμός ), που για τον Park είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη βία.
Ομολογώ πως το σενάριο με μπερδεψε αρκετά , δεν είχα την αίσθηση ότι καταλάβαινα ρε γαμώτι (περιέργως, στο OLDBOY αυτή η αίσθηση ήταν παροδική), οι ερμηνείες των Matthew Goode, Nicole Kidman αν και ικανοποιητικές ,επισκιάζονται απ΄την κρυπτική ερμηνεία της Wasikowska, αλλά, μου άρεσε πολύ.
Δεν έχω αποφασίσει ακόμη τί απ ‘ολα με γοήτευσε περισσοτερο, πάντως η ιντριγκαδορικη αλληγορία περι ενηλικίωσης ειναι αξιοσημείωτη.
Η Kidman στηρίζει το ρόλο της, όπως πάντα άλλωστε σε πείσμα των αλλεπάλληλων επεμβάσεων στο προσωπάκι της, και σε μία σκηνή δίνει πραγματικά ρέστα ώστε να της τα συγχωρώ όλα της άτιμης. Ο Goode δεν με συγκλονισε, μάλλον λειτούργησε ως ερέθισμα- κυριολεκτικώς και μεταφορικώς- για την υπέροχη εδώ Mia, που της έδωσε την ευκαιρία να πλάσει μία ‘Ιντια-τιμωρό ( μήπως και θύμα ; ) , απείκασμα αυτών των πανέμορφων ηρωϊδων των ασιατικών ταινιων (του Park συμπεριλαμβανομένων) που μεθοδικά κι ανυποχωρητα πνίγουν τους πάντες στο αίμα…
Ναι, ο Park δεν αφήνει πιστεύω περιθώρια παρανόησης του τί ανθρωπος θα γίνει η ‘Ιντια. η εναρκτήρια σεκάνς, με voice over της πρωταγωνίστριας και η ίδια σεκάνς του φινάλε, μπορούν να ερμηνευθούν ως “κυκλικό επιχείρημα περί ντετερμινισμού” : οι άλλοι μ’ έκαναν ένα τέρας, κατ’ ουσίαν, φταιω εγώ μήπως γι αυτό;
Οι οπαδοί της ελευθερίας της βούλησης (και της συνακόλουθης ευθύνης) παρακαλούνται ν’ απαντήσουν.