Το Μεγάλο Σορτάρισμα (The Big Short)
Όταν τα στεγαστικά δάνεια δίνονταν σα καραμέλες σε λιχούδικα παιδάκια, τέσσερις ομάδες επενδυτών πόνταραν στη πτώση της αξίας των δανείων αυτών. Οι περισσότεροι γελάνε μαζί τους, και τα αφεντικά τους εκνευρίζονται με την απερισκεψία τους. Η οικονομική κρίση της Αμερικανικής αγοράς του 2008 είναι όμως προ των πυλών.
Το λογοτεχνικό βιβλίο του Μάικλ Λιούις παίρνει κινηματογραφική σάρκα και οστά από ένα σκηνοθέτη έμπειρο στις ελαφριές κωμωδίες, τον Άνταμ ΜακΚέι (Anchorman). Το Σορτάρισμα του ΜακΚέι είναι ένα παζλ από τέσσερις διαφορετικές ιστορίες ανθρώπων που είδαν την κατρακύλα να αχνοφαίνεται στο μέλλον της οικονομίας.
Ο ιδιόρρυθμός γιατρός Δρ Μάικλ Μπέρι (Κρίστιαν Μπέιλ), μ’ ένα γυάλινο μάτι και «αλλεργία» στα κοστούμια και τα παπούτσια, βλέπει πρώτος την πορεία των στεγαστικών δανείων. Ρισκάρει όλο το κεφάλαιο που του έχει δοθεί για διαχείριση σ’ αυτό που εκείνος πιστεύει ως σιγουράκι. Αντικοινωνικός και μονίμως χωμένος στην σπηλιά του –άλλοι θα το ονόμαζαν και γραφείο- , ακούει δυνατά ροκ ήχους όταν το μυαλό του ετοιμάζεται να εκραγεί. Ο Μαρκ Μπάουμ (Στιβ Καρέλ) είναι μονίμως εξοργισμένος, όχι γιατί είναι ψυχασθενής, αλλά γιατί κατανοεί πλήρως τον τραπεζικό μηχανισμό που και εκείνος αποτελεί μέρος του. Αρνείται να κατανοήσει την οποιαδήποτε λογική που μπορεί να κρύβεται πίσω από το αχαλίνωτο μοίρασμα των δανείων σε ανθρώπους με μηδαμινή πιστοληπτική ικανότητα. Ο Τζέρεντ Βένετ (Ράιαν Γκόσλινγκ) είναι ο αφηγητής της ιστορίας. Ένας τραπεζίτης όπου απλά πάσαρε την ιδέα του Μπέρι στον Μπάουμ, προκειμένου να εκμεταλλευτεί το δικό του ποντάρισμα. Και δίπλα σ΄όλους αυτούς που μοιάζουν έμπειροι και ψημένοι στο χώρο των τραπεζικών επενδύσεων, ακολουθούν δύο μαθητούδια, ο Τζέιμι (Φιν Γουίτροκ) και ο Τσάρλι (Τζον Μαγκάρο), που προσπαθούν να ξεκινήσουν την δικιά τους εταιρεία έχοντας ως βάση ένα γκαράζ. Έχουν το πάθος και την φιλοδοξία αλλά υστερούν σε εμπειρία και διασυνδέσεις, κάτι που θα έρθει να τους προσφέρει ο γκουρού- πρώην τραπεζίτης- Μπεν Ρίκερτ (Μπραντ Πιτ).
Η σκηνοθεσία του ΜακΚέι σε παρασύρει σ’ ένα τερέν τραπεζικών μονομαχιών ακόμα και αν δεν έχεις ενδιαφερθεί ποτέ ξανά για όρους μακροοικονομίας. Με καυστικό χιούμορ και με έξυπνες παρεμβάσεις στην αφήγηση, διάφοροι διάσημοι θα προσπαθήσουν να σου εξηγήσουν τι είναι όλοι αυτοί οι όροι που αναφέρονται (όπως για παράδειγμα η γυναίκα του Λύκου του Σκοτσέζε- Μάργκο Ρόμπι- σε μια μπανιέρα ή η Σελίνα Γκόμεζ σ’ ένα τραπέζι ρουλέτας). Η ταινία δεν θέλει να αγιοποιήσει την εξυπνάδα ή την προνοητικότητα των ηρώων της, αλλά το αντίθετο… να τους εκθέσει – συνεχώς τονίζεται ότι το σορτάρισμα εάν πετύχει σημαίνει ότι άνθρωποι θα χάσουν τα σπίτια τους μένοντας άστεγοι, συνεπώς δεν πρόκειται ακριβώς για κάτι που θα χαρακτηρίζαμε επιτυχία. Όμως δεν είναι μόνο τα θέλω των ηρώων που κρίνονται αλλά και το ίδιο το τραπεζικό σύστημα βαθμίδα προς βαθμίδα, καθώς και οι αξιοπρεπείς και αντικειμενικοί οίκοι αξιολογήσης.
Σε μια καλοστημένη ταινία από άποψη σκηνοθεσίας και σεναρίου έρχονται να προστεθούν και οι ερμηνείες των σταρ που «φιλοξενεί». Ο Μπέιλ αποδεικνύει ακόμα μια φορά ότι μπορεί να μεταμορφωθεί και να κάνει μέρος του εαυτού του κάθε ρόλο που θα του δοθεί, ο Καρέλ – σε συνέχεια του Foxcatcher- θα ενισχύσει το σοβαρό του προφίλ, ο Ράιαν Γκόσλινγκ -σ’ ένα ίσως όχι τόσο απαιτητικό ρόλο όσο των προηγούμενων- θα μείνει στο πνεύμα του ματαιόδοξου και επιφανειακού Βένετ και ο Μπραντ Πιτ, χωρίς να αποτελεί πρωταγωνιστικό ρόλο, καταφέρνει να γεμίσει την οθόνη με την ουσία και την σοβαρότητα που αποπνέει ο χαρακτήρας του Ρίκερτ.
Τελικά να την δω; Επίκαιρο -καθώς η οικονομική κρίση παραμένει στο επίκεντρο και σ’ αυτή την δεκαετία, καλοδουλεμένο σ’ όλα τα επίπεδα και σε σημεία διαφωτιστικό. Γεγονότα που ήδη γνωρίζεις ότι έχουν συμβεί, θα τα δεις από άλλη σκοπιά και θα σε γεμίσουν με περισσότερο προβληματισμό απ’ όσο ήδη σ’ έχουν γεμίσει τα χρέη στις ελληνικές τράπεζες.
Fun Trivia: Ο Άνταμ ΜακΚέι μαζί με τον Γουίλ Φάρελ, πέρα από συνεχή κινηματογραφική συνεργασία -το The Big Short είναι η πρώτη ταινία του ΜακΚέι που δεν συμμετέχει ο Φάρελ- , έχουν και ένα κωμικό site, το Funny or Die, με περισσότερα από 35.000.000 hits το χρόνο.
