Η καρδιά της σελίδας
Πώς περιγράφεται μία συναρπαστική ταινία; Μιά ταινία που σε κάνει σκλάβο της γοητείας της; Υπάρχουν λέξεις επαρκείς να την περιγράψουν, ή απλώς βιώνεται βαθιά αφήνοντάς την να σε μεταμορφώσει όπως μόνο αυτή μπορεί;
Το δεύτερο (αν μετράω σωστά μετά το Coriolanus) σκηνοθετικό εγχείρημα του αγαπημένου ηθοποιού Ralph Fiennes με τίτλο THE INVISIBLE WOMAN (βασισμένο στο ομότιτλο best-seller της Claire Tomalin), είναι ένα βικτωριανό αριστούργημα. Οι λάτρεις του συγγραφέα-θρύλου (αυτού του αληθινού σταρ των δημοσίων αναγνώσεων του 19ου αιώνα) αλλά και των ταινιών εποχής, ιδίως εκείνης της εποχής, θα κατενθουσιαστούν. Πρόκειται για μια θαυμάσια αναβίωση της Βικτωριανής Αγγλίας του Ντίκενς, κοστούμια (δια χειρός Michael O’ Connor), σκηνικά απίθανα, γοητευτικότατη αξιοποίηση των φωτοσκιάσεων για την απόδοση αυτής της μοναδικής εγγλέζικης ατμόσφαιρας (η έξοχη φωτογραφία είναι του Rob Hardy- κάθε πλάνο μου θύμιζε πίνακες Προ-ραφαηλιτών ζωγράφων, ιδιαίτερα του J.E.Millais) και ερμηνείες άξιες βραβείων, με μπροστάρηδες το πρωταγωνιστικό δίδυμο των R.Fiennes-F. Jones οι οποίοι υποδύονται το μοιραίο ζεύγος, τον τρανό συγγραφέα Καρολο Ντίκενς σε ηλικία 45 ετών, και την κρυφή ερωμένη του για 13 χρόνια παρακαλώ μέχρι τον θάνατό του το 1870, Έλεν Τέρναν , ηθοποιό η οποία τότε ήταν μόλις 18 ετών.
Ο Fiennes είναι απολαυστικότατος στον ρόλο του Ντίκενς, εννοείται πως έχει επιτευχθεί η μέγιστη φυσιογνωμική ομοιότητα, και η Felicity Jones υποδύεται με μοναδική ευαισθησία, κρυμμένη φλόγα και απελπισία την ερωμένη του. Συγχαρητήρια αξίζουν και στο υπόλοιπο καστ οι οποίοι με τις σπιρτόζικες ερμηνείες τους πλάθουν εντελώς Ντικενσικές φιγούρες. Ο Tom Hollander είναι υπέροχος στο ρόλο του κολλητού του Ντίκενς, Wilkie Collins, έτερου συγγραφέα-θρύλου της λεγόμενης συγκινησιακής λογοτεχνίας (εικάζω ότι μοιράζονταν και τις ίδιες απόψεις περί τα ερωτικά, και ο Κόλινς ήταν πολέμιος του θεσμού του γάμου, είχε τουλάχιστον 2 ερωμένες στη ζωή του, τη μια εκ των οποίων (Κάρολιν Γκρεηβς) την υποδύεται εδώ η Michelle Fairley του GoT). Η Kristin Scott Thomas είναι σταθερή αξία, και ιδιαίτερης μνείας αξίζει ο John Kavanagh ,εξαίρετος στο ρόλο του αιδεσιμότατου Μπέναμ, ο οποίος με ένα εύκολα παραξηγήσιμο “ανακριτικό” ύφος είναι ο μόνος που διαισθάνεται σωστά τι θύελλα κρύβεται κάτω απ΄τις μακριές φούστες της κυρίας Ρόμπινσον πλέον (η Έλεν μετά το θάνατο του Ντίκενς, παντρεύτηκε έναν απόφοιτο της Οξφόρδης, τον Τζωρτζ Ρόμπινσον με τον οποίο είχαν ένα σχολείο για αγόρια), και στέκεται δίπλα της με κατανόηση και συνεσταλμένη τρυφερότητα. γιατί συμμερίζονται το ίδιο πάθος : την αγάπη για το διάβασμα (η σκηνή πίσω απ΄την εκκλησία είναι τόσο συγκινητική και απελευθερωτική τελικά για την ‘Ελεν, και ένας φόρος τιμής θα έλεγα στους απανταχού βιβλιόφιλους).
Η αναβίωση της καθημερινότητας, του υλικού πολιτισμού των Βικτωριανών, είναι εκπληκτική. Κάθε πλάνο βρίθει αντικειμένων τα οποία δε χορταίνει κανείς να περιεργάζεται, και στο κέντρο όλων αυτών, δεσπόζει αυτό το όμορφο πλάσμα με τα πυρόξανθα μαλλιά και το μονίμως θλιμμένο βλέμμα, σφιγμένη μέσα στα βικτωριανά φορέματά της, νομίζω πως η Jones με τούτη την ερμηνεία της, άνετα μπαίνει δίπλα στην άλλη υπέροχη ερμηνεία της Nicole Kidman στο Portrait Of A Lady καθώς και στη Meryl Streep όταν υποδύθηκε τόσο αλησμόνητα τη Σάρα στο The French Lieutenant’s Woman. Παρόμοια ομορφιά, παρόμοια συναισθηματική ασφυξία, παρόμοια στοιχειωτικά μυστικά, αλλά κυρίως παρόμοια ατίθαση καρδιά και σπινθιροβόλο πνεύμα που την κινεί έσωθεν, να κάνει καθημερινά εξαντλητικούς περιπάτους, σα να προσπαθεί λυσσασμένα να ξεφύγει απ΄τον εαυτό της, το μαράζι της, τον ανείπωτο πόνο της.
H εξαίρετη φωτογραφία και η σοφότατη εστίαση της κάμερας στις εκφράσεις του προσώπου της, στην άκαμπτη στάση του νεανικού κορμιού , χυμένου μέσα στο “καλούπι” του σφιχτού φορέματος, μας βοηθάει να βυθιστούμε στα υπέροχα μάτια της ‘Ελεν, που στην ουσία “δόθηκε” στον Ντίκενς απ΄την μητέρα της Φράνσις, η οποία ανησυχούσε βαθιά για για το μέλλον των 3 θυγατέρων της, και αντιλήφθηκε αμέσως ότι ο ενθουσιασμός του Ντίκενς για την κόρη της είχε προοπτικές… Το απομυθοποιητικό στοιχείο βέβαια αυτής της ταινίας, είναι ότι αφηγούμενη ένα σημαντικότατο συμβάν του ιδιωτικού βίου του συγγραφέα (το οποίο συμβάν αρνούνταν πεισματικά οι συγγενείς και των δύο πλευρών για πολλά χρόνια) ειναι πως δημιουργεί διάθεση “ξεκαθαρίσματος”, ήταν ο Ντίκενς ένα καθαρματάκι ή όχι; Ήταν τελικά οι κοινωνικές συμβάσεις και η περίφημη βικτωριανή ηθική ισχυρότερες απ΄την φήμη του ή όχι; Αν όχι, τότε γιατί κράτησε την ερωμένη του στη σκιά επί τόσα χρόνια; Το περιστατικό της παράδοσης του δώρου γενεθλίων στην Έλεν είναι αληθινό και αποτέλεσε την αιτία που χώρισε τελικα το ζεύγος Ντίκενς. Τη σύζυγο του Ντίκενς υποδύεται η Jοanna Scanlan , η αχώνευτη Τάνεκε του Girl With A Pearl Earring , και θα ήταν πιστεύω πειστικότατη βασίλισσα Βικτωρία, εξαιτίας του σωματότυπού της, και του μονίμως ξινισμένου ύφους της, πολύ καλή στο ρόλο της, προσέξτε ιδιαίτερα τη σκηνή όπου προειδοποιεί την ‘Ελεν για τις δυσκολίες του να έχεις σύζυγο έναν δημοφιλή άνθρωπο.
Το υπέροχο απόσπασμα απ ΄το θεατρικό του W.Collins The Frozen Deep, που απαγγέλλει μοναδικά η ‘Ελεν-Νέλι στο φινάλε της ταινίας (και στη γενική πρόβα του θεατρικού στην αρχή της) αποτελεί το βάθος και την τραγική ουσία αυτής της έξοχης ταινίας. Το πανέμορφο κορίτσι, μετασχηματισμένο σε γοητευτική, κομψή γυναίκα, ντυμένη μονίμως στα μαύρα, με το κατάξανθο κεφάλι της (τα μαλλιά μαζεμένα σε περίτεχνο κότσο-αλληγορία του κουβαριού των συναισθημάτων που κρύβει άραγε;) και τα λευκά χεράκια της, να ξεπροβάλλουν μόνο αυτά απ΄τη μαυρίλα, σαν ολόδροσοι μίσχοι λουλουδιού που αγωνίζεται ν’αναπνεύσει. Η διαχρονική μοίρα της “άλλης γυναίκας” ενσαρκώνεται σ’αυτό το θλιμμένο κορίτσι.
” This is a tale of wow.
This is a tale of sorrow.
A love denied,a love restored to live beyond tomorrow.
Lest we think silence is the place to hide
a heavy heart.
Remember, to love and be loved
is life itself, without which
we are not.”