Το Πρόγραμμα (The Program)
Η ιστορία της ανόδου και της πτώσης του Λανς Άρμστρονγκ, του αμερικανού πρωταθλητή ποδηλασίας, είναι γνωστή. Νεαρός φιλόδοξος ποδηλάτης, παθαίνει καρκίνο στα 21 του και καταφέρνει να το ξεπεράσει. Κερδίζει στη συνέχεια επτά τίτλους στον Γύρο της Γαλλίας, ενώ ταυτόχρονα επικεντρώνεται στο φιλανθρωπικό του έργο. Μέχρι που μια στιγμή αποδεικνύεται ότι όλο αυτό ήταν απλά μία απάτη: Ο Λανς Αρμστρονγκ χρησιμοποιούσε απαγορευμένες ουσίες και επί χρόνια κατάφερνε να το κρύβει.
Μετά τη Φιλομένα, ο Στίβεν Φρίαρς ασχολείται με μία ακόμα ιστορία που βασίζεται σε βιβλίο που έχει γράψει δημοσιογράφος. Εν μέρει το Πρόγραμμα είναι η οπτική του δημοσιογράφου Ντέιβιντ Γουόλς (Κρις Ο′ Ντάουντ), εν μέρει, όμως, βασίζεται σε πολλές διαφορετικές πηγές.
Ουσιαστικά η ταινία ξεκινά από τη συνάντηση του Αρμστρονγκ με τον Γουόλς, όταν ο πρώτος είναι φέρελπις ποδηλάτης που ετοιμάζεται να συμμετάσχει στον Γύρο της Γαλλίας. Ο Γουόλς έχει εμπιστοσύνη στον Άρμστρονγκ, αλλά δεν φαίνεται να θεωρεί ότι οι ικανότητές του είναι ικανές να τον φέρουν στο πρώτο σκαλί του βάθρου.
Η διάγνωση του Άρμστρονγκ με καρκίνο τα διακόπτει όλα αυτά. Ο δυνατός Άρμοστρονγκ εμφανίζεται τελείως αδύναμος και απροστάτευτος μπροστά στην ασθένεια. Ο Στίβεν Φρίαρς τονίζει την αδυναμία του αυτή, θέλοντας ίσως να εξηγήσει ένα μέρος από τις μετέπειτα πράξεις του.
Επιστρέφοντας στην ποδηλασία, ο Άρμστρονγκ είναι σωματικά ένας αναγεννημένος άνθρωπος: έχει χάσει μυική μάζα -όπως του ζήτησε ο προπονητής-γιατρός Μισέλ Φεράρι, ο διαβόητος εμπνευστής του εν λόγω «προγράμματος» στο οποίο έλαβε μέρος ο Άρμστρονγκ. Αυτό που ακολουθεί είναι ένα όργιο κατανάλωσης απαγορευμένων ουσιών. Η εντύπωση που δημιουργείται στον θεατή είναι ότι ο Στίβεν Φρίαρς έχει την χειρότερη ιδέα για τον Λανς Άρμστρονγκ -και δεν το κρύβει. Δεν βρίσκει σχεδόν κανένα ελαφρυντικό για τον ποδηλάτη. Ακόμα χειρότερα. Τον παρουσιάζει σαν οπορτουνιστή, την απόλυτη απάτη, ένα τέρας που τρέφεται από τη δόξα και τα χρήματα. Η μόνη σκηνή εμπάθειας είναι μία σκηνή ελάχιστων δευτερολέπτων, όταν ο Άρμστρονγκ επισκέπτεται ένα παιδί σε ένα νοσοκομείο.
Οι ηθικές διαστάσεις της εξαπάτησης του Άρμστρονγκ ενοχλούν ιδιαίτερα τον Φρίαρς. Δεν είναι μόνο ότι εξαπατούσε κόσμο. Αυτό που είναι χειρότερο είναι ότι έκανε τον κόσμο να ελπίζει. «Τους λέω αυτό που θέλουν να ακούσουν» λέει κυνικά ο κεντρικός ήρωας της ταινίας, κάνοντας συμμέτοχους στην «απάτη» και όλους εμάς.
Ο Μπεν Φόστερ είναι εξαιρετικός στον ρόλο του Άρμστρονγκ. Καταφέρνει όχι μόνο να γίνει αντιπαθητικός, αλλά είναι και αγνώριστος, θυμίζοντας σε αρκετά σημεία τη στάση του σώματος και τις εκφράσεις του ποδηλάτη. Ο Κρις Ο’ Ντάουντ στον ρόλο του δημοσιογράφου που επιδίωξε να ξεμπροστιάσει τον Άρμστρονγκ.
Αυτό που θεωρώ ότι είναι αδυναμία της ταινίας είναι ότι την πρώτη ώρα μοιάζει με σκηνοθετικό… αχταρμά. Πλάνα αρχείου μαζί με σκηνές που θέλουν να μετατρέψουν την ποδηλασία στο αντίστοιχο της… Φόρμουλα 1, διαπλέκονται, ζαλίζοντας τον θεατή. Στο δεύτερο μέρος της η ταινία γίνεται μία μάλλον κλασική βιογραφία με πιο γρήγορους ρυθμούς (υπάρχουν σκηνές, όπως εκείνες με τις μεταγγίσεις αίματος που θυμίζουν ταινίες τύπου Ο Λύκος της Γουόλ Στριτ). Παράλληλα, υπάρχουν σημεία που ο Φρίαρς δεν αναπτύσσει αρκετά -για παράδειγμα τη σύζυγο του Αρμστρονγκ την γνωρίζουμε τρία λεπτά πριν εξαφανιστεί και δεν εμφανιστεί ποτέ ξανά.
Τελικά να τη δω;
Ιστορία σύγχρονης ανόδου και πτώσης για έναν ήρωα που έπεσε από τον θρόνο του. Αν και γνωστή ιστορία, η μεταφορά της αποκτά ενδιαφέρον, κυρίως λόγω της κεντρικής ερμηνείας από τον Μπεν Φόστερ. Εδώ να σημειώσουμε ότι οποιαδήποτε ομοιότητα με δικά μας εγχώρια σκάνδαλα σε άλλους τομείς του αθλητισμού είναι απλά… μη τυχαίες.
Fun trivia: Μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου από τον Γουόλς, ο Άρμστρονγκ δίνει συνέντευξη Τύπου και καλείται να σχολιάσει τις αποκαλύψεις. Προσέξτε τον δημοσιογράφο που του κάνει την ερώτηση. Δεν είναι άλλος από τον… δικό μας Νίκο Πουρσανίδη.
