Τετάρτη 04:45
Αφηγούμενος μία ιστορία τόσο παλιά, όσο και η ιστορία του νουάρ, ο Αλέξης Αλεξίου φτιάχνει ένα εικαστικό κομψοτέχνημα με μία εξαιρετική κεντρική ερμηνεία.
Ο Στέλιος είναι ένας ιδιοκτήτης τζαζ μπαρ. Σύντομα μαθαίνουμε ότι δεν είναι τόσο επιτυχημένος όσο θέλει να δείχνει. Τα χρέη του είναι μεγάλα και πρέπει να τα πληρώσει. Καθώς καλείται να βρει έναν συμβιβασμό, ο χρόνος τελειώνει, η σχέση του με τη σύζυγό του έχει και αυτή ξεφτίσει και η κατάσταση θα αρχίσει να ξεφεύγει από τον έλεγχό του.
Η ιστορία ενός άνδρα που προσπαθεί να ξεφύγει από το κύκλωμα που έχει μπλέξει, κινούμενος στους σκοτεινούς δρόμους μιας πόλης έχει σχεδόν ταυτιστεί με την ιστορία του νουάρ. Στην Ελλάδα το είχαμε δει εξαιρετικά με τον Δράκο του Νίκου Κούνδουρου που σκιαγραφούσε τους ανθρώπους του περιθωρίου. Εδώ δεν έχουμε ακριβώς περιθωριακούς χαρακτήρες (όπως είχαμε στο Μικρό Ψάρι του Γιάννη Οικονομίδη), αλλά μάλλον τους προνομιούχους μιας κατάστασης: ανθρώπους που πλούτισαν από δάνεια, έφτιαξαν χρέη και τώρα καλούνται να τα πληρώσουν.
Η νυχτερινή Αθήνα της κρίσης μοιάζει ιδανική τοποθεσία για τη φιλοξενία ενός φιλμ νουάρ. Ο Αλέξης Αλεξίου (της Ιστορίας 52) κινηματογραφεί εξαιρετικά αυτή την Αθήνα, ενώ η φωτογραφία του Χρήστου Καραμάνη είναι υπέροχη. Σε εικόνες βρίσκεται αρκετά κοντά στη Νορβηγία του Γιάννη Βεσλεμέ -τα νέον φώτα, τα στυλιζαρισμένα πλάνα-, μόνο που ο τελευταίος χρησιμοποιούσε το είδος της κωμωδίας τρόμου. Ο Βεσλεμές εμπλέκεται και με έναν άλλο τρόπο στην ταινία. Ως Felizol έχει γράψει την ατμοσφαιρική μουσική της Τετάρτης 04:45.
Υπάρχουν στιγμές που η ταινία του Αλεξίου κινδυνεύει να γίνει υπερβολικά στυλιζαρισμένη, να αποσπάσει την προσοχή του θεατή στον τρόπο κινηματογράφισης και όχι στα όσα συμβαίνουν επί της οθόνης. Τελικά ο σκηνοθέτης το «κρατάει» λίγο πριν το στυλιζάρισμα ξεφύγει.
Η Τετάρτη 04:45 είναι μία ταινία για την κρίση. Χρησιμοποιώντας κώδικες του νουάρ αφηγείται πλευρές της Ελλάδας του σήμερα, δείχνοντας, όμως και μία άλλη όψη. Αυτή που λαμβάνει χώρα στις ταράτσες κτιρίων και σε δωμάτια ξενοδοχείων, σε στριπτιτζάδικα της Συγγρού, αλλά και πίσω από τις κλειστές πόρτες ενός σπιτιού.
Ο Στέλιος Μάινας που έχει μπλεχτεί ξανά σε σκοτεινά μονοπάτια στα Μαύρα Μεσάνυχτα, εδώ κάνει μάλλον έναν απελπισμένο άνθρωπο που πάντως έχει ευθύνη. Σε καμία περίπτωση δεν είναι ο άμοιρος ευθυνών επιχειρηματίας που απλά έμπλεξε σε μία άσχημη ιστορία. Γνωρίζει τους κινδύνους και τους αγνοεί. Για το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας μοιάζει παρατηρητής, τα πράγματα περνούν από πάνω του με έναν τρόπο που θαρρείς δεν τον αγγίζουν. Μέχρι την κορύφωση του τέλους φυσικά και την εξαιρετική σκηνή στη βροχή που μου θύμισε πολύ μία αντίστοιχη σκηνή μάχης στο Grandmaster του Γουόνγκ Καρ Βάι.
Εκτός από τον Μάινα που δίνει μια πολύ καλή ερμηνεία και οι δεύτεροι ρόλοι είναι πολύ καλοί: η Μαρία Ναυπλιώτου στον ρόλο της γυναίκας που περιφρονεί πλέον τον σύζυγό της, ο Δημήτρης Τζουμάκης ως φίλος του Στέλιου και ενδιάμεσος στις επαφές του με τον ρουμάνο γκάνγκστερ από τον οποίο έχει δανειστεί, ο Άνταμ Μπουσδούκος (γνωστός από τις ταινίες του Φατίχ Ακίν) στον ρόλο του εκτελεστή, ενώ ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει και στον Μίμι Μπρανέσκου που η ερμηνεία του ως ρουμάνου μαφιόζου απέχει πολύ από τις καρικατούρες (και η αντίδρασή του στη σκηνή της αναμέτρησης είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες που έχω δει εδώ και καιρό στη μεγάλη οθόνη).
Μόνη ένσταση είναι η προσπάθεια να συνδεθεί το μικρό αγόρι με τον ψυχισμό του Στέλιου. Για μεγάλο διάστημα ο θεατής θεωρεί ότι ο πιτσιρικάς του Γιώργου Συμεωνίδη είναι ο ίδιος ο Στέλιος, γεγονός που τελικά δεν προσφέρει και πολλά στην αφήγηση.
Τελικά να τη δω;
Αρκετά καλό δείγμα νουάρ μεταφερμένο στην Αθήνα, με μία ιστορία που μπορεί να την έχουμε ξαναδεί στη μεγάλη οθόνη, αλλά τώρα τη βλέπουμε με εγχώρια υλικά και μία εξαιρετική φωτογραφία.
