Πέθανε ο σπουδαίος Πολωνός, Αντρέι Ζουλάφσκι
Ο πολωνός σκηνοθέτης Αντρέι Ζουλάφσκι πέθανε σε ηλικία 75 ετών από καρκίνο, έγινε γνωστό από την Εταιρία Πολωνών Σκηνοθετών.
Ο Ζουλάφσκι γεννήθηκε στο Λ’βοβ (τότε ανήκε στην Πολωνία, σήμερα ανήκει στην Ουκρανία). Σπούδασε σινεμά στο Παρίσι και εργάστηκε ως βοηθός του Αντρέι Βάιντα. Μετά από δύο μικρού μήκους ταινίες, επιχειρεί την πρώτη μεγάλου μήκους του «Το τρίτο μέρος της νύχτας» (1971) και «Diabel» (1972). Στο πρώτο ένας άνδρας γίνεται μάρτυρας της δολοφονίας της συζύγου και του γιου του από Γερμανούς στρατιώτες. Από εκεί ξεκινά ένα εφιαλτικό ταξίδι, με τον κεντρικό χαρακτήρα να προσπαθεί να ξεφύγει (και) από τις ενοχές του. Η ταινία του Ζουλάφσκι βασίζεται στις εμπειρίες του πατέρα του στη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής στην Πολωνία. Ο πατέρας του τάιζε εθελοντικά με το αίμα του ψείρες, προκειμένου οι Γερμανοί να δημιουργήσουν ένα εμβόλιο κατά του τύφου.
Το Diabel αφηγείται την ιστορία ενός ιδεαλιστή ευγενή που δραπετεύει από τη φυλακή στη διάρκεια της εισβολής των πρωσικών στρατευμάτων στην Πολωνία του 1790 και επιστρέφοντας σπίτι του το βρίσκει παραδομένο στη διαφθορά. Η ταινία απαγορεύτηκε από το κομμουνιστικό καθεστώς της χώρας για περισσότερα από 15 χρόνια.
Στο Παρίσι γύρισε το «Σημασία έχει ν’ αγαπάς» με πρωταγωνίστρια τη Ρόμι Σνάιντερ, ίσως μία από τις καλύτερες ταινίες του.
Το 1981 γυρίζει το «Μια Γυναίκα Δαιμονισμένη» με την Ιζαμπέλ Ατζανί. Αντλώντας έμπνευση από την εμπειρία ενός χωρισμού, ο Ζουλάφσκι αφηγείται την ιστορία μιας γυναίκας που εγκαταλείπει σύζυγο και εραστή για χάρη ενός μυστηριώδους πλάσματος που μοιάζει να τροφοδοτείται από τις καταπιεσμένες επιθυμίες της. Η Ατζανί βραβεύτηκε με Σεζάρ για αυτή την ταινία, ενώ η ταινία είχε πέσει θύμα λογοκρισίας σε πολλές χώρες.
Το 1984 γυρίζει την «Δημόσια Γυναίκα», ενώ έναν χρόνο αργότερα η Σοφί Μαρσό πρωταγωνιστεί στην Ερωτική Τρέλα, μία ταινία που όπως αναφέρεται στους τίτλους τέλους είναι εμπνευσμένη από τον Ηλίθιο του Ντοστογέφσκι. Με τη Σοφί Μαρσό υπήρξαν ζευγάρι, έκαναν μάλιστα και ένα παιδί. Συνεργάστηκαν ξανά στην Πίστη του 2000, όπου μια φωτογράφος που εργάζεται σε σκανδαλοθηρική εφημερίδα θα κληθεί να επιλέξει ανάμεσα σε δύο άνδρες.
Μία από τις ταινίες που πήρε πολύ χρόνο για να γυριστεί ήταν το «Στον Ασημένιο Πλανήτη» (1987). Ενώ ο Ζουλάφσκι είχε ολοκληρώσει το 80% των γυρισμάτων, η πολωνική κυβέρνηση διακόπτει την παραγωγή, θεωρώντας την κριτική για το κομμουνιστικό καθεστώς. Η υπόθεση της ταινίας έχει ως εξής: Μια ομάδα εξερευνητών αφήνουν τη Γη προκειμένου να ανακαλύψουν την έννοια της ελευθερίας και να δημιουργήσουν έναν νέο πολιτισμό. Οταν το σκάφος τους συντρίβεται σε έναν άγνωστο πλανήτη και οι αρχικοί έποικοι αρχίζουν να πεθαίνουν, τα παιδιά τους θα ξεκινήσουν μια πρωτόγονη κοινότητα η οποία θα εξελιχθεί σε μια ταξικά διαχωρισμένη κοινωνία που περιμένει την έλευση ενός μεσσία.
Ο γιος του, ο Ξαουέρι Ζουλάφσκι, επίσης σκηνοθέτης και σεναριογράφος, είχε γράψει στη σελίδα του στο Facebook, ότι ο πατέρας του «στην τελευταία φάση, έχει μπει στο νοσοκομείο για εντατική θεραπεία, (όμως) η πρόοδος της ασθένειάς του δεν επιτρέπει να έχουμε ψευδαισθήσεις».
«Είναι για μένα πολύ δύσκολο να το γράψω, αλλά είναι σημαντικό τώρα, όταν η τελευταία του ταινία (Cosmos, 2015) ξεκινά τη ζωή της. Να τον σκέφτεστε», πρόσθεσε.
«Είναι μια μεγάλη απώλεια για τον πολωνικό και τον παγκόσμιο κινηματογράφο» δήλωσε ο Γιάνουζ Βρομπλέφκσι, κριτικός κινηματογράφου.
«Ο Ζουλάφκσι ήταν ένας πολύ ριζοσπαστικός και καινοτόμος σκηνοθέτης για την εποχή του. Είχε επινοήσει τη δική του πολύ προσωπική και πρωτότυπη γλώσσα. Ήταν προκλητικός, καταρρίπτοντας πολλούς πολωνικούς μύθους. Και εισήγαγε τον ερωτισμό στις ταινίες του (…) Οι ταινίες του θεωρούνται σήμερα κλασικές στον κινηματογράφο, αλλά, εκείνη την εποχή, ήταν πρωτοποριακά έργα» δήλωσε ο Βρομπλέφσκι.
Ο Ζουλάφσκι ήταν «ένας πολύ πρωτότυπος καλλιτέχνης, μερικές φορές αμφιλεγόμενος, αλλά πάντα πιστός στον εαυτό του», δήλωσε σήμερα στον ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό Polsat ο πρόεδρος της Εταιρίας Πολωνών Σκηνοθετών Γιάτσεκ Μπρόμσκι.
