Νύχτες Πρεμιέρας: Ανασκόπηση Πέμπτης (29/09/2016)
Οι Νύχτες Πρεμιέρας συνεχίστηκαν με το πολυαναμενόμενο Toni Erdmann, την ταινία που ενθουσίασε τους κριτικούς στο πρόσφατο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών. Είναι το αριστούργημα που όλοι περιμέναμε;
Toni Erdmann
Σκηνοθεσία: Μάρεν Άντε
Ένας πλακατζής πατέρας αναζητά τρόπους να έρθει κοντά στην εργασιομανή κόρη του. Μετά τον θάνατο του σκύλου του, αποφασίζει να ταξιδέψει στο Βουκουρέστι, όπου ζει η κόρη του. Όταν οι πρώτες προσπάθειες να κατανοήσει ο ένας τον άλλο πέφτουν στο κενό, ο πατέρας κατασκευάζει μια περσόνα: τον Τόνι Έρντμαν, έναν τύπο με περούκα και παράξενα δόντια. Η ταινία που ενθουσίασε το Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών είναι μία τρυφερή και αστεία ταινία για τη σχέση ενός πατέρα και μίας κόρης και για τα εμπόδια που βάζουμε οι ίδιοι στον εαυτό μας. Αναπτύσσει ενδιαφέροντες προβληματισμούς, αν και δεν ξέρω εάν είναι το αριστούργημα που όλοι υπόσχονταν. Μια ταινία φτιαγμένη με απλά υλικά με ένα ξεκαρδιστικό μισάωρο προς το τέλος που την απογειώνει, αλλά πιστεύω ότι θα μπορούσε να ωφεληθεί από μία μεγαλύτερη οικονομία (η διάρκειά της είναι 2,5 ώρες). Κινούμενη ανάμεσα στο δράμα και την κωμωδία, προσεγγίσει με μέτρο και τα δύο και κερδίζει από τη συνάντησή τους. Κι αν ο Πίτερ Σιμόνισεκ είναι αυτός που έχει τον «αβανταδόρικο» ρόλο -θυμίζοντας κάποιον θείο ή γνωστό που πάντα μας έφερνε σε αμηχανία με τα αστεία του-, εκείνη που πραγματικά λάμπει είναι η Σάντρα Χίλερ. Εξαιρετικό το κωμικό της timing, ένα πλάσμα άλλοτε «ατσούμπαλο», άλλοτε ευάλωτο, άλλοτε δυναμικό, φτιάχνει έναν από τους καλύτερους γυναικείους χαρακτήρες που θα δούμε σε ταινία μέσα στο 2016.
Closet Monster
Σκηνοθεσία: Στέφεν Νταν
Μια ταινία που λατρέψαμε στο περσινό φεστιβάλ του Λονδίνου και δυστυχώς δεν έχει έρθει ακόμα στη χώρα μας. Φοβερό σκηνοθετικό ντεμπούτο του καναδού Στέφεν Νταν (κρατήστε αυτό το όνομα, ίσως κάνει σπουδαία πράγματα στο μέλλον), σε μια ιστορία ενηλικίωσης κατά της ομοφοβίας, όπου το φανταστικό μπλέκει με το πραγματικό και ένα ποντίκι μιλά με τη φωνή της Ιζαμπέλα Ροζελίνι!
Πραγματικά η ταινία «αδικείται» από το χαρακτηρισμό ως «γκέι ταινίας», σαν να αποκλείει στο straight κοινό να την ανακαλύψει… Ο ταλαντούχος νεαρός καναδός σκηνοθέτης, Στέφεν Νταν, πραγματικά ανοίγει τους ασκούς και εξαπολύει από μέσα του όλη την μαγεία του, εμφυσώντας την στην ταινία του. Μια πολυεπίπεδη ταινία που μιλά για τη σεξουαλική αφύπνιση, αλλά παράλληλα και τη νεανική επανάσταση και το πέρασμα από την παιδικότητα στην ενηλικίωση, σεξουαλική απελευθέρωση και εύρεση της σεξουαλικής ταυτότητας, τσακισμένα όνειρα, δικαίωμα στη διαφορετικότητα και αποδοχή του εαυτού μας αλλά και των άλλων, φιλία, κοινωνικό ρατσισμό και bulling, πόνο απώλειας, τύψεις και ενοχές, μαζί με φαντασία και δημιουργικότητα, ρεαλισμό αλλά και σουρεαλισμό.
Ο μικρός Όσκαρ τραυματίζεται ψυχικά όταν βλέπει μπροστά στα μάτια του την βάρβαρη δολοφονία ενός νεαρού ομοφυλόφιλου από μεγαλύτερης ηλικίας συμμαθητές του. Μεγαλώνοντας θα προσπαθήσει να αποβάλλει τις προτιμήσεις του νιώθοντας ενοχές. Ταυτόχρονα η μητέρα του τους εγκαταλείπει και οι προηγούμενα άριστες σχέσεις με τον πατέρα του χαλάνε. Μόνη του διαφυγή το μαγευτικό δεντρόσπιτο στον κήπο του και το μικρό του κατοικίδιο χάμστερ, με το οποίο αρχίζει να έχει καθημερινούς διαλόγους. Καταπληκτική κινηματογράφιση και ερμηνείες από τους νεαρούς πρωταγωνιστές, ενώ ενδιαφέρον έχει το παραμυθένιο στοιχείο που εισάγεται κυρίως με τους διαλόγους με το χάμστερ, στο οποίο δανείζει τη φωνή της η Ιζαμπέλα Ροσελίνι. Το Closet Monster σεναριακά, επεξεργάζεται υπέροχα σημαντικά θέματα ψυχολογίας, έχει δεύτερο και τρίτο επίπεδο ανάλυσης, συνδυάζοντας πολλά στοιχεία, ρεαλισμού ή φαντασίας, παιδικότητας ή αισθησιασμού και τα εντάσσει στο ύφος του με αρμονία και χειμαρρώδη ροή.
Μια Εβδομάδα και μια Μέρα / One Week and a Day
Σκηνοθεσία: Ασάφ Πολόνσκι
Μετά τον θάνατο του γιου του και μετά το σίβα (την περίοδο πένθους), ένας πατέρας προσπαθεί να προχωρήσει μπροστά με λίγη βοήθεια από τη… μαριχουάνα και τον τρελάρα φίλο του γιου του. Την ίδια ώρα, η σύζυγος του αναζητά τον δικό της τρόπο να πενθήσει, ο οποίος φαίνεται να διαφέρει αρκετά από εκείνον του συζύγου της. Ο Ασάφ Πολόνσκι έχει κατασκευάσει μια γλυκό-πικρη κωμωδία (υπάρχουν σκηνές που θα χαμογελάσετε, αλλά μη φανταστείτε ότι μιλάμε για τρανταχτά γέλια), σε μία ταινία σύγχρονη που μιλά για τη διαχείριση της απώλειας και για αυτό που οι άλλοι περιμένουν από σένα. Η ταινία του Ασάφ Πολόνσκι -που έλαβε βραβείο στις Κάννες κινείται σε αργούς ρυθμούς, επιλέγει τον νατουραλισμό ως φόρμα και στο μεγαλύτερο κομμάτι της δεν κάνει χρήση μουσικής (όπου κάνει, οι επιλογές ξενίζουν). Ωστόσο, μοιάζει αρκετά θαρραλέα, έχει δύο στο κέντρο της δύο πολύ ενδιαφέροντες χαρακτήρες, δύο γονείς μοντέρνους, αλλά βαθιά πληγωμένους και δύο πολύ καλές ερμηνείες από τους Σάι Αβίβι και Εβγκένια Ντόντινα. Οι άνθρωποι, οι στιγμές, είναι αυτά που προσφέρουν στον κεντρικό χαρακτήρα αυτό που μοιάζει να αναζητά, την στιγμή που για τη σύζυγό του, αυτό το προσφέρει η κατανόηση.
The Beatles: Eight Days a Week -The Touring Years
Σκηνοθεσία: Ρον Χάουαρντ
Πολυαναμενόμενο μουσικό ντοκιμαντέρ, όχι μόνο λόγο της αγάπης για τα σκαθάρια, αλλά και της σκηνοθεσίας του Ρον Χάουαρντ, ηθοποιού, σεναριογράφου, αλλά περισσότερο γνωστού ως σκηνοθέτη των Α Beautiful Mind, Rush, Apollo 13, Cinderella Man, Frost Nixon, Far & Away, In the Heart of the Sea και φυσικά των κινηματογραφικών μεταφορών δημοφιλών μυθιστορημάτων του Νταν Μπράουν, Κώδικας Ντα Βίντσι, Angels & Demons και το επερχόμενο Inferno.
To ντοκιμαντέρ του συγκέντωσε πάμπολλο και σπάνιο σε περιπτώσεις αρχειακό υλικό, το έβαλε σε σειρά και μας δήλωσε ότι θα παρακολουθήσει τα χρόνια των περιοδιών του συγκροτήματος. Μετά το τέλος της προβολής ακολούθησε μισή ώρα αποκαταστημένο ψηφιακά βίντεο από την μεγαλύτερη συναυλία του, στο Shea Stadium της Νέας Υόρκης, το 1965, που έμελλε να είναι και η τελευταία που έδωσαν μπροστά σε κοινό, αν εξαιρέσει κανείς την συναυλία στην ταράτσα φυσικά. Παράλληλα με το αρχειακό υλικό διάφοροι πλέον επώνυμοι, θα μιλήσουν για το πως έζησαν την περίοδο παιδιά και έφηβοι, ανάμεσα τους η Σιγκούρνι Γουίβερ, η Γούπι Γκόλντμπεργκ και ο Έλβις Κοστέλο…
Το ντοκιμαντέρ προλόγισε ο ραδιοφωνικός παραγωγός Γιάννης Πετρίδης.
Οι Beatles από μόνοι τους είναι εξ’όρισμού ενδιαφέρον θέμα και απόλαυση να τους βλέπεις. Τι έφταιξε και το ντοκιμαντέρ δεν απογειώθηκε ποτέ μαζί με τα σκαθάρια; Πρώτα απ΄όλα δεν είναι rock’n’roll, προσπαθώντας να δώσει μια σύγχρονη κλινικά αποστειρωμένη οπτική, ισοπεδώνει εντελώς το θέμα του, σε σημείο πραγματικά να αναρωτιόμαστε αν ο Ρον Χάουαρντ υπήρξε ποτέ πραγματικά φίλος της μουσικής τους. Παράλληλα, επειδή πολλά πράγματα έχουν ειπωθεί πολλές φορές δε σημαίνει ότι δεν είναι ανάγκη να τα αναφέρουμε. Έτσι έχει πολλές λογικές αναλήθειες και ανακρίβιες στην παρουσίαση του θέματος του, κάνοντας αρκετές φορές λανθασμένα ραψίματα σε δηλώσεις και αφήνοντας ουσιώδεις λεπτομέριες να περάσουν απαρατήρητες.
Φυσικά και οι Beatles δεν ήταν οι μόνοι, ούτε οι πρώτοι που έπαιζαν rock’n’roll, ούτε οι γυναίκες είναι παράλογες και τσιρίζουν και χτυπιούνται. Μετά από χρόνια καταπίεσης, η νέα γενιά είναι έτοιμη να επαναστατήσει, τα 60’s μπαίνουν δυναμικά και ο αέρας της αλλαγής φαίνεται παντού. Τα σκαθάρια είχαν την ευτυχία να βρεθούν με τη σανίδα τους στην κορυφή του μεγάλου κύματος την κατάλληλη στιγμή. Δεν ήταν κάποιο εξωγήινο φρούτο που έπεσε από τον ουρανό, μόνο και μόνο για να αιτιολογηθεί αργότερα η παρεξηγημένη δήλωση του Τζον Λένον ότι έιναι πιο δημοφιλοί κι από τον Ιησού! Η θέση της γυναίκας, αλλά και η σεξουαλική επανάσταση -που θα γίνει πιο έντονη τα 70’s- δίνουν την ελευθερία στις γυναίκες να εκφραστούν περισσότερο ελεύθερα. Δεν είναι πλέον τα συνεσταλμένα άβολα πλάσματα των 50s. Οι συναυλίες είναι για αυτές μια μορφή εκτόνωσης, όπως ακριβώς για τους άντρες το γήπεδο και ζητοκραυγάζουν όταν πλέον μπαίνουν εκεί όπως αντίστοιχα οι άντρες στο ποδόσφαιρο. Από την άλλη, πως μπαίνουν εκεί; Tα γήπεδα γεμίζουν για συναυλία πρώτη φορά στην ιστορία, επειδή υπάρχει υπερπληθώρα ζήτησης εισιτηρίων. Η εποχή δεν ήταν έτοιμη για κάτι τέτοιο και ο ήχος είναι απαίσιος. Όσο και να τον αποκαταστήσεις δεν θα φτιάξει, μιας που τότε ακόμα έγραφαν μονοκάναλα και όχι το κάθε όργανο ξεχωριστά για να απομονώσουν ήχους. Ίσως για κάποιους η υποτιθέμενη «4Κ αποκατάσταση» χτυπήσει πολλά καμπανάκια του «δήθεν» ή ακόμα θεωρηθεί βλάσφυμη.
Άφησε στην άκρη επίσης πως ήταν ιδιαίτερος ο ήχος τους, πως ήταν το μπάσο τους με τον ΜακΚάρτνεϊ, την τεράστια μουσική μεταστροφή των πρώτων δίσκων με τα αγαπημένα Rubber Soul και Revolver. Κάνει ένα αξιοπρεπές πασάλημα στην εποχή και το συγκρότημα, ναι, αλλά τελικά είναι εντελώς άψυχο το αποτέλεσμα. Ίσως τελικά να είναι οι μικρές λεπτομέριες που κάνουν τη διαφορά. Για αυτό και το «Η καλή μας η Φρίντα» του 2014, που παρακολουθεί μέσα από τα μάτια της γραμματέως τους, Φρίντα Κέλι έχει πολύ περισσότερο χιούμορ και ενδιαφέρον.
Η τελική συνολική διάρκεια (των 136′ λεπτών συν το μισάωρο της συναυλίας) τελικά κούρασε περισσότερο τους θεατές, από όσο θα περίμενε κανείς ότι θα συνέβαινε από ένα μουσικό ντοκιμαντέρ.
