54ο ΦΚΘ: Ανασκόπηση Σαββάτου

Πιστοί στο ραντεβού τους με την έβδομη τέχνη οι Θεσσαλονικοίς προσήλθαν στις αίθουσες, πολλοί μάλιστα εμπιστευόμενοι το φεστιβάλ χωρίς να έχουν διαβάσει καν την υπόθεση της ταινίας που θα έβλεπαν. Αρκετές παραστάσεις και όλα τα φαβορί ήταν από νωρίς sold out και για άλλη μια χρονιά είδαμε με χαρά άτομα να στέκονται όρθια ή να κάθονται στα σκαλιά για να παρακολουθήσουν. Την ημέρα πάντως έκλεψε δικαιωματικά ο Τζιμ Τζάρμους , τόσο με την προβολή της νέας ταινίας του, Only Lovers Left Alive, για το κοινό (η χθεσινή προβολή της τελετής έναρξης ήταν μόνο με προσκλήσεις), αλλά και με την μεγάλης διάρκειας συνέντευξη τύπου που έδωσε (περισσότερα για τη συνέντευξη διαβάστε εδώ).

Από τις υπόλοιπες προβολές αίσθηση έκαναν Τα Παιδιά του Ιερέα, Πατέρας και Γιος, Ο Τομ στη Φάρμα. Είδαμε επίσης τον Παράδεισο της Ελπίδας, τον Προφήτη, Το Παράξενο Χρώμα που έχουν τα Δάκρυα του Κορμιού σου, Μια Δασκάλα και το Ιστορία στην Καμπάλα.

Only Lovers Left Alive:

Δύο εκλεπτισμένα βαμπίρ, ο Αδάμ και η Εύα δεν μπορούν ακριβώς να ταιριάξουν στον σύγχρονο κόσμο. Εκείνη μένει στην Ταγγέρη, εκείνος στο Ντιτρόιτ. Και οι δύο ασχολούνται με τη μουσική, τα βιβλία, την επιστήμη, την τέχνη γενικά. Ξανασμίγουν, αλλά δεν είναι σίγουροι πώς θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στον σύγχρονο κόσμο που τους προκαλεί σύγχυση.

Ο Τζάρμους έφτιαξε ένα έξυπνο παιχνίδι με το βαμπιρικό μύθο. Στην ταινία «ζόμπι» αποκαλούνται οι άνθρωποι που καταστρέφουν κάθε τι ωραίο στο διάβα τους. Οι βρυκόλακες, από την άλλη, είναι πλάσματα που έχουν μείνει εδώ και πολύ καιρό στον κόσμο και ξέρουν να αγαπούν την τέχνη και τα ωραία πράγματα.

Η ταινία μοιάζει περισσότερο ως ένας ερωτικός ύμνος του Τζάρμους σε αυτά που αγαπάει: στις μουσικές, στα βιβλία, στο βινίλιο, στις κιθάρες, στην αυθεντικότητα, στην ανεξαρτησία, παρά μια ταινία για βρυκόλακες. Χρησιμοποιώντας, πάντως, αυτό το είδος, ο σκηνοθέτης κάνει και ένα σχόλιο πάνω στην εξάντληση του θέματος από πλήθος νεανικών ταινίων, ανανεώνοντας το είδος.

Οι δύο πρωταγωνιστές του είναι απόλυτα ταιριαστοί (Τίλντα Σουίντον και Τομ Χίντλεστον σε μεγάλα κέφια). Μάλλον παράταιρη μοιάζει η παρουσία της αδελφής- Μία Γουασικόφσκα. Ίσως η κάμερα να έπρεπε να μείνει με τους εραστές.

Ο Τζάρμους κινηματογραφεί υπέροχα νυχτερινά πλάνα -αρχίζοντας από το στριφογύρισμα της έναρξης- και δεν θα μπορούσε να κάνει κάτι διαφορετικό, καθώς αυτή είναι μία ταινία για πλάσματα της νύχτας που παλεύουν ενάντια στο ένστικτό τους.

Τάιλερ

Paradies: Hoffnung (Παράδεισος της Ελπίδας):

Η Μίλι, μία παχύσαρκη έφηβη, πηγαίνει σε κατασκήνωση αδυνατίσματος. Εκεί θα ερωτευτεί τον γιατρό της κατασκήνωσης, έναν άνδρα πολλά χρόνια μεγαλύτερό της και θα προσπαθήσει με τον άβγαλτο τρόπο της να τον αποπλανήσει. Η ταινία αποτελεί το τρίτο μέρος της τριλογίας «Παράδεισος» του Αυστριακού, Ούλριχ Ζάιντλ. Η φρεσκάδα που φέρνουν τα παιδιά στην ιστορία, τα αυτοσαρκαστικά σχόλια και οι αταξίες τους, καθώς και η ειρωνική ματιά του Ζάιντλ, κάνουν την ταινία καλύτερη από το δεύτερο μέρος (τον Παράδεισο της Πίστης) και πιο ενδιαφέρουσα για τον θεατή. Ο Ζάιντλ παρατηρεί και με χειρουργική ακρίβεια τις ιστορίες που αναλαμβάνει να αφηγηθεί. Όλες τις αμήχανες στιγμές, τις δυσκολίες, τα πράγματα που συμβαίνουν και κυρίως τα όσα δεν συμβαίνουν. Υπάρχουν στιγμές που αυτό κουράζει τον θεατή, αλλά παρ’ όλα αυτά η ταινία διατηρεί την αίσθηση του πραγματικού.

Τάιλερ

Soshite chichi ni naru (Πατέρας και Γιος):

Μία από τις καλύτερες ταινίες που έχουμε δει μέχρι στιγμής στο Φεστιβάλ. Απλή και τρυφερή, πιάνει ακριβώς την ουσία αυτού που θα πρέπει να είναι το σινεμά. Ένα ζευγάρι πληροφορείται ότι ο 6χρονος γιος τους δεν συνδέεται μαζί τους με δεσμούς αίματος. Μπερδεμένοι εξαιτίας ενός λάθους που έγινε στο μαιευτήριο θα κληθούν να αποφασίσουν εάν μετράνε οι βιολογικοί δεσμοί ή ο χρόνος που περνάς μεγαλώνοντας ένα παιδί. Ο Ιάπωνας Χιροκάτσου Κόρε-Έντα παρουσιάζει με τρόπο εξαιρετικό τα διλήμματα του πατέρα της οικογένειας, φέρνει στο επίκεντρο αυτά που χωρίζουν το ένα ζευγάρι από το άλλο (εκείνο που μεγαλώνει τον βιολογικό τους γιο) και τις δύσκολες αποφάσεις που καλείται κάποιος να λάβει όταν η εξίσωση βαρύνεται από συναισθηματικούς δεσμούς. Η ανθρώπινη ματιά του σκηνοθέτη, οι εξαιρετικές ερμηνείες και η λιτή αφήγηση απογειώνουν την ταινία του Κόρε-Έντα. Όχι τυχαία η ταινία απέσπασε το βραβείο της επιτροπής του πρόσφατου Φεστιβάλ των Καννών.

Τάιλερ

Sveçeniko va djeca (Τα παιδιά του Ιερέα):

Αυτή η ταινία, όπως είναι ακριβώς, αν ήταν αγγλόφωνη σίγουρα θα σάρωνε και μπορεί να είχαμε και υποψηφιότητες για όσκαρ! Ο ‘παπάς που τρυπά τα προφυλακτικά’ είναι μια πολύ καλή ταινία γιουγκοσλάβικης σχολής Κουστουρίτσα, με μαύρο χιούμορ κοντά στη δικιά μας ψυχοσύνθεση που αγαπήθηκε πολύ από το κοινό και καταχειροκτροτήθηκε στο τέλος της προβολής. Τη δύναμη της την αντλεί από το προσεγμένο σενάριο που δεν αφήνει τίποτα ανέγγιχτο, αλλά πάνω από όλα την εκκλησία. Ο πρωταγωνιστής νεαρός ιερέας φτάνει σε ένα πανέμορφο απομονωμένο νησί της Κροατίας όπου οι κηδείες ξεπερνούν κατά πολύ τους γάμους και τις βαφτίσεις. Καλείται, λοιπόν, να βρει τρόπο να χτυπήσει την υπογεννητικότητα και παράλληλα να μη θεωρείται η πώληση προφυλακτικών αμαρτία. Συνωμοτώντας με τον περιπτερά βρίσκουν έναν ‘χριστιανικό’ τρόπο να βάλουν ξανά τα πράγματα στο δρόμο του Θεού. Απολαυστικό από την αρχή ως το τέλος.

Gimli

Tom à la Ferme (Ο Τομ στη Φάρμα):

Βασισμένο στο βιβλίο, η νέα ταινία του Ξαβιέ Ντολάν αφηγείται την ιστορία ενός ομοφυλόφιλου χίπστερ, ο οποίος πάει στη φάρμα του πρώην συντρόφου του για την κηδεία. Ένα έργο που μπλέκει το μυστήριο και το θρίλερ σε μια κοινωνική ταινία για την ομοφοβία, τις σχέσεις των αδερφών, παιδιών και μάνας και τις δυσκολίες της επαρχίας. Έχει καταπληκτική φωτογραφία και έναν φοβερό πρωταγωνιστή που κρατάει το βλέμμα του θεατή με την ερμηνεία του που έχει κάτι από τις πρώτες ταινίες του Τζόνι Ντεπ. Όσο κι αν νιώθει εγκλωβισμένος στο αγρόκτημα βρίσκει ευκαιρίες να νιώσει τη χαρά του να είναι κοντά στη φύση, την εξοχή και τα ζώα, αλλά και ανακαλύπτει ότι οι άλλοι γύρω του είναι πιο εγκλωβισμένοι από τον ίδιο. Ο Τομ σεναριακά έχει πολλές ευκαιρίες να φύγει από τη φάρμα, συχνά όμως οι αποφάσεις δεν υπακούουν τη λογική και όσο προχωρά η πλοκή θα ανταμείψει το θεατή.

Gimli

L’étrange coleur des larmes de ton Corps (Το παράξενο χρώμα που έχουν τα δάκρυα του κορμιού σου):

Πειραματικό, ψυχεδελικό, πειραγμένο και υπερβολικά στιλιζαρισμένο, το φιλμ των Ελέν Κατέτ, Μπρούνο Φορτσάνι «ουρλιάζει» τόσο δυνατά μες στην υπερβολή του που εντυπωσιάζει τον θεατή, αλλά δεν τον αφήνει να σκεφτεί και τίποτα άλλο. Γιατί κατά τη γνώμη μου αποτελεί πόζα και όχι ουσία. Ένας άνδρας γυρίζει σπίτι και βρίσκει ότι η γυναίκα του έχει εξαφανιστεί. Στη διάρκεια της αναζήτησής του θα ανακαλύψει όλα τα σκοτεινά μυστικά που κρύβουν οι τοίχοι της πολυτελούς πολυκατοικίας όπου ζει.

Τάιλερ

Εμπνευσμένο από τις γαλλικές ταινίες νουάρ και του ’70 και μπλέκοντας υπέροχα σε σημεία μουσική και εικόνα λαμβάνει κατά κύριο λόγο χώρα σε μια πραγματικά υπέροχη πολυκατοικία. Δίνουμε έμφαση στο ‘σε σημεία΄διότι το υπερβολικά βιντεοκλιπίστικο, η ‘παγίδα της άσκησης στιλ’ που είναι πολύ στη μόδα τελευταία (ιδίως μετά το Luton) κάνει την υπόθεση να χάνει κατά πολύ τη σημασία της. Για τους λάτρεις της progressive των 70’s και τους λάτρεις της φωτογραφίας ίσως αποτελεί must να το δουν έστω μια φορά, όμως η υπόθεση κουράζει το μέσο θεατή με έντονες επαναλήψεις σκηνικών και καταστάσεων.

Gimli

A Teacher (Μια Δασκάλα): 

Εκκωφαντικοί βαρύτονοι ήχοι που μεταφέρουν την εσωτερική ένταση της πρωταγωνίστριας και έντονο fade out ως αφηγηματική σύνδεση είναι τα σκηνοθετικά εργαλεία που έχουν την τιμητική τους στην ταινία της Hannah Fidell. To ‘έγκλημα’ είναι η ερωτική σχέση που διατηρεί η ηρωίδα δασκάλα με έναν μαθητή της. Θα εξεταστεί ‘ξόφαλτσα’ εδώ όμως, το αίσθημα κι όχι η βαρύτητα των ποινών στις ΗΠΑ το βαθύτερο σχόλιο της δημιουργού που η σκηνοθέτης αποφεύγει να στοχεύσει ξεκάθαρα. Η κοινωνική προέκταση, από την άλλη, μας δείχνει ότι η μετάβαση από την παιδικότητα στην ωριμότητα γίνεται πλέον πιο γρήγορα, όπως και η σεξουαλική αφύπνιση των παιδιών με αποτέλεσμα ένα ζευγάρι ενός αγοριού λυκείου με μια γυναίκα κατά τουλάχιστον μια δεκαετία μεγαλύτερη του να μη φαντάζει πλέον τόσο αφύσικο. Ίσως ισχύει και ότι πλέον δεν μεγαλώνουν οι γενιές με τον τρόπο που γινόταν παλαιότερα. Το θέμα όπως τελικά παρουσιάστηκε δεν είναι ιδιαίτερα πρωτότυπο (Crush, Δασκάλα πιάνου) αν και απέφυγε να είναι αμιγώς αισθηματική, ούτε ιδιαίτερα αισθησιακή. Ενώ από την κεντρική ηρωίδα περίμενα λίγα περισσότερα, ο νεαρός έπαιξε πολύ καλά.

Gimli

Det andet Liv (Στην Πραγματικότητα)

Μετά από τρία χρόνια αυτοσχεδιασμών βγήκε αυτό το αποτέλεσμα που αποκαθηλώνει τις σχέσεις και δικαιολογεί το σεξ! Ο Δανός σκηνοθέτης Jonas Elmer  παρακολουθεί ζευγάρια και το πως εκφράζονται στις σχέσεις τους. Τύψεις, ενοχές, ψέματα, απάτες, συναισθηματικές εξαρτήσεις. Τις φαντασιώσεις, διαστροφές της ζωής με τη σεξουαλικότητα και την σεξουαλική ταυτότητα. Ένας άντρας είναι βαριά άρρωστος και δεν ξέρει πως να το πει στην οικογένεια του, ένας άλλος είναι καταπιεσμένος ομοφυλόφιλος, μια γυναίκα θέλει να φλερτάρει και με άλλους εκτός του συντρόφου της. Η σκηνοθεσία παρουσιάζει ένα κάποιο ενδιαφέρον αλλά η υπόθεση απλώνεται σε πολλά πρόσωπα και πολλά ζητήματα. Δυστυχώς οι επιμέρους ιστορίες μένουν ασύνδετες αφήνοντας ένα πολύ γενικότερο αφαιρετικό νόημα στην ταινία. Δεν απαντάται το ερώτημα αν όλοι αυτοί οι χαρακτήρες ξέρουν τι θέλουν και ψάχνουν. Είναι η πραγματική επαφή και αγάπη ή μήπως αποζητούν την προσοχή; Αυτό μένει μετέωρο. Τελικά το σεξ και οι επαφές μέσω διαδικτύου εξυμνούνται ακόμα κι ως αντίδοτο στην μοναξιά ή φάρμακο κατά ψυχασθενικών παθήσεων.

Gimli