Ποιος Κλέβει Ποιον; (Cien Años de Perdón)

(Ντάνιελ Καλπαρσόρο, Ισπανία, 2016, 95′)

Βαλένθια. Καταρρακτώδης βροχή. Ένα καλοδουλεμένο σχέδιο ληστείας μοιάζει να πάει στράφι λόγω ενός αστάθμητου παράγοντα που θα φέρει πολύ κόσμο σε δύσκολη θέση. Ληστές και όμηροι εγκλωβισμένοι μέσα στην τράπεζα, αστυνομικοί και πολιτικοί απέξω. Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμα περισσότερο, όταν σιγά σιγά αποκαλύπτεται ότι τίποτα δεν είναι ακριβώς όπως φαίνεται.

Ένα καλοκουρδισμένο αστυνομικό θρίλερ, από το σεναριογράφο Χόρχε Γκουέρικαετσεβαρία, γνωστό για τη μεταφορά του δυνατού Κελιού 211 (Celda 211, 2009), όπως και τo χολιγουντιανό the Oxford Murders, τις 800 Σφαίρες, το Επικίνδυνο Πέρασμα (El Niño) και την Καυτή Σάρκα του Αλμοδοβάρ. Μπορεί εκ πρώτης όψης να φαίνεται ότι δεν έχει τόση πρωτοτυπία στην υπόθεση του, όμως το χωροταξικό του στήσιμο, όπως και οι χαρακτήρες του είναι ωραία δουλεμένοι και με τις επιβλητικές τους μάσκες τραβούν από το ξεκίνημα το ενδιαφέρον. Σε αυτή την πρώτη ύλη, έρχεται να δουλέψει προσθετικά η σκηνοθεσία του Ντανιέλ Καλπαρσόρο, φτιάχνοντας μια ατμόσφαιρα που θα απορροφήσει το θεατή από την αρχή ως το τέλος στο πλάνο του. Αν κάτι εκτίμησα ιδιαίτερα, ήταν ότι ο Καλπαρσόρο καταφέρνει να χτίσει την ένταση και την κορύφωση, αποφεύγοντας να χρησιμοποιήσει τα υποβλητικά βουητά που μας έχει συνηθίσει το Χόλιγουντ, αλλά αντίθετα βρίσκει τρόπο να συμπεριλάβει και αρκετά ενδιαφέροντα, ανομοιογενή μεταξύ τους, μουσικά θέματα.

Αποφεύγοντας να μιλήσω πολύ για την εξέλιξη της ιστορίας, στερώντας σας τη χαρά να την ανακαλύψετε μόνοι σας, οφείλω να αναγνωρίσω στην ταινία το δεύτερο επίπεδο της γραφής της. Διότι η κρίση στην Ισπανία, οικονομική και πολιτική, δεν διαφέρει τόσο από τη δική μας και εδώ αξίζει να σκεφτούμε έναν παραλληλισμό με τη δική μας αντίστοιχη αξιοπρεπή προσπάθεια, με το the Republic, του Δημήτρη Τζέτζα. Ο Γκουέρικαετσεβαρία θα μας δείξει στους πελάτες της τράπεζας τη νεαρή κοπέλα που δε μπορεί να αποπληρώσει τα χρέη της, το σαθρό τραπεζικό σύστημα, ένα οικοδόμημα που φαίνεται στιβαρό αλλά στην πραγματικότητα ίσως είναι έτοιμο να καταρρεύσει, την διευθύντρια της τράπεζας και τους πολιτικούς, που ίσως να μην είναι και τόσο καλύτεροι από τους ληστές. Εξ’ου και ο πρωτότυπος τίτλος, Cien Años de Perdón, που μεταφράζεται σε «100 χρόνια συγχώρεσης». Παράλληλα αποκαλύπτεται ότι ούτε οι ληστές είναι εντελώς ειλικρινείς ο ένας με τον άλλο, ενισχύοντας τον ελληνικό τίτλο που διερωτάται «ποιος εξαπατά ποιον τελικά»;

Μιας που μια κατάσταση ομηρίας σπάνια μπορεί να αποβεί σε θετική έκβαση για τους ληστές, ο Γκουέρικαετσεβαρία στήνει προσεχτικά τη σκακιέρα του και μελετά ρεαλιστικά τις δυνατότητες και τις πιθανότητες, ώστε στο τέλος να δώσει μια δυνατή σεναριακή τροπή. Οι ληστές εγκλωβισμένοι στην τράπεζα, με το χρόνο εναντίον τους, καλούνται να εκμεταλλευτούν στο έπαρκο το χρόνο τους ώστε να καταφέρουν να καταστρώσουν ένα σχέδιο διαφυγής που θα τους εξασφαλίσει την ελευθερία τους, αλλά περισσότερο από αυτό την ίδια την επιβίωση τους. Ο αρχηγός τους ο καλούμενος «Ουρουγουανός» είναι πραγματικά ο εγκέφαλος της ομάδας, το μυαλό που δε θα σταματήσει να σκέφτεται σε όλη τη διάρκεια της βραδιάς, θα κληθεί να διαπραγματευτεί με τους έξω και τους μέσα πολλά περισσότερα από αυτά που αρχικά καταλαβαίνουμε. Με τη «Σκυλίσια Μέρα» του Αλ Πατσίνο να κρατά τα σκήπτρα και την προσωπική μου αγαπημένη, το εξίσου κλειστοφοβικό «Albino Alligator», τη σκηνοθετική απόπειρα του Κέβιν Σπέισι και συγκλονιστικούς Ματ Ντίλον, Φέι Ντάναγουέι, Βίγκο Μόρτενσεν, Γκάρι Σίνις, Γουίλιαμ Φίτσνερ και guest Μίκι Ρούρκ, το «Ποιος Κλέβει Ποιον;» συγκαταλέγεται σίγουρα στα πολύ καλά αστυνομικά θρίλερ ταινιών ληστειών.

Στο καστ βρίσκουμε πολλά γνωστά ονόματα των ισπανόφωνων ταινιών. Αν κάποιον αξίζει να αναφέρουμε ξεχωριστά είναι ο αργεντίνος Ροντρίγκο ντε λα Σέρνα, στο ρόλο του «Ουρουγουανού», του αρχηγού των ληστών και εγκέφαλου της ληστείας, ένα χαρακτήρα που καταφέρνει να αποτυπώσει την ένταση, διατηρώντας χαμηλούς ήρεμους τόνους. Τον απολαύσαμε σε πρωταγωνιστικό ρόλο πρόσφατα στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης στο «Δρόμο για το Λα Παζ» (Road to La Paz), «Να με Φωνάζετε Φραγκίσκο, Πάπα του Λαού» και παλιότερα σε μικρότερο ρόλο στα «Ημερολόγια Μοτοσικλέτας». Ένας ελπιδοφόρος ηθοποιός με συνεχώς ανοδική πορεία. Εδώ, φτιάχνει έναν γοητευτικό κακό, παίζοντας πολύ με το πρόσωπο του, μια γκριμάτσα μίξη Μπελμοντό και Μίκι Ρούρκ, ενώ έχει πολύ καλή χημεία με το πρωτοπαλίκαρο του, Λουίς Τοσάρ, γνωστό, παρασημοφορεμένο ισπανό ηθοποιό, όπως και τον Λουτιάνο Κακέρες αλλά και τον Χοακίν Φουριέλ, ο οποίος προσδίδει έναν περισσότερο κωμικό τόνο στην ταινία (της μικρές στιγμές του comic relief όπως το ονομάζουμε). Τέλος, στα ενδυματολογικά, πολλή καλή επιλογή οι μάσκες που επέλεξαν να φορούν οι ληστές, που ενώ παραποιούν τα πρόσωπα και είναι τρομακτικές, αφήνουν χώρο στη φυσιογνωμία και τις εκφράσεις των ηθοποιών να βγαίνουν στην επιφάνεια.

Τελικά να τη δω; Ναί, δείτε την, ιδίως αν σας αρέσει το είδος! Εκτός του ότι είναι μακράν η καλύτερη πρόταση της συγκεκριμένης εβδομάδας, είναι μια καλοδουλεμένη ταινία στο σύνολο της, που ενδείκνυται και για θερινό.