Οι Εξομολογήσεις

Σε ένα πολυτελές απομονωμένο ξενοδοχείο της γερμανικής ακτογραμμής λαμβάνει χώρα η επόμενη συνάντηση των G8 -δηλαδή των ισχυρών χωρών (ΗΠΑ, Ιαπωνία, Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Καναδάς, Ρωσία). Υπουργοί και οικονομολόγοι, τραπεζίτες, καταφτάνουν  για να επιβάλλουν ένα μέτρο που πρόκειται να αλλάξει για πάντα τον κόσμο. Καλεσμένοι παράλληλα του πρόεδρου του ΔΝΤ Ντανιέλ Ροσέ, είναι κάποιοι άνθρωποι της τέχνης, ανάμεσά τους η Κλερ Σεθ που γράφει παιδικά βιβλία, ο μουσικός Μάικλ Γουίζλ και ο συγγραφέας μοναχός Ρομπέρτο Σάλους. Μετά το δείπνο ο Ροσέ καλεί τον μοναχό στο δωμάτιο του και του ζητά να τον εξομολογήσει. Το άλλο πρωί ο Ροσέ βρίσκεται νεκρός και ο θάνατος του μοιάζει να οφείλεται σε αυτοκτονία. Αυτό πυροδοτεί συναγερμό σε όλους, ως προς το τι πραγματικά έγινε εκείνο το βράδυ, αλλά και τι πραγματικά γνωρίζει ο μοναχός, ο οποίος διατηρεί σφραγισμένο το στόμα του.

H ιστορία είναι στην ουσία της χιουμοριστική και σαρκαστική, αλλά διατηρεί και στοιχείο μυστηρίου. Η ταινία διαθέτει ωραία σκηνοθεσία, εξαιρετική φωτογραφία και υπέροχη μουσική, αλλά και ένα δυνατό και πολυεθνικό καστ που έχει συνδυαστεί έξυπνα, όπως έχει γίνει και με τις ομιλούσες γλώσσες που περιλαμβάνουν ιταλικά, αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά, χωρίς να «χτυπάει» αυτό άσχημα στον θεατή.

Ο Τόνι Σερβίλο, τον οποίο βρίσκουμε στον πρωταγωνιστικό ρόλο, έχει όλες τις υπέροχες ατάκες, που τις απαγγέλλει αργά με τη γλυκιά φωνή του, αφήνεται όμως συχνά κωμικά, μιας που δε του επιτρέπει ο όρκος σιωπής του χαρακτήρα του, με τα μάτια και τις εκφράσεις του. Όλοι οι υπόλοιποι ηθοποιοί επιλέχθηκαν από τις χώρες που είναι οι χαρακτήρες τους. Η Δανέζα Κόνι Νίλσεν αναλαμβάνει το ρόλο της Κλερ Σεθ, ενώ η Καναδέζα Μαρί-Ζοσέ Κροζέ αναλαμβάνει τον ρόλο κλειδί της Καναδέζας υπουργού. Ο Ρίτσαρντ Σάμελ, γνωστός από την τηλεοπτική σειρά the Strain, του Ντελ Τόρο, είναι ο χαρακτηριστικός Γερμανός υπουργός και δίνει άλλη μια παγερή ερμηνεία, αν και θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί περισσότερο τον χαρακτήρα του. Ο Βέλγος Τζόνα Χέλντενμπεργκ, που είδαμε στο Broken Circle Breakdown, μας χαρίζει μια υπέροχη διασκευή του Walk on the Wild Side του Λου Ριντ.

Οι Εξομολογήσεις ξεκινούν με ένα όμορφο μονοπλάνο κατοπτικής λήψης ενός αυτοκινήτου που κινείται, μοιάζοντας να ανεβαίνει συνεχώς έναν κατακόρυφο Γολγοθά, θυμίζοντας την εναρκτήρια σκηνή της «Λάμψης» του Κιούμπρικ. Αργότερα θα μας θυμίσει αρκετά τον τρόπο που κινηματογραφεί ο Σορεντίνο -φέρνοντας στο νου ταινίες του όπως τη «Νιότη».

Είναι δύσκολο να αποτρέψω τον εαυτό μου από το να σκεφτεί πως οι Ιταλοί εδώ μιλάνε για εμάς, κάνουν αυτό που εμείς δεν κάνουμε, λένε αυτό που θα έπρεπε εμείς να είχαμε πει καιρό τώρα μέσα από τις ταινίες μας. Και το λένε με το δικό τους τρόπο, με τρόπο απλό αλλά βαθύ, με υπέροχη κινηματογράφιση και μια πινελιά ιταλικού ερωτισμού. Είναι δύσκολο να αντιμετωπίσω την ταινία ανεπηρέαστος από τις υπόλοιπες ταινίες που βγαίνουν για την οικονομική κρίση, να τις συγκρίνω με αυτή την καταπληκτική δημιουργία ή τις αντίστοιχα υπέροχες του Κώστα Γαβρά, «Le Capital» ή το προφητικό «Τσεκούρι».

Πολλαπλές αναφορές στην Ελλάδα, άμεσες ή αποσιωπημένες και μπηχτές προς τη Γερμανία αλλά και τις υπόλοιπες χώρες του ΔΝΤ και των G8. Έντονη κριτική και προς τα έσω, στο πρόσωπο του Ιταλού πολιτικού. Στο μόνο σημείο που η ταινία πέφτει λίγο «έξω» είναι η αμερικανίδα ηγέτης, που σιωπηρά υπονοείται η Χίλαρι Κλίντον, ενώ η ιστορία τελικά εξέλεξε τον Ντόναλντ Τραμπ, κάτι που φυσικά όταν γυριζόταν η ταινία φαινόταν απίθανο ενδεχόμενο.

Τούτο εδώ, μιλά φιλοσοφημένα για την κρίση, χρησιμοποιώντας συχνά πολιτικούς, οικονομικούς ή μαθηματικούς όρους, που δεν ανταποκρίνονται πλήρως στην πραγματικότητα, αλλά ακόμα κι αν το έκανε πόσοι από το κοινό θα το καταλάβαιναν; Από την άλλη αυτό το στοιχείο δίνει στο έργο μια διαχρονικότητα -αντί να προσδιορίζει χρονικά μόνο στην συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Η παρουσία του ιερέα συγγραφέα, δίνει μια μεταφυσική διάσταση, είναι σαν ο Θεός να κατέβηκε και να κοιτά στωικά τα τέκνα του. Σαν να βλέπει πως οδεύουμε στην αυτοκαταστροφή μας και θέλει να δώσει ξανά τις δέκα εντολές του! Ο μανδύας επίσης υποδηλώνει τον μάρτυρα, το εύκολο εξιλαστήριο θύμα που θα μπορούσε να αποτελέσει ο μοναχός, ρίχνοντας του το φταίξιμο, κατηγορώντας τον για δολοφονία. Προσωπικά για εμένα, το καλύτερο δυνατό τελείωμα και… ο σκύλος ξέρει!