Έξοδος 1826
Του Τάσου Ντερτιλή
(Η κριτική πρωτοδημοσιεύτηκε στο grand magazine)
Ένα μικρό έπος που διαδραματίζεται στην περίοδο της Επανάστασης του 21 με ήρωες τα Παιδιά της Σαμαρίνας του διάσημου δημοτικού τραγουδιού.
Παραγωγή: Ελλάδα – 2016
Διάρκεια: 90 λεπτά
Είδος: Ιστορικό Δράμα
Σκηνοθεσία: Βασίλης Τσικάρας
Πρωταγωνιστούν: Λεωνίδας Κακούρης, Δημήτρης Παπαδόπουλος, Μαρία Ανδρούτσου, Αντώνης Σιώπκας, Χρήστος Μπάτζιος, Βασίλης Τσικάρας, Αγγέλα Βαγιωνά, Ειρήνη Τσιαούση, Νίνα Μυλωνά, Κυριάκος Χρυσίδης, Γιάννης Περδίκης, Νίκος Νικολαΐδης, Γιώργος Χατζηθεοδώρου, Κώστας Λιόλιος, Μανώλης Σαββίδης, Δημήτρης Δήμου, Ράνια Νικολούλη, Βασιλική Γραικού, Μαρία Κλεάρχου, Κική Σπύρου, Σταύρος Δουκουζγιάννης.
Υπόθεση: Ο καπετάν Μίχος Φλώρος επιστρέφει από το πολιορκούμενο Μεσολόγγι στη Σαμαρίνα για να πάρει κι άλλους άντρες και να τους οδηγήσει πίσω, συμπληρώνοντας το ήδη υπάρχον σώμα, στη ντάπια του στρατηγού Μακρή. Έτσι, αυτός και ο προσωπικός του φίλος Ηλίας Μανάκας, ξεκινούν με 25 άντρες ένα μακρύ ταξίδι, προκειμένου να συναντήσουν στο Μεσολόγγι, τον Ζήση Χατζημάτη και τους υπόλοιπους συμπατριώτες τους. Στις 31 Μαρτίου του 1826 ξεκινά η δύσκολη πορεία τους, μέσα από τα βουνά. Την ίδια ώρα, οι γυναίκες στο χωριό προσπαθούν να μάθουν από την Ελένη Φλώρου, την πραγματική αιτία της ξαφνικής φυγής των αντρών τους καθώς ο Ιμπραήμ πασάς και ο Τούρκος Φρούραρχος της Άρτας Νιχάτ Σερβάν ετοιμάζουν την τελική επίθεση στο Μεσολόγγι.
Πόσα χρόνια είχαμε να δούμε φουστανέλα σε Ελληνική ταινία! Από τον Παπαφλέσσα με τον αείμνηστο Παπαμιχαήλ; Ε λοιπόν μετά από αυτή την Έξοδο, είναι καιρός να αναθεωρήσουμε άποψη σχετικά με το πόσο ασφαλές είναι να αναπαρίσταται κινηματογραφικά η νεότερη ιστορία μας χωρίς να κινδυνεύει να πέσει στην παγίδα του εθνογραφικού κιτς. Γιατί αυτή η ανεξάρτητη, σχεδόν συμμετοχική, παραγωγή σέβεται πρώτα από όλα την Ελληνική Ιστορία, αγαπά τις λαϊκές παραδόσεις και αγωνίζεται πραγματικά φιλότιμα για την αναπαράσταση μιας ηρωικής σελίδας αυτοθυσίας μιας χούφτας Βλάχων του βουνού. Μιας χούφτας ορεσείβιων που ξεκίνησαν ανιδιοτελώς και από αγάπη για την ελευθερία να βοηθήσουν άγνωστους στην άλλη άκρη της Ελλάδας, δίνοντας ένα μάθημα γενναιότητας και φιλοπατρίας, ιδιότητες σε έλλειψη πλέον σ αυτή τη ρημαγμένη χώρα.
Μια ταινία φτιαγμένη με την καρδιά της Βόρειας Ελλάδας, μακριά από τους διαδρόμους και τη γραφειοκρατία της Πρωτεύουσας, με τις ελλείψεις της λόγω budget, με κάποιες αναμενόμενες ερμηνευτικές ανεπάρκειες, λίγα (συγχωρητέα) λάθη στην παραγωγή αλλά με φλογισμένη ψυχή και με μια υψηλού επιπέδου αισθητική αντίληψη και αφηγηματική καθαρότητα που φέρνουν στο νου πρόσφατες κεντροευρωπαϊκές ταινίες εποχής. Εκπληκτικό soundtrack και ιδιαίτερα προσεγμένες διασκευές των δημοτικών τραγουδιών που ακούγονται, ατμοσφαιρική φωτογραφία και εξαιρετικά προσεγμένη δουλειά στα σκηνικά και τα κοστούμια επενδύονται σε ένα, μάλλον προσωπικό όραμα, ενός ταλαντούχου δημιουργού.
Μια ταινία που αξίζει την προσοχή ενός ευρύτατου κοινού, ενός κοινού που πάνω από όλα διψάει και δικαιούται, στις σημερινές άθλιες συνθήκες, να δει στην οθόνη την Ιστορία με Ι κεφαλαίο που έγραψαν πρόγονοι απλοί με όραμα την αγάπη για την ελευθερία. Εμπρός μωρέ παιδιά καημένα!
>> Η ιστορία του τραγουδιού «Παιδιά της Σαμαρίνας»
Το δημοτικό τραγούδι έχει φτιαχτεί για τους 120 βλάχους Σαμαρινιώτες που πήγαν να πολεμήσουν στο Μεσολόγγι και από τους οποίους κατάφεραν να επιστρέψουν στο χωριό μόνο οι 33 και αυτοί σε πολύ κακή κατάσταση. Ο στίχος του τραγουδιού που λέει «παιδιά της Σαμαρίνας μωρέ παιδιά καημένα γιατί είστε λερωμένα» είναι η αναφώνηση μίας μαυροφόρας γυναίκας που αντικρίζει τα 33 παλικάρια που γύρισαν στο χωριό τους μετά την δύσκολή περιπέτεια που είχαν προς και από το Μεσολόγγι. Αυτό συμβαίνει διότι όταν έφυγαν από το χωριό τους ήταν με τις καλές τις φορεσιές τους, τις ολόλευκές φουστανέλες τους. Ήταν ντυμένοι λες και θα πήγαιναν σε γάμο και γύρισαν πίσω βρώμικοι και ταλαιπωρημένοι. Οι τελευταίοι στίχοι του τραγουδιού είναι λόγια του καπετάν Μίχου Φλώρου ο οποίος ξεψυχώντας ψέλλισε τα τελευταία λόγια που αφορούσαν την μητέρα και την αδερφή του.
>> Εδώ θα δείτε μια σύντομη παρουσίαση της ταινίας από τους δημιουργούς της: