Γυναίκες δημιουργοί και η απουσία τους από το Χόλυγουντ
Υπάρχει η συνήθεια μεγάλα κινηματογραφικά αριστουργήματα και εμπορικές επιτυχίες να είναι αποτέλεσμα της καλής σκηνοθεσίας ενός άντρα. Η γυναίκα σαν σκηνοθέτης – δημιουργός είναι κάτι που δεν συναντάται με μεγάλη συχνότητα στο χώρο της Έβδομης Τέχνης, απόρροια μιας «ανδροκρατούμενης» αντίληψης που σιγά-σιγά φθίνει.
Γιατί, λοιπόν, μια ταινία που σκηνοθέτησε γυναίκα δεν λαμβάνει την αντίστοιχη αναγνώριση; Γιατί το «Somewhere» της Κόπολα που ήταν μια εξαιρετική ταινία με ωραίες ερμηνείες ή το «Across the universe» της Τέιμορ με τις ωραίες διασκευές των Beatles να είναι ταινίες γνώριμες μόνο στους ψαγμένους σινεφίλ;
Κατά καιρούς έχουν γίνει νύξεις τόσο από γυναίκες δημιουργούς όσο και από ηθοποιούς πως υπάρχει διάκριση στο Χόλυγουντ. Η κινηματογραφική βιομηχανία δεν δίνει εύκολα ευκαιρίες στις γυναίκες δημιουργους, περνώντας το στερεότυπο πως μια γυναίκα δεν μπορεί να τα καταφέρει εξίσου καλά όσο ένας άντρας, ενώ γνωστές είναι διακρίσεις στους μισθούς ανδρών και γυναικών σκηνοθετών. Για να μην αναφερθεί κανείς στις περιπτώσεις γυναικών σταρ που έχασαν ρόλους επειδή θεωρήθηκαν «πολύ μεγάλες».
Παρά τις τόσες δυσκολίες στον χώρο του κινηματογράφου υπάρχουν γυναίκες που όχι μόνο διέπρεψαν, αλλά πρωτοπόρησαν κιόλας. Το όνομα της Άλις Γκάη, για παράδειγμα, ίσως να μην είναι ιδιαιτέρως γνωστό σε όλους, αλλά στις αρχές του 20ού αιώνα διέπρεψε και εξέλιξε την έβδομη τέχνη. Μπορεί μια γυναίκα να θεωρείτο κατακριτέα από την κοινωνία αν αποφάσιζε να ασχοληθεί με τον χώρο του «θεάματος», ωστόσο η Γκάη έχοντας ως κίνητρο την αγάπη της για τον κινηματογράφο χάραξε τη δική της πορεία ως σκηνοθέτης και παραγωγός, καταφέρνοντας να κερδίσει σεβασμό, κύρος και παγκόσμια καταξίωση. Η Γκάη έμεινε στην ιστορία ως «μαιτρ» χολιγουντιανών παραγωγών στις αρχές του 20ού αιώνα και δικαιώθηκε.
Άλλη μια γυναίκα που καταξιώθηκε στον κινηματογράφο του 20ου αιώνα ήταν η Λόις Βέμπερ, η πιο σημαντική γυναίκα σκηνοθέτης της αμερικάνικης κινηματογραφικής βιομηχανίας και του βωβού κινηματογράφου. Ιστορικοί του κινηματογράφου τοποθετούν την Βέμπερ δίπλα στον Γκρίφιθ, ισχυριζόμενοι πως ήταν η πρώτη γυναίκα που ανέλαβε όλα τα στάδια παραγωγής και χρησιμοποίησε το φιλμ για να περάσει δικές της ιδέες και φιλοσοφίες.
Ερχόμενοι στο σήμερα, δεν θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε την Κάθριν Μπίγκελοου, στην οποία πολλοί αναφέρονταν παλαιότερα ως πρώην σύζυγο του Τζέιμς Κάμερον, ωστόσο σήμερα έφτασε να θεωρείται μία από τις καλύτερες σκηνοθέτιδες. Με κινηματογραφική δραστηριότητα από το 1982, η Μπίγκελοου κατάφερε να γίνει πιο γνωστή παγκοσμίως με το «The hurt locker», που απέσπασε και Όσκαρ καλύτερης ταινίας – εκτός από πολύ θετικές κριτικές.
Δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε τη Σοφία Κόπολα -η οποία μάλιστα τιμήθηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών με βραβείο σκηνοθεσίας για την ταινία της The Beguiled που θα δούμε σε λίγες ημέρες στις αίθουσες. Η Κόπολα, κόρη του Φράνσις Φορντ Κόπολα, έχει χαρίσει ταινίες που έχουν κάτι να πουν στο κοινό έχοντας εντυπωσιάσει με την τεχνική τους. Η ταινία της «Χαμένοι στη μετάφραση» απέσπασε Όσκαρ καλύτερου σεναρίου.
Εκτός από τις προαναφερθείσες, είναι και άλλες πολλές που ξεχώρισαν στην έβδομη τέχνη. Το Χόλυγουντ, παρότι στην αρχή είχε την άποψη πως ένας άντρας είναι πιο ικανός από μια γυναίκα, τώρα φαίνεται να αλλάζει. Αν και υπάρχουν ακόμη πολλά να γίνουν, δίνονται ευκαιρίες σε γυναίκες δημιουργούς να προωθήσουν τη δουλειά τους. Ο κινηματογράφος δεν έχει να κάνει με τα φύλα. Είναι και τα δύο εξίσου ικανά να μας χαρίσουν κινηματογραφικά διαμάντια.
Διαβάστε επίσης
Ποιες είναι οι 100 καλύτερες ταινίες από γυναίκες σκηνοθέτες;
Γυναίκες και σινεμά μέσα στο 2016
