Το δώρο

 Μια ανδρική φωνή ακούγεται να φωνάζει “όχι! όχι! όχι! ” και μετά ένας πυροβολισμός διακόπτει τη  διαμαρτυρία του. Ο ίδιος ( ; ) άνδρας [τον υποδύεται ο σκηνοθέτης ] σηκώνεται και περιφέρεται αγουροξυπνημένος  σ’ ενα οίκημα που είναι ταυτόχρονα πλεούμενο  κι αίθουσα κινηματογράφου.

Αν η εικόνα ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις, τοτε η τελευταια  ταινία του Leos Carax (αναγραμματισμός του: Alex Oscar)  χρειάζεται σακιά ολοκληρα απο λέξεις για να περιγράψουν τα συναισθήματα, σκέψεις που προκαλούντια βλέποντάς τη.

Υπαρξιακή αλληγορία; Θεολογικό αστείο; Αλληγορία περι του σινεμά  και της υποκριτικής τέχνης; Φιλοσοφικό πόνημα με εικόνες; Ολα αυτά και τίποτα απ΄αυτά; Η ταινία του Carax  HOLY MOTORS  είναι άπαιχτη. Ευφυέστατο σενάριο, όχι εύκολα αντιληπτό , καταπληκτικός πρωταγωνιστής , ο Denis Lavant σε έναν ερμηνευτικό μαραθώνιο ,εξαίσια μουσικη των τίτλων τέλους (το τραγούδι Who Were We ?  που τραγουδάει και στην ταινία η Kylie Minogue , διασκευασμένο υπέροχα απ΄τον Andrew Skeet ) ,σοκαριστικά περιστατικά που απαρτίζουν την ταινία ( οι σκηνές του δολοφόνου και του ανθρώπου- σιχάματος, απλώς απεριγραπτες) , πολύ καλοί δευτερεύοντες ρόλοι ( η Edith Scob στο ρόλο της οδηγού Σελίν  απολαυστική, η τύπισσα που υποδύεται την cyber-φιγούρα  αισθησιακά ευλύγιστη, φοβερή σκηνή η συγκεκριμένη, ο Geoffrey Carey στο ρολο του παθιασμένου μέχρι γελοιότητας, μεγαλοφωτογράφου Χάρι Τίμπον ) και να μιά ταινία-εμπειρία αξέχαστη.

Τί ακριβώς είναι ο κύριος Οσκαρ, παραμένει ομιχλώδες και ασαφές (η πολύσημο) σ’ όλη την ταινία, αν και το τελευταίο  ραντεβού  του, ειναι συγκλονιστικό με όρους Δημιουργίας της ύπαρξης και ίσως  έχει να μας δώσει μιά απάντηση. Ειναι ένας ξεπερασμένος  απ΄την εποχή του, ηθοποιός; Ή ένας άνθρωπος που πέθανε αλλά ποθούσε να ξαναζήσει διπλά και τρίδιπλα και κάποιος Θεός φιλεύσπλαχνος του έκανε τη χάρη;

Ιδιαίτερης προσοχής αξίζει το φινάλε καθώς και το τραγούδι που συνοδεύει τη μοναχική κούρσα της μυστηριώδους Σελίν.

Ο κύριος  Οσκαρ  διεκπεραιώνει  καθημερινά , μια σειρά απο ραντεβού  οπως τα ονομαζει αυτος και το επιτελείο που του τα αναθέτει. Με ποιούς; Και κυρίως για ποιό σκοπό; Τραπεζίτης, ηθοποιός ειδικών εφέ, γριά ζητιάνα, ακτιβιστής, δολοφόνος, πατέρας μίας  έφηβης κόρης , ετοιμοθάνατος μεγιστάνας, οικογενειαρχης, ο ‘Οσκαρ ταμπουρωμένος μεσα σε μια λευκη λιμουζίνα, βγαίνει απ΄αυτήν για να “μπεί” σε κάθε ρόλο/ζωή που του προγραμματισαν ,απ΄όπου βγαίνει καθε φορά εξαντλημένος για να ξαναχωθεί με ανακούφιση μέσα της.

Προκαλεί πάμπολλα   ερωτήματα  αυτη η δραστηριότητα βεβαίως , κυρίως επειδή όλοι δείχνουν να γνωρίζουν κατά βάθος τα projects του κυρίου Οσκαρ , και παίζουν ευσυνείδητα το ρόλο τους  προκειμένου να ολοκληρωθούν επιτυχώς. Νομίζω  ειναι προφανέστατες οι ομοιότητες με το ζην.

Η ταινία  του Carax  ειναι σαρκαστική , ειρωνική,νοσταλγική. Η ιστορία του κυρίου Αποκορυστικού (ένας αγριάνθρωπος, κάτοικος των υπονόμων, ενα απεχθές πλάσμα) είναι απ΄τις πιό απίστευτες ιστορίες που εχουν αποτυπωθεί στη μεγαλη οθόνη- μιά φοβερή (με τη διπλη σημασία της λέξης) προσέγγιση του μύθου  Η Πεντάμορφη Και Το Τέρας ,με τον εξαίρετο Lavant να πλαισιώνεται από την πανέμορφη Eva Mendes, σοκαριστικός σαρκασμός του life-style, του καταναλωτισμού, των μεγάλων περιοδικών και των ψώνιων που τα στελεχώνουν, σαρκασμός της ιδιας της Ομορφιάς, με αλησμονητα πλάνα και μια “αιρετική” Πιετά στο  τέλος , ειναι όλα τα λεφτά. Η καλύτερη σεκάνς της ταινίας μακράν.

Εχει πολλες εκπλήξεις η ταινία. Οι λάτρεις του Henry James (και της Jane Campion στο Porttrai Of A Lady)  φερειπείν, θα παρακολουθήσουν έκπληκτοι ίσως, το παιξιμο της σπαρακτικής σκηνής του θανάτου του  εξαδέλφου της ‘Ιζαμπελ,  Ραλφ με τον θείο του όμως στη θέση του, τον πάμπλουτο  θείο  που ευεργέτησε την ωραία Ιζαμπελ, η οποία εδώ εχει αντικατασταθεί απ΄την αγγελική Λέα ( η Elise Lhomeau ).

Αλλος ένας  ρόλος  , αλλο ένα ραντεβού για τον κύριο Οσκαρ, ο οποίος δεν ειναι ο μόνος που κανει αυτή την παράξενη δουλειά. Κι άλλοι άνθρωποι,  οχυρωμένοι σε λιμουζίνες υποδύονται ασταμάτητα άλλους ανθρώπους. Τα βράδια , οι λιμουζίνες που τουε μεταφερουν κατα τη  διαρκεια της  ημέρας αποσύρονται σ’ ενα τεραστιο γκαράζ, το Holy Motors.

Ο Shakespeare, o James, o Borges αλλα και το παραισθητικό σινεμα του Lynch  συναντιουνται πιστεύω ,σ’αυτη την ταινία. Αυτη την αίσθηση είχα όσο  παρακολουθούσα τον κύριο ‘Οσκαρ ( ένας άλλος κυριος Τεστ μήπως; ) να  ζεί και να ζεί και να ζεί δεκάδες ζωές μεσα σε μια μέρα, για ν’αποφανθεί – πάλι στα πλαίσια  ενός ρόλου- οτι : ” η ζωή είναι ωραία επειδή υπάρχει αγάπη. Ο θάνατος ειναι καλός αλλά δεν έχει αγάπη”.

Μήπως τελικά αυτό αείναι η ταινία του Carax; Μια αλληγορία για την τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης; Η ουσία- άνθρωπος ( ο ‘Οσκαρ εν προκειμένω) συνέχει όλα τα συμβεβηκότα- ρόλους  που υποδύεται στο 24ωρο. Ειναι πάνω απ΄αυτά και πέρα απ΄αυτά. Τι μενει τελικά μετά απ΄αυτο το εξουθενωτικό μπες-βγες σε πλείστες όσες μορφές/ζωές; Ο ηθοποιός ίσως γνωρίζει καλυτερα, εμείς, εγώ , εσείς, ίσως γνωρίζουμε. Ετσι δεν είναι;

Μη χάσετε επουδενί τους τίτλους τέλους. Η ορχηστρική διασκευή του τραγουδιού της ταινίας, ειναι η καλύτερη υπόκρουση για το σύμπαν των σκέψεων που προκαλεί η ταινία .

Μπράβο στον Leos.