Το Μέσα Φως (Inner Light)
Ένας ηλικιωμένος οδηγά χαρούμενος το αμάξι του. Δε μας συστήνεται, ούτε μας μιλά για τη ζωή του με χρονολογική σειρά, παρά μας δίνει λίγο λίγο κάποια ψήγματα από τις αναμνήσεις του…
Ο Γιώργος Μαρκάκης υπήρξε οφθαλμίατρος, αργότερα ιδρυτής του λαογραφικού μουσείου του, Λυχνοστάτης, συγγραφέας. Ο ίδιος όμως προτιμά για τον εαυτό του το προσωνύμιο «γιατρός». Και με αυτή του περισσότερο την ιδιότητα θα μας μιλήσει, ως γιατρός της ψυχής, μοιράζοντας μαζί μας τα αποστάγματα γνώσεων και φιλοσοφιών που αποκόμισε στη ζωή του. Το ντοκιμαντέρ που βραβεύτηκε στο φεστιβάλ Βερολίνου (ARFF), πήρε τιμητική διάκριση στο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Χαλκίδας και ειδική μνεία στο φεστιβάλ Ιεράπετρας, έχει να κάνει με τον συγκεκριμένο 86χρονο.
Καθώς παρακολουθούμε τις φλυαρίες ενός ηλικιωμένου, που μερικές φορές μπερδεύει τις σκέψεις στο μυαλό του ή περνά από το ένα θέμα στο άλλο, τα οποία ο σκηνοθέτης έχει επίτηδες αφήσει στην ταινία του, δε μπορεί παρά να μας θυμίσει κάποιο δικό μας πρόσωπο, πατέρα ή παππού. Θα περίμενε κανείς η ταινία να επικεντρωθεί στο μουσείο του, που για το κοινό ίσως έχει και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Αντίθετα, παρακολουθούμε τον Μαρκάκη να οδηγεί στο αυτοκίνητο του, να γυρίζει τα σπίτια που έζησε και τα εξοχικά του, να πηγαίνει στην εκκλησία και σε ένα ταβερνάκι, να περπατά στην παραλία, να κολυμπά, να αναπολεί συνεχώς τον παππού του, να απαγγέλει μαντινάδες στο μικρό μύλο του.
Σίγουρα θα υπάρξουν πολλοί που θα κρίνουν το ντοκιμαντέρ ψυχρά ως ταινία, παραβλέποντας την υποκειμενική αξία του. Διότι, είναι πολύ διαφορετικό να κρίνουμε το αποτέλεσμα ως κριτικοί ή θεατές που πληρώνουν εισιτήριο για να παρακολουθήσουν μια ταινία στη σκοτεινή κινηματογραφική αίθουσα και εντελώς διαφορετικό να αναλογιστούμε την αξία που έχει μια ταινία ως προσωπογραφία, για τον ίδιο τον πρωταγωνιστή και την οικογένεια του. Εξ’ου και συχνά θα μας θυμίσει οικογενειακά home video, παλιές βιντεοκασέτες που έχουν σχεδόν όλες οι οικογένειες στα σπίτια τους, από διακοπές και εκδρομές, γάμους ή βαφτίσεις, τραπεζώματα και γιορτές. Εδώ φαίνεται και ο ανθρωπολόγος μέσα στη ματιά του σκηνοθέτη, Σταύρου Ψυλλάκη, από τις σπουδές του στα Ateliers Varan. Την ώρα που περνούσαν από το μυαλό μου σκέψεις ότι η ταινία έχει σε σημεία μπερδεμένη αφήγηση ή γίνεται κουραστική, ταυτόχρονα συλλογιζόμουν το ενδιαφέρον με το οποίο θα την παρακολουθούσαν οι ηλικιωμένοι γονείς μου, ή κάποιοι συγγενείς μου στην Κρήτη. Σε αυτό που διαχωρίζει το οφέλημο από το ανούσιο, αυτό που κρατάμε και αυτό που κρατάμε και αυτό που δε μας αφορά, πάνω σε αυτή την τομή στήνεται η ταινία.
Tελικά να τη δω; Μια επίσκεψη στην αυλή του Γιώργου Μαρκάκη. Ένα αφιέρωμα στις αναπολήσεις και την τωρινή ζωή ενός ηλικιωμένου, με κάποια ενδιαφέροντα σημεία, αλλά σίγουρα ένα ντοκουμέντο ανεκτίμητης αξίας για τα συγγενικά του πρόσωπα. Θα σας θυμίσει ένα ευχάριστο απόγευμα με τον παππού, όμως όχι το δικό σας παππού, τον εναλλακτικό παππού κάποιου άλλου.
Fun trivia:
H ταινία έκανε το παράδοξο να προβληθεί πρώτα στην τηλεόραση (στην ΕΡΤ, τέλη Απριλίου) και να βγεί μετά στις κινηματογραφικές αίθουσες (12 Μαϊου).
