Θαυμάσιος Βοκάκιος (Maraviglioso Boccaccio)

Οι «παρεξηγημένοι» αδερφοί Ταβιάνι άξιζουν σίγουρα μια ευκαιρία και όποιοι δεν άκουσουν τις «κακές γλώσσες» θα βρεθούν μπροστά σε μια πολύ ενδιαφέρουσα ταινία. Οι Πάολο και Βιτόρο Ταβιάνι σκηνοθετούν με ποιότητα και μαεστρία την αναγεννησιακή Φλωρεντία της πανούκλας και ιστορίες από το «δεκαήμερο του Βοκάκιου», του ιταλού συγγραφέα Τζιοβάνι Μποκκάτσιο ή όπως τον γνωρίζουμε εξελληνισμένα, Ιωάννη Βοκάκιου.

Η πόλη της Φλωρεντίας θρηνεί καθημερινά νέα κρούσματα της θανατηφόρας ασθένειας. Μια παρέα νέων αγοριών και κοριτσιών αποφασίζουν να το σκάσουν και να περάσουν κάποιες μέρες μακριά από τα άγχη και τις αγωνίες, σε ένα απομονωμένο εξοχικό στην επαρχία. Για να ξορκίσουν το κακό και να περάσουν την ώρα τους, αποφασίζουν να αφηγούνται εναλλάξ από μια ιστορία τη μέρα. Καθώς τα νεαρά παιδιά ακούνε την εξιστόρηση, εμείς παράλληλα μπαίνουμε σε κάθε ιστορία και έτσι παρακολουθούμε μια ιστορία αγάπης στην πανούκλα, του τρελού του χωριού και της μαύρης πέτρας που τον κάνει αόρατο, της νεαρής χήρας και του σιδερά, των καλόγριων και της ηγουμένης και την ιστορία του γερακιού.

Οι πέντε επιμέρους ιστορίες, άλλοτε ρομαντικές, άλλοτε κωμικές, με παιδικό ή μαύρο χιούμορ, λιγότερο ή περισσότερο πικάντικες, λιγότερο ή περισσότερο δραματικές, όλες τους, παγιδεύουν μέσα τους μεγάλο κομμάτι από το εθιμοτυπικό λαϊκό μοτίβο της εποχής, τις συνειδήσεις και συμπεριφορές. Αποτίουν ταυτόχρονα φόρο τιμής στην νεανική αισιοδοξία και μια ρομαντική ματιά σε μια εποχή χωρίς τηλεόραση και υπολογιστές, που οι άνθρωποι για να διασκεδάσουν μαζέυονταν σε έναν κύκλο και έλεγαν ιστορίες.

Φυσικά, οι Ταβιάνι, δεν μπορούσαν να χωρέσουν όλες τις ιστορίες στην ταινία, όμως επιλέγουν τις περισσότερο γνωστές. Κοινό τους σημείο, η δυναμική, επαναστατική, θέση ισχύος της γυναίκας. Η γυναίκα, η οποία πρωταγωνιστεί και κυριαρχεί, ακόμα και με την απουσία της, ή στο τέλος της ιστορίας του τρελού. Το «ωραίο φύλο» δεν είναι μοναχά το τρόπαιο, αλλά επικρατεί στον έρωτα, διεκδικεί, παίρνει τελικά το πάνω χέρι. Οι Ταβιάνι το υπερτονίζουν αυτό, όχι μόνο με την αριθμητική πλειοψηφία των κοριτσιών στην ομάδα των εφήβων, αλλά και στον χρόνο που κρατούν τον φακό τους πάνω στους γυναικείους χαρακτήρες τους.

Ο Θαυμάσιος Βοκάκιος ξεκινά, έχοντας μια υποβλητική ατμόσφαιρα και σκληρό μουσικό κοντράστ, που παραπέμπει στις παλιές δόξες επικών ιταλικών παραγωγών, περνά όμως σιγά σιγά σε μια αργή αλλά σαγηνευτική αφήγηση, που παίρνει το χρόνο της και ταξιδεύει το θεατή μαζί της. Φυσικά, όπως σε πολλά κλασικά έργα, υπάρχει έντονα το θεατρικό στοιχείο, τόσο στο στήσιμο, όσο και στις ερμηνείες και κινήσεις των ηθοποιών. Παρόλο που κάποιοι χαρακτήρες θα μας μείνουν περισσότερο ή λιγότερο στη μνήμη, έχουμε καλές ερμηνείες από όλους τους ηθοποιούς, που λειτουργούν ως ενιαίο σύνολο, επίσης προσομοιάζοντας στο χαρακτηριστικό αυτό έναν καλοκουρδισμένο θίασο.

Υπέροχη δουλεία έχει γίνει και στα κουστούμια. Τα φορέματα, αποτυπώνουν τη χρωματική παλέτα της περιόδου, σαν βεντάλια αναγεννησιακών στιγμιότυπων. Τα σκηνικά, στην πλειονότητα τους λιτά και απέρριτα, επίσης πολύ προσεγμένα, εκμεταλλεύονται το πρωτογενές υλικό που ήδη υπάρχει από τα οικίσματα, ενώ τα εξωτερικά πλάνα, της φύσης με τις «χρωματιστές κορασίδες», αισιοδοξούν να φέρουν στη μνήμη πίνακες της εποχής. Οι Ταβιάνι στοχεύουν πολύ στην αποτύπωση των χρωμάτων στο κάδρο τους και το πετυχαίνουν έχοντας πολύ καλό φωτισμό, κάνοντας την εικόνα τους να αποκτήσει καλλιτεχνική φωτογραφία.

Τελικά να τη δω; Αξίζει, όχι μόνο για τους γνώστες του έργου, αλλά και για όσους δεν είχαν επαφή με τις ιστορίες του Βοκάκιου. Δεν αισιοδοξεί τόσο να αποδόσει πιστά το Δεκαήμερο, όσο να επιχείρησει την αποτύπωση της εποχής, επαναπροσδιορίζοντας τη θέση της γυναίκας και να κάνει μια σπουδή πάνω στα συναισθήματα των χαρακτήρων. Παράλληλα, με την ωραία αφήγηση του ταξιδεύει το θεατή στον όμορφο κόσμο των απλοϊκών παραμυθιών, θυμίζοντας μας ότι για να είναι ωραίο ένα παραμύθι δεν είναι υποχρεωτικό να έχει μέσα νεράιδες, δράκους και τέρατα.

Fun Trivia:
Η ταινία αποτελεί την εικοστή τρίτη δουλειά των δυο αδερφών, που συνυπογράφουν ταινίες επί 61 χρόνια, από το 1954 ως και σήμερα. Ο Θαυμάσιος Βοκάκιος είναι ιταλο-γαλλική παραγωγή και τα γυρίσματα της πραγματοποιήθηκαν στην ευρύτερη περιοχή της Τοσκάνης, στο Σερτάλδο, Πιένζα και φυσικά στην Φλωρεντία.