Mediterranea
Εξαιρετική καταγράφη του προσφυγικού ζητήματος, μέσα από μία βαθιά ανθρώπινη ιστορία.
Ο Αΐβα και ο Αμπάς ξεκινούν από τη Μπουρκίνα Φάσο για να φτάσουν στην Ευρώπη, όπου ελπίζουν σε μια καλύτερη ζωή. Η άφιξή τους όμως στην Ιταλία δεν είναι στρωμένη με ροδοπέταλα. Θα προσπαθήσουν να βρουν δουλειά, να επιβιώσουν κάτω από άθλιες συνθήκες διαβίωσης και να βρουν έναν τρόπο να συνεχίσουν τη ζωή τους μακριά από τις οικογένειές τους.
Χωρίς να γίνεται καταθληπτικός, αλλά προσεγγίζοντας τους ήρωές του και την ιστορία τους με ανθρωπιά, ο ιταλός σκηνοθέτης Τζόνας Καρπινιάνο έφτιαξε μία υπέροχη ταινία -που μοιάζει αρκετά με το Dheepan του Ζακ Οντιάρ, αλλά υπερτερεί στα σημεία.
Η ταινία χωρίζεται σε δύο μέρη: το πρώτο -μικρότερο σε διάρκεια- αναφέρεται στο δύσκολο και επικίνδυνο ταξίδι των δύο ηρώων της ταινίας. Ο ιταλός σκηνοθέτης δεν αναζητά την εύκολη συγκίνηση ή την τρομολαγνεία. Αλλά και στο δεύτερο μέρος της ταινίας, στην Ιταλία, ο Καρπινιάνο κρατά τις ισορροπίες, προσπαθώντας να παρουσιάσει τόσο το δράμα που βιώνουν οι πρόσφυγες (ας μην ξεχνάμε ότι πριν τη Λέσβο οι πρόσφυγες έφταναν κατά χιλιάδες στις ακτές της νότιας Ιταλίας), όσο και το πώς αλλάζουν οι ζωές των κατοίκων της περιοχής.
Το βλέμμα του πρωταγωνιστή του (ο Κούντος Σεϊχόν στην πραγματική ιστορία του οποίου βασίζεται το σενάριο της ταινίας) καθοδηγεί τη ματιά του σκηνοθέτη από την ανησυχία του ταξιδιού, στην ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο, στην απογοήτευση, την οργή και πάλι στην ελπίδα.
Η ταινία διαθέτει στοιχεία ντοκιμαντέρ -άλλωστε ο σκηνοθέτης είπε ότι πήγε να καταγράψει αρχικά την ιστορία, ακούγοντας τι συνέβαινε από τα δελτία ειδήσεων και θέλοντας να μελετήσει τι υπάρχει πίσω από τους αριθμούς-, αλλά δεν είναι ντοκιμαντέρ. Είναι μία πρώτη απόπειρα να περιγραφεί σε μυθοπλασία το ανθρώπινο δράμα που βιώνουν εκατομμύρια άνθρωποι.
Και μπορεί το τέλος να μοιάζει ίσως λίγο «απότομο» και η ιστορία να μην ολοκληρώνεται, αλλά κατά τη γνώμη μου αυτό είναι το ταιριαστό τέλος όταν κανείς μιλά για την προσφυγική κρίση. Το δράμα των προσφύγων δεν τελειώνει όταν με ασφάλεια φτάσουν στην Ευρώπη, αλλά συνεχίζεται και θα συνεχίζεται για χρόνια, καθώς θα παλεύουν για την αποδοχή, την ανθρωπιά, την επιβίωσή τους. Το μόνο που μπορεί κανείς να κάνει, είναι να συνεχίσει…
Τελικά να τη δω;
Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Τζόνας Καρπινιάνο έχει πολλά να πει για όλα αυτά που βλέπουμε γύρω μας και στα δελτία ειδήσεων. Τα λέει, όμως, με έναν τρόπο πραγματικό, αναζητώντας τον άνθρωπο πίσω από τους αριθμούς.
Fun trivia: Η ταινία ήταν υποψήφια για το βραβείο LUX του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αλλά έχασε από τις «Ατίθασες».
