Το πέρασμα του Μίλερ
Ο Τομ Ρέιγκαν είναι, εδώ και χρόνια, ο σύμβουλος του Λίο Ο Μπάννον. Ο Λίο είναι ο αρχηγός της ιρλανδικής μαφίας και το μεγάλο αφεντικό της πόλης κατά την διάρκεια της ποτοαπαγόρευσης. Συγκρούεται συχνά με τον φιλόδοξο Ιταλό μαφιόζο Τζόνι Κάσπαρ που θέλει να σκοτώσει τον Εβραίο πράκτορα στοιχημάτων Μπέρνι που τον εξαπάτησε. Ο Τομ συμβουλεύει τον Λίο να σταματήσει να προστατεύει τον Μπέρνι και να αφήσει τον Τζόνι να τον σκοτώσει αλλά ο Λίο δεν τον ακούει προκαλώντας έτσι ένα πόλεμο συμμοριών. Ο Τομ αποκαλύπτει στον Λίο ότι έχει σχέση με την ερωμένη του Βίρνα,την αδελφή του Μπερνι,με σκοπό να του αποδείξει ότι η Βίρνα είναι ανέντιμη και να τον κάνει με αυτόν τον τρόπο να σταματήσει να προστατεύει τον Μπέρνι. Ο Λιο γίνεται έξαλλος,δέρνει άσχημα τον Τομ και τον διώχνει. Ο Τζόνι Κάσπαρ προσφέρει επαγγελματική στέγη στον Τομ με μια προϋπόθεση όμως: να σκοτώσει τον Μπέρνι.
Κάτω από την επίστρωση του φίλμ νουάρ Το πέρασμα του Μίλερ έχει την υφή μιας αρχαίας τραγωδίας. Το σενάριο διαπραγματεύεται την μοναξιά της εξουσίας,την χειραγώγηση και την έννοια της ηθικής. Μπορεί να περιέχει όλα τα στοιχεία της ταινίας που μιλάει για την Μαφία (ποτοαπαγόρευση, τα αυτοκίνητα Φόρντ Τ, τα πολυβόλα Τόμσον και φυσικά τα απαραίτητα πλατύγυρα καπέλα), αλλά τα χρησιμοποιεί για να μας μιλήσει για τον άνθρωπο, τα ηθικά διλήμματα του, αυτά που εγκαταλείπει και στο τέλος πάνω από όλα για την μοναξιά του. Η τέλεια αναπαράσταση της εποχής αφήνει,ανά στιγμές,στο ονειρικό,στην φαντασία και στο παράλογο και η πλοκή μας κάνει να ζήσουμε τις ελπίδες και τις περιπέτειες των χαρακτήρων. Οι αδερφοί Κοέν έκαναν έξι μήνες για να γράψουν αυτό το σενάριο, που είναι και ένας φόρος τιμής στον μεγάλο συγγραφέα Ντάσιελ Χάμετ. Ο λόγος είναι ότι Το πέρασμα του Μίλερ επεξεργάζεται πολλά θέματα,με μια δεξιοτεχνία αλλά ταυτόχρονα και με μια ελαφρότητα που μας αφήνει άφωνους. Πολλαπλά μοτίβα συναντιούνται, οι διάλογοι είναι ευφυείς και γενικά υπάρχει μια σχολαστική προσοχή σε κάθε λεπτομέρεια του αριστοτεχνικού σεναρίου.Ένα σενάριο που είναι αντιστρέψιμο σε κάθε θέαση της ταινίας καθώς αν έχει παρακολουθήσει κάποιος την ταινία πολλές φορές θα αναρωτηθεί αν ο Τομ είναι αυτός που κινούσε τα νήματα ή ήταν απλώς μια άβουλη μαριονέτα που κινούταν ανάλογα με την εξέλιξη της ιστορίας. Όπως και να την ερμηνεύσει κάποιος η ταινία είναι ένα πρότυπο φίλμ νουάρ αλλά επίσης, και πάνω απ’ όλα, ένας βαθύς προβληματισμός πάνω στην Αμερική ως ιδέα, στα θεμέλια της και στους μύθους της.
Κάθε πλάνο είναι ένα εικαστικό αριστούργημα χάρη στην καταπληκτική φωτογραφία του Μπάρι Σόνενφελντ με το κοντράστ και τα χρώματα να μοιάζουν σαν ρουφηγμένα από τις σκιές. Τα εμβόλιμα πλάνα του ουρανού πίσω από τα κλαδιά των δέντρων καθώς οι τρεις άντρες πηγαίνουν να εξακριβώσουν την ύπαρξη ενός πτώματος ανεβάζουν την ένταση την ίδια ώρα που ο ένας μαφιόζος τραγουδάει α κάπελα ένα παραδοσιακό ιταλικό τραγούδι. Η άψογα αυτή σκηνοθετημένη σκηνή με την εναλλαγή των πλάνων στα πρόσωπα των χαρακτήρων και το σφιχτοδεμένο μοντάζ είναι ένα δείγμα της σκηνοθετικής ευφυίας του Τζόελ Κοέν. Την ακολουθούν οι σκηνές της επίθεσης στο σπίτι του Λίο που είναι ένα υπόδειγμα της χρήσης του παράλληλου μοντάζ όπως και η σκηνή του ξυλοδαρμού του Τομ με την κάμερα στο χέρι να ακολουθεί την δράση και να συμβολίζει έτσι τον εξοστρακισμό του από την οικογένεια του Λίο. Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι εξαιρετικές και συμβάλλουν στην επιτυχία της ταινίας. Ο Τζόν Πολίτο είναι εξαιρετικός στο ρόλο του Τζόνι Κάσπαρ,ένα μείγμα χοντροκομμένου μαφιόζου με χριστιανικές ιδέες περί ηθικής που με τον βαθύ τόνο της φωνής του ανοίγει την ταινία με τον μονόλογο περί ηθικής. Η Μάρσια Γκέι Χάρντεν θυμίζει με την ζωντάνια και την σκληρότητα της τις μοιραίες γυναίκες του κλασσικού φίλμ νουάρ και ο Τζον Τορτούρο παίζει με μια χαζοχαρούμενη υστερία τον διπρόσωπο Μπέρνι και μας φέρνει στο μυαλό τον Ρίτσαρντ Γουίντμαρκ. Ο Άλμπερτ Φίνεϊ είναι αυτοκρατορικός στο ρόλοι του Λίο και ιδιαίτερα στην σκηνή όπου θερίζει με το πυροβόλο τους επίδοξους δολοφόνους του δίνει στον χαρακτήρα του μια ατρόμητη αποφασιστικότητα αλλά μας δείχνει και την ευαίσθητη πλευρά του στις σκηνές με την Βίρνα και τον Τομ. Ο Γκάμπριελ Μπέρν είναι εκπληκτικός στο ρόλο της καριέρας του. Παίζει τον Τομ σαν ένα έκπτωτο ιδεαλιστή που δεν διστάζει να προδώσει τους γύρω του όταν δεν είναι άξιοι της αγάπης του. Το σχεδόν πάντα σκυθρωπό και ειρωνικό βλέμμα του τον κάνει ένα ιδανικό παρατηρητή μιας κοινωνίας σε αποσύνθεση που οι αξίες δεν έχουν καμία θέση και οι άνθρωποι ξεπουλιούνται σε όποιον έχει την εξουσία.
