Non Omnis Moriar
To non omnis moriar αποτελεί ένα ντοκιμαντέρ της Θεοδοσίας Γραμματικού για τους 9 μήνες απεργίας των εργαζομένων της Χαλυβουργίας Ελλάδος που ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2011. Μια απεργία η οποία έμεινε στην μνήμη μας και τολμώ να πω στην ιστορία περισσότερο για το πείσμα των εργαζομένων στην διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους παρά για την έκβαση της απεργίας, η οποία δεν ήταν επιτυχής. Η λατινική έκφραση που σε ελεύθερη μετάφραση αναφέρεται σ’ αυτό που θα αφήσουμε πίσω μας, αναφέρεται και σ’ αυτό που έμεινε τελικά από αυτόν τον αγώνα, η ανάγκη για συναδελφικότητα και η μαζική κινητοποίηση στην διεκδίκηση. Το ντοκιμαντέρ αποτελεί ανεξάρτητη παραγωγή της κολεκτίβας «Λοκομοτίβα».
Με το πλεονέκτημα της λήψης πλάνων μέσα από τα γεγονότα της απεργίας, και όχι της χρήσης ειδησεογραφικού υλικού, η παρακολούθηση του ντοκιμαντέρ μοιάζει να σου μεταφέρει την ένταση και την οργή των εργαζομένων αυτούσιες χωρίς επεμβάσεις. Η κάμερα κινείται αναμεσά τους και μεταδίδει τον παλμό των ανθρώπων που είχαν την θέληση και την δύναμη να αγωνιστούν για το συνολικό όφελος του εργάτη. Η αρχική σπίθα για την έναρξη της απεργίας ήταν το δίλημμα μεταξύ μειώσεων αποδοχών ή απολύσεων που τέθηκε. Στα πλάνα του εργοστασίου, των συνελεύσεων αλλά και των διαδηλώσεων που πραγματοποιήθηκαν με αφορμή την απεργία έρχονται να προστεθούν και προσωπικές συνεντεύξεις των συμμετεχόντων στην απεργία που διατυπώνουν τις αναμνήσεις τους από εκείνη την περίοδο, καθώς και ανθρώπων όπως γυναίκες εργατών που στήριζαν τους συντρόφους τους σε έναν αγώνα που είχε και σε κείνες και στις οικογένειες τους αντίκτυπο. Μια απεργία πάντα έχει ένα κόστος όμως, και αν το κόστος μοιάζει αδιάφορο για τον εργοδότη είναι σίγουρα τεράστιο για τον εργαζόμενο. Τελικό αποτέλεσμα ήταν ο τερματισμός της απεργίας από απεργοσπάστες στην αρχή και μετά από το σύνολο των εργαζομένων με την παρουσία αστυνομικής δύναμης για την αποφυγή συγκρούσεων.
Η πιο δύσκολη θέση για ένα ντοκιμαντέρ, προκειμένω να χαρακτηριστεί άρτιο κινηματογραφικά, είναι να διατηρήσει μια αποστασιοποιημένη θέση απέναντι στο θέμα που παρουσιάζει, να προσφέρει στον θεατή γνώση και να τον αφήσει να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα στα γεγονότα. Το non omnis moriar δημιουργήθηκε κάτω από μια πολιτική ομπρέλα που υποστηρίζεται στην κινηματογράφηση από μια συνοδευτική αφήγηση που επιλέγει με προσοχή τις λέξεις που θα χρησιμοποιήσει και τελικά μοιάζει σαν πολιτικό διάγγελμα και κάλεσμα αφύπνισης. Επιπλέον, δεν έχει δοθεί λόγος σε εκείνους που αποκαλούνται απεργοσπάστες αλλά αντίθετα κατηγορούνται και αφορίζονται από πλάνα διενέξεων υψηλής φωνητικής έντασης – φυσικά δεν αναφέρομαι καν στο αν συμπεριλαμβάνεται και η άποψη του εργοδότη. Στα πλην έρχεται να προστεθεί και καθυστερημένη διανομή του ντοκιμαντέρ, πάνω από 2 χρόνια μετά , όπου θα μπορούσε να αντισταθμιστεί εάν είχαν προστεθεί τα γεγονότα που ακολούθησαν την απεργία, συλλήψεις και απολύσεις, και τα νέα στοιχεία για την χαλυβουργία στην Ελλάδα με τις μαζικές διαθεσιμότητες και τα λουκέτα.
Προσωπικά θεωρώ ότι ο αγώνας του εργάτη δεν θα πρεπε να είναι πολιτική υπόθεση και πραγματικά είναι σκέψη για προβληματισμό το γεγονός ότι ένας, τέτοιας δυναμικής, αγώνας δεν κατάφερε να αποδώσει όλα εκείνα που στερήθηκαν οι εργαζόμενοι με την δικαιολογία της κρίσης. Είναι κρίμα να αντιλαμβάνεσαι το ότι δύσκολα αλλάζει κάτι , η μόνη παρηγοριά στην σκέψη αυτή είναι η αλληλεγγύη που καταγράφεται στο Non omnis moriar των ανθρώπων μεταξύ τους είτε γνωρίζονται είτε όχι, υπάρχουν και εκείνοι που παρ΄ όλο που δεν είναι άμεσα συμμέτοχοι στον αγώνα θέλουν να βοηθήσουν για να κερδηθεί καθώς καταλαβαίνουν ότι η αντιμετώπιση της εργασίας σαν προσωπική υπόθεση είναι ουτοπία.
