Ο θυρωρός

Ο Σέζαρ είναι ο θυρωρός μιας μεγάλης πολυκατοικίας στην Βαρκελώνη και εξυπηρετεί με χαμόγελο τους πάντες . Φροντίζει τα σκυλιά μιας από τις ηλικιωμένες ενοίκους, επιδιορθώνει τις βλάβες, ανοίγει την πόρτα του ασανσέρ για τους ενοίκους και φέρνει τις πρωινές εφημερίδες για την ενημέρωση τους. Επισκέπτεται την γριά μητέρα του στο νοσοκομείο και έχει την εμφάνιση του χαμογελαστού θυρωρού και καλού ανθρώπου που εξυπηρετεί τους πάντες. Όμως πίσω από την επιφάνεια κρύβεται η σκοτεινή πλευρά του : ενός ανθρώπου που είναι δυστυχισμένος αλλά και μισεί την ευτυχία των άλλων. Η χαμογελαστή Κλάρα, ένοικος ενός από τα διαμερίσματα, γίνεται ο στόχος του Σέζαρ που θα κάνει τα πάντα για να σβήσει το χαμόγελο από τα χείλη της. Η άφιξη του αρραβωνιαστικού της που υποπτεύεται τον Σέζαρ θα δρομολογήσει τις εξελίξεις.

To εξαιρετικό σενάριο του Αλμπέρτο Μαρίνι μας βυθίζει στο μυαλό μιας διαταραγμένης προσωπικότητας καταφέρνοντας να μας κάνει τον ήρωα συμπαθητικό μέσω μιας σειράς σκηνών όπου τον βλέπουμε χαμογελαστό και ήρεμο να ακούει την γκρίνια του ιδιοκτήτη που τον απειλεί συνέχεια με απόλυση, να υφίσταται ένα εκβιασμό από μια αντιπαθέστατη πιτσιρίκα και να δέχεται την γλυκερή στοργή της ηλικιωμένης ενοίκου της οποίας φροντίζει τα σκυλιά. Γρήγορα όμως τον βλέπουμε να γίνεται ο σκηνοθέτης της δυστυχίας της Κλάρα, της πιο χαμογελαστής ενοίκου. Μπαίνει κάθε βράδυ στο σπίτι της, κρύβεται κάτω από το κρεβάτι της και όταν αποκοιμιέται την ναρκώνει με χλωροφόρμιο, γεμίζει τις κρέμες προσώπου και σώματος με χημικά υλικά που προκαλούν ερεθισμούς και βάζει αυγά κατσαρίδας παντού στο σπίτι για να την κάνει να νιώσει άσχημα. Το σενάριο έχει την σωστή δοσολογία της παραδοσιακής ρητορικής της σύγχρονης ταινίας τρόμου και της οξυδερκούς παρατήρησης του σύγχρονου κόσμου. Ο Σεζάρ είναι ο άνθρωπος που δεν προσέχουμε πραγματικά, που προσπερνάμε με ένα ψεύτικο χαμόγελο και που δεν ενδιαφερόμαστε πραγματικά για αυτόν. Χάρη όμως στη αρμαθιά των κλειδιών του γίνεται ο παράγοντας που μετατρέπει την κατοικία, που κανονικά αποτελεί το καταφύγιο του καθενός μας, σε σκηνικό τρόμου. Γεμάτο κινηματογραφικές αναφορές από τον Πολάνσκι ως τον Κιούμπρικ, το σενάριο είναι μια σπουδή της σύγχρονης κοινωνίας που είναι κατεστραμμένη και ωθεί προς τον εγωισμό. Ο Σεζάρ, ο μέσος σύγχρονος πολίτης, δεν είναι χαρούμενος και δεν θέλει κανένας να είναι ευτυχισμένος.  Οι σκηνές τρόμου εναλλάσσονται με κωμικές στιγμές πριν βυθιστούμε στο σκοτάδι και στην σκληρότητα φτάνοντας στην αβάσταχτη κορύφωση της ταινίας με το νοσηρό χαμόγελο του Σεζάρ να μας στοιχειώνει καθώς με μαεστρία μας έχει κάνει συνεργούς στις σαδιστικές πράξεις του.

O Xάιμε Μπαλαγκουέρο χειρίζεται το σχεδόν μοναδικό σκηνικό της ταινίας με μια καταπληκτική αίσθηση του χώρου. Μέσα στα πλάνα του που χειρίζεται με σχεδόν τέλειο τρόπο η ένταση εξελίσσεται σταδιακά μέχρι την τελική κορύφωση. Στην αρχή της ταινίας μας κάνει να πιστέψουμε ότι η Κλάρα και ο Σεζάρ είναι ζευγάρι για να μας απογοητεύσει στην επόμενη σκηνή παρουσιάζοντας μας την αλήθεια. Η σκηνή όπου ο Σεζάρ πέφτει θύμα της ίδιας του της πλεκτάνης και ναρκώνεται με το χλωροφόρμιο στο διαμέρισμα της Κλάρα είναι μια υποδειγματική σκηνή αγωνίας. Για να τονίσει το άγχος του ήρωα να ξεφύγει από το βλέμμα της Κλάρα και του αρραβωνιαστικού της η κάμερα κινηματογραφεί το πρόσωπο του Σεζάρ ενώ το βάθος πεδίου μας κάνει μάρτυρες της καθημερινότητας του ζεύγους που εμποδίζει την φυγή του ήρωα. Με βοηθούς το πολύ καλό μοντάζ και την εξαιρετική φωτογραφία ο σκηνοθέτης μας βυθίζει στην ατμόσφαιρα του κλειστοφοβικού έργου του και μας κράτα σε εγρήγορση των αισθήσεων χωρίς να καταφεύγει σε εύκολους εντυπωσιασμούς. Οι ηθοποιοί δίνουν τον τόνο σε αυτό το κλειστοφοβικό έργο με την Μάρτα Ετούρα να φωτίζει τις σκηνές με το χαμόγελο της και να προσωποποιεί την χαρά της ζωής που υπάρχει στον χαρακτήρα της Κλάρα. H Ίρις Αλμέιδα είναι μια ανακάλυψη στο ρόλο της διαβολικής μικρής που εκβιάζει τον Σεζάρ καθώς με τις εκφράσεις της και την δύναμη του βλέμματος της ξεφεύγει από τα πρότυπα του μικρού καλού κοριτσιού και γίνεται συνένοχος του με την σιωπή της. Όμως πιστεύω ότι η ταινία δεν θα ήταν η ίδια χωρίς την συγκλονιστική ερμηνεία του Λουίς Τοζάρ. Ερμηνεύει τον ρόλο με μια λεπτότητα που μας ταράζει και χωρίς υπερβολές περνάει από την ευγένεια στην απόλυτη ωμότητα. Με ένα διαρκές χαμόγελο μας κάνει να συμπαθήσουμε τον χαρακτήρα του που είναι ταυτόχρονα αξιολύπητος και επικίνδυνος και δίνει σε ένα αρχετυπικό ρόλο κακού την ανθρώπινη διάσταση.

Συμπέρασμα λοιπόν; Ένα αριστοτεχνικό ψυχολογικό θρίλερ που λειτουργεί και ως παραβολή πάνω στην σύγχρονη κοινωνία κατορθώνοντας να μας βάλει στην θέση ενός ηδονοβλεψία για να μας κάνει να σκεφτούμε πάνω στα όρια της ανθρώπινης ψυχής.