26ο ΠΕΚ: Philomena, δώστε το όσκαρ στη Τζούντι

Για άλλη μια φορά να ευχαριστήσουμε το φετινό 26ο Πανόραμα για την ωραία έκπληξη τελευταίας στιγμής που μας επιφύλαξε με την πρεμιέρα του Philomena, της νέας ταινίας του Στέφεν Φρίαρς (High Fidelity, the Queen, Dirty Pretty Things), με τους Τζούντι Ντέντς, Στιβ Κούγκαν.

Η ιστορία μιας γυναίκας που ψάχνει το γιο της μετά από πενήντα χρόνια. Όταν από μια επιπόλαια σχέση έμεινε έγκυος πριν το γάμο η νεαρή Ιρλανδή κλείστηκε παρά τη θέληση της σε ένα Μοναστήρι, όπου με τη βια της απέσπασαν το παιδί και το έστειλαν στην Αμερική για υιοθεσία (όπως και στις Κόρες της Ντροπής στο αφιέρωμα για τους βιασμούς). Κοντράροντας μέσα της πεποιθήσεις χρόνων η μεγάλη πια σε ηλικία Φιλομένα μαζί με έναν άθεο επικριτικό ρεπόρτερ που αρχικά κυνηγά την είδηση. Οι δυο τους ασύμβατα απολαυστικοί στην οθόνη θα αναζητήσουν το χαμένο παιδί και παράλληλα θα κοντράρουν τις διαφορετικές οπτικές τους, τις αντιλήψεις τους, θα ξεπηδήσουν από την υπόθεση και θα προσδώσουν υψηλά νοήματα.

Η ευχάριστη απόλαυση του γλυκόπικρου: Η υπόθεση της ταινίας είναι βασισμένη σε αληθινή ιστορία (δείτε στο τέλος την αντιπαραβολή με τους πραγματικούς πρωταγωνιστές). Η ταινία, που απέσπασε το βραβείο σεναρίου στο πρόσφατο φεστιβάλ Βενετίας, είναι άκρως δραματική και θα κινδύνευε να γίνει ένα μελό ψυχοπλακωτικό δράμα, αν δεν είχαν ενσωματώσει στο σενάριο τους ο Τζέφ Πόουπ, μαζί με τον Στιβ Κούγκαν (που επίσης πρωταγωνιστεί) το γνωστό αγγλικό χιούμορ. Οι ατάκες κυρίως μέσω στόματος Κούγκαν, αλλά και η ντροπαλή ευγενική Ντέντς έρχονται να χαλαρώσουν το ύφος, μαζί με τις τραγελαφικές συμπτώσεις της υπόθεσης. Η ταινία απλώνει να αγγίξει τις ψυχές των θεατών και μας κάνει να βουρκώσουμε αλλά και να γελάσουμε. Αυτή η ευχάριστη εναλλαγή συναισθημάτων δίνει μια άλλη άποψη στην αποτύπωση της υπόθεσης, που προσδίδει στην ταινία φτερά και βάθος. Αναμφίβολα το στοιχείο που απογειώνει το έργο είναι η ερμηνεία της Τζούντι Ντέντς.

Μια ηθοποιός με στιβαρό πρόσωπο που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε σε ρόλους δυναμικούς, μια ‘Μέρκελ’ του σινεμά θα λέγαμε, εδώ μεταμορφώνεται εντελώς! Η γήινη προσέγγιση του ρόλου της μας δίνει τη μέση γυναίκα της Μ.Βρετανίας, τη γλυκιά ‘θείτσα’, θεοσεβούμενη, αδύναμη και  φοβισμένη, κουβαλά τις ενοχές της και συνεχίζει να ζει διαβάζοντας τα ρομάντζα της και βλέποντας χαζά σίριαλ στην τηλεόραση. Η Φιλομένα είναι μια γυναίκα που η ζωή της έχει φερθεί σκληρά. Σε τρυφερή ακόμα ηλικία η εκκλησία της στέρησε ό,τι πιο πολύτιμο είχε, τον γιο της, ενώ κατέδειξε την πράξη της (σεξ) σε υπέρτατο αμάρτημα. Κρύβεται στη σιωπή της για χρόνια και τώρα ήρθε το μετά, ήρθε η ώρα της να βγει στο προσκήνιο. Είναι σημαντικό στοιχείο ότι η γυναίκα παρέμεινε Καθολική για όλη τη ζωή της και πιστή στο Θεό ακόμα κι αν οι εκπρόσωποι του στη γη την έβλαψαν. Συνεχίζει να φορά κρεμασμένο το σταυρουδάκι στο λαιμό της και να κοιτά χαμηλά. Δεν πίστευα ότι η συγκεκριμένη ηθοποιός μπορούσε να βγάλει τέτοιο συναίσθημα στα ψυχρά της μάτια, τέτοια αβεβαιότητα στο βάδισμα, τόσο συναίσθημα χωρίς να μιλά. Αναμφίβολα, μια πολύ σημαντική υποψηφιότητα για τα φετινά όσκαρ.