Saint Laurent: Η Χρυσή εποχή
Λίγους μήνες μετά την κυκλοφορία της πρώτης γαλλικής βιογραφίας του Ιβ Σεν Λοράν, YSL, μια ακόμα γαλλική ταινία ασχολείται με τον γνωστό γάλλο σχεδιαστή μόδας. Η ταινία, που διεκδίκησε τον Χρυσό Φοίνικα στο φετινό φεστιβάλ Καννών επιχειρεί μια περισσότερο διεισδυτική κινηματογραφική ματιά στην καλλιτεχνική ιδιοφυΐα που βασανίστηκε από την ίδια την εύθραυστη φύση του, με τα πάθη και τις εμμονές του.
Καταπληκτική αποτύπωση της εποχής. Ο κόσμος της μόδας την δεκαετία που ζούσε ούτως ή αλλιώς το απόγειό της δόξας του. Του φαίνεσθαι και του είναι. Αν η προηγούμενη απόπειρα βιογραφίας του διάσημου μόδιστου, με το επίσης φετινό YSL κράτησε την ουσία το Saint Laurent επικεντρώθηκε περισσότερο στο συναίσθημα. Οι μόνιμες και οι εφήμερες σχέσεις, οι μουσικές, τα πάρτι και οι εξαρτήσεις από ναρκωτικά, από περίεργες συλλογές, ακόμα και από τις ίδιες της εμμονές του πρωταγωνιστή.
Ο σκηνοθέτης προσπαθεί να αποδώσει τις τάσεις και τα ρεύματα που παρασύρουν δημιουργικά τους καλλιτέχνες κι αυτοί με τη σειρά τους εμπνέονται και με τα έργα τους δίνουν το στίγμα μιας ολόκληρης εποχής. Βάζει τον ήρωά του στη θέση του στην ιστορία χωρίς να τον εξυμνήσει περισσότερο από τον «ανταγωνισμό» του. Ματίς, Σανέλ, Άντι Γουόρχολ και Βέλβετ Άντεργκράουντ, Μέιπλθορν. Όπως αναφέρει και ο υπότιτλος η ταινία επικεντρώνεται στη χρυσή εποχή του πρωταγωνιστή της. Ο δρόμος και ο μόχθος για αναγνώριση ποσώς την ενδιαφέρει. Ξεκινά όταν το ταλέντο του σχεδιαστή είναι ήδη αναγνωρισμένο και τον ακολουθεί μέχρι την θρυλική έκθεση μόδας του ’76. Κάποια γίνονται εύκολα για αυτόν, όπως το να κλέψει το μοντέλο της Σανέλ, άλλα όπως η αντοχή του στο χρόνο φαίνεται να κερδίζονται πολύ πιο δύσκολα. Η ύβρις έρχεται από το στόμα του ίδιου του πρωταγωνιστή όταν προσπαθεί να πείσει την Τεντέσκι-Μπρούνι για μια δημιουργία του που της μοιάζει πολύ «αρρενωπή» για αυτήν: «Αυτό που μετράει είναι το στιλ, η μόδα περνάει σαν το τρένο». Φτάνει στο σημείο να θεωρεί ότι δεν υπάρχει πια ανταγωνισμός παρά μόνο η πίεση που του ασκεί το ίδιο το όνομα που έχτισε για τον εαυτό του. «Δημιούργησα ένα τέρας και τώρα πρέπει να ζω με αυτό» αναφέρει πιο μετά.
O πρωταγωνιστής μας (Γκασπάρ Ουλιέλ) είναι εξαιρετικός στην εύθραυστη εσωτερική πλευρά του χαρακτήρα που υποδύεται, στα πάθη και τις εξαρτήσεις. Όλα τα υπόλοιπα, το επιχειρηματικό κομμάτι και τις διπλωματικές σχέσεις φαίνεται να αναλαμβάνει με απόλυτη κυριαρχία ψυχρού μάνατζερ ο Πιέρ Μπερζέ (Ζερεμί Ρενιέρ). Όποιος δεν γνωρίζει δύσκολα θα πιστέψει ότι είναι ερωτικοί σύντροφοι για χρόνια. Τους δυο τους ελάχιστα θα τους δούμε μαζί. Φαίνονται αποκομμένοι ο καθένας στον κόσμο του, ο ένας στον κόσμο της μόδας, των πάρτι και των παραισθήσεων, ο άλλος στον επιχειρηματικό κόσμο, της γλώσσας του χρήματος και της λογικής. Όμως είναι και οι δυο εξίσου πετυχημένοι στον τομέα τους. O εκκεντρικός Ζακ ντε Μπασέρ (Λουίς Γκαρέλ) θα κάνει δυναμικά την εμφάνιση του κεντρίζοντας το βλέμμα της κάμερας και τελικά κερδίζοντας την απόλυτη προσοχή και του Ιβ Σεν Λοράν αποτελώντας για αυτόν τη γλυκιά αμαρτία αλλά ταυτόχρονα και την κακή επιρροή. Εξαιρετική η σύντομη ερμηνεία του αυστριακού Χέλμουτ Μπέργκερ στο ρόλο του Ιβ Σεν Λοράν σε βαθύ πλέον γήρας.
Ο σκηνοθέτης ηθελημένα διατηρεί έναν elegant βιντεοκλιπίστικο αέρα. Η ροή της υπόθεσης είναι συχνά ελεύθερη σε αυτοσχεδιασμούς αποτυπώνοντας ίσως καλύτερα τη «ναζιάρικη» πλευρά του ιδιοφυούς μόδιστρου, μιας που ο χώρος της μόδας είναι από τους πρώτους (ελάχιστους εκείνη την εποχή) χώρους που η ομοφιλοφιλική του υπόσταση μπορεί να αναπνεύσει ελεύθερα και να νιώσει πλήρως αποδεκτός. Παρόλα αυτά στέκεται ίσως περισσότερο στον Ζακ ντε Μπασέρ (Λουίς Γκαρέλ), που παρουσιάζεται ως ο μεγάλος του έρωτας, παρά του Πιέρ Μπερζέ (Ζερεμί Ρενιέρ) πιστού του συντρόφου για χρόνια, αντίθετα με την άλλη ταινία YSL. Όποιος δεν ασχολείται με τα του χώρου θα χάσει σίγουρα αναφορές και συσχετίσεις, όπως τις ομιλούσες φωτογραφίες του Μέιπλθορν. Η ταινία μπορεί να κουράσει από τον αργό ρυθμό της και μεγάλα σημεία χωρίς ουσιαστικούς διαλόγους που θα κουβαλήσουν την εξέλιξη μπροστά, που μπορεί να κάνουν το έργο πληκτικό. Αυτά τα σημεία αντισταθμίζονται με τα ψυχεδελικά, ονειρικά σημεία και ορισμένα χρονολογικά φλας μπακ που κρατούν το ενδιαφέρον.
Τι είναι τελικά μια έντονη προσωπικότητα; Η απάντηση που δίνει η ταινία είναι μάλλον οι εμμονές της. Εμμονή στην τελειότητα και την λεπτομέρεια στη δουλειά του, εμμονές να συλλέγει και να αναβιώνει πράγματα, πίνακες, τον νεκρό του σκύλο, παιδικές αναμνήσεις από τη θεία του. Αυτή η προσέγγιση τον ξεγυμνώνει, αλλά και αποδίδει και μεγάλο μέρος της επιτυχίας του και στους συνεργάτες του, όπως ομοίως και την κλίκα των μοντέλων, Μπέτι και Λούλου (Λέα Σεϊντού). Όλα αυτά, οι άνθρωποι, τα συναισθήματα, οι παραλογισμοί, αποτέλεσαν τον αέρα (είτε υγειή είτε ανθυγιεινό) που ανέπνεε και την πηγή της έμπνευσης του.
Τελικά, να τη δω; Μια εντελώς διαφορετική οπτική από την πιο συντηρητική προσέγγιση της προηγούμενης ταινίας. Όμοια και ο τρόπος αφήγησης της, αποτελεί μια σύγκριση του Saint Laurent του ’76 με τον μετέπειτα άνθρωπο.
