ΚΡΙΤΙΚΕΣΣινεμά

Yves Saint Laurent

O Yves Saint Laurent, γόνος μεγαλοαστών αποίκων που ζουν στην Αλγερία,δουλεύει ως βοηθός του διάσημου σχεδιαστή Κριστιάν Ντιόρ. Μετά το θάνατο του Ντιόρ παίρνει την θέση του ώς καλλιτεχνικός διευθυντής του περίφημου οίκου μόδας. Η πρώτη του επίδειξη έχει μεγάλη επιτυχία και γοητεύει τον γνωστό μαικήνα των τεχνών Πιερ Μπερζέ με τον οποίο γίνεται ζευγάρι. Ο Σαν Λοράν καλείται να υπηρετήσει την θητεία του και να συμμετάσχει στον πόλεμο της Αλγερίας αλλά η εύθραυστη ψυχοσύνθεσή του κλονίζεται και παρουσιάζει συμπτώματα μανιοκατάθλιψης που του στοιχίζουν την θέση του στον οίκο Ντιόρ. Ο Πιερ Μπερζέ του προτείνει να χρησιμοποιήσουν την αποζημίωση,που διεκδικούν δικαστικά, για να ιδρύσουν τον δικό τους οίκο μόδας. Η πορεία του προς την κορυφή αρχίζει μέσα από εφήμερες σχέσεις,αλκοόλ,ναρκωτικά αλλά και ιδιοφυείς δημιουργίες και την σταθερή αγάπη του συντρόφου του.

Η παρουσίαση μιας  ιδιοφυΐας της μόδας; Μια τρελή ιστορία αγάπης; Ένα  πορτραίτο μιας εποχής;  Η ταινία Yves Saint Laurent  είναι όλα αυτά.Το εγχείρημα είναι παράτολμο. Πως να παρουσιάσεις την δημιουργική ελευθερία του σχεδιαστή χωρίς να πληγώσεις τον μύθο; Ο σκηνοθέτης μας διηγείται τις καλές και τις άσχημες πλευρές του τρομερού παιδιού της γαλλικής μόδας, από τη μια την ευγένεια του και την ανασφάλεια του και από την άλλη τις κρίσεις τρέλας, την απιστία και την βουτιά σε αλκοόλ και ναρκωτικά στα τέλη του 1960. Η ταινία ξεκινάει με την πώληση της συλλογής των έργων τέχνης που οι δύο εραστές απέκτησαν μαζί και εξελίσσεται σαν ένα γράμμα αγάπης του Μπερζέ προς τον εκλιπόντα σύντροφο. Αρχίζει έτσι η αφήγηση της καριέρας του διάσημου σχεδιαστή και μέσα από διάφορες σκηνές ο σκηνοθέτης μας διηγείται τις καλές και τις άσχημες πλευρές του τρομερού παιδιού της γαλλικής μόδας, από τη μια την ευγένεια του και την ανασφάλεια του και από την άλλη τις κρίσεις τρέλας, την απιστία και την βουτιά σε αλκοόλ και ναρκωτικά στα τέλη του 1960. Το άγχος και την κατάθλιψη του Παρισιού εναλλάσσονται με το φώς και την ανεμελιά της βίλας του Μαρακές. Το σενάριο εστιάζεται περισσότερο στον ασταθή χαρακτήρα του Σαν Λοράν και στην σχέση του με τον Πιέρ Μπερζέ και αυτό αποτελεί την κύρια δυναμική του έργου. Ο ένας λειτουργεί ως αντίβαρο για τον άλλο καθώς ο Μπερζέ είναι ο ιθύνων νους και ο Υβ ο ιδιοφυής αλλά προβληματικός δημιουργός. Δυστυχώς αυτό που λείπει για να κάνει την ταινία ακόμα πιο δυνατή είναι οι δευτερεύοντες χαρακτήρες που δεν έχουν καθόλου βάθος και κάνουν απλά περάσματα στην οθόνη. Σε γενικές γραμμές όμως ο Λεσπέρ κατορθώνει να  συνδυάσει επιδέξια το οικείο και το δημόσιο, τα συναισθήματα και τη δημιουργία, την πτώση και την υπερβολή, τις νευρώσεις και το πάθος, τα παρασκήνια και την πασαρέλα.

Ο σκηνοθέτης δεν υιοθετεί κάποιο επαναστατικό τρόπο σκηνοθεσίας για να δώσει με νεύρο τα παρασκήνια και την ένταση των ντεφιλέ. Η σκηνοθεσία τους είναι μεν λεπτή και αριστοτεχνική αλλά παραμένει ακαδημαϊκή χωρίς την σπίθα που θα έκανε την βιογραφική ταινία ένα κομψοτέχνημα ανάλογο της ιδιοφυΐας του σχεδιαστή. Βεβαίως καταφέρνει με ένα πολύ απλό τρόπο να μπορέσει να κρατήσει το ενδιαφέρον μας  σκιαγραφώντας το πορτραίτο του Saint Laurent μέσα από την ματιά του μαικήνα, εραστή και πιστού συντρόφου του. Η διεύθυνση των ηθοποιών παραμένει το πιο δυνατό του σημείο. Ο Guillaume Gallienne, τέλειος στο συνδυασμό ευαισθησίας, αυταπάρνησης, επιχειρηματικής  νοημοσύνης και σκληρότητας όταν χρειάζεται, γίνεται το μάτι του θεατή σχολιάζοντας σε voix off την άνοδο και την πτώση του αγαπημένου του. Το σώμα του και η έκφραση του προσώπου του αντανακλούν τα συναισθήματα που βασανίζουν αυτόν τον πολυσύνθετο χαρακτήρα. Η μεγάλη έκπληξη είναι όμως ο Pierre Niney στο ρόλο του σχεδιαστή. Δεν παίζει τον ρόλο είναι ο Σαν Λορέν σε όλες του τις πλευρές, φωτεινές και σκοτεινές. Σε εντυπωσιακό βαθμό μιμητισμού μας δίνει πότε την εικόνα του εσωστρεφή και επιφυλακτικού νεαρού και πότε την εικόνα του βασανισμένου καλλιτέχνη που κρύβει την μελαγχολία του στα ναρκωτικά,τους εφήμερους έρωτες και τις κάθε είδους καταχρήσεις. Η σκηνή στο στρατιωτικό νοσοκομείο,όπου γίνεται η διάγνωση της μανιοκατάθλιψης,είναι το δείγμα αυτής της λεπτής δουλειάς που αναμιγνύει την πίστη απεικόνιση του μοντέλου και την αλήθεια του ηθοποιού.

Συμπέρασμα λοιπόν; Μια καλή βιογραφική ταινία που όμως χάνεται στον ακαδημαϊσμό της και στην επιφανειακή αντιμετώπιση των σκοτεινών πλευρών του Σαν Λοράν. Αξίζει όμως να την δείτε ώς ένα γράμμα αγάπης σε όλες τις εύθραυστες ψυχές που,για να πολεμήσουν τις νευρώσεις τους, κάνουν τον κόσμο μας πιο όμορφο.

Κωνσταντίνος Σκαρμούτσος

Παρά το γαλλικό μου ψευδώνυμο που είναι και το φιλμικό alter ego του Francois Truffaut, γεννήθηκα στην Αλεξανδρούπολη στης οποίας τους κινηματογράφους είχα τις πρώτες επαφές με τον κινηματογράφο. Από τη μια «Ο πόλεμος των άστρων» και από την άλλη ο «Τοίχος» του Γιλμάζ Γκιουνέι συνέστησαν το δίπολο πού με κυνηγάει. Τα άστρα του Χόλιγουντ και τα διακριτικά φώτα του cinéma d’auteur με οδήγησαν στην Γαλλία όπου ανδρώθηκα στην κινηματογραφική σκέψη. Τι μ’αρέσει; Απλό: όλες οι καλές ταινίες από όλα τα είδη εκτός από τις ρομαντικές κομεντί. Ιδιαίτερη προτίμηση σε ευρωπαïκό, ανεξάρτητο αμερικάνικο και ασιατικό κινηματογράφο. Κλείνω εδώ γιατί ως γνήσιος λάτρης του γαλλικού νέου κύματος μου αρέσει να μιλάω με τις ώρες.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *