Ομοούσιος

“Η πνευματική μας υγεία εξαρτάται κυρίως απ΄την στενότητα του οπτικού μας πεδίου” γράφει η Τζόζεφιν Χαρτ, στο μυθιστόρημά της, Damage.Νομίζω πως όποιος επιλέξει να δεί την ταινία του Πάνου Κούτρα Στρέλλα , πρέπει να είναι προετοιμασμένος γιά μεγάλη διεύρυνση του πεδίου αυτού. Η ταινία του Κούτρα, όπως όλες οι ταινίες που ασχολούνται με ζητήματα σεξουαλικής ταυτοτητας, είναι άβολη. ‘Αβολη υπό την έννοια του ηθικού και αισθητικού ξεβολέματος του θεατή/παρατηρητή της ζωής των τρασνσέξουαλ. Των ανθρώπων που έχουν αλλάξει(ή βρίσκονται στη διαδικασία αλλαγής) φύλο, μετά από χειρουργική επέμβαση. ‘Οπως είναι ο Λεωνίδας- που έγινε Στέλλα, ή Στρέλλα για τους φίλους της, επειδή “μουλένε πως είμαι λίγο τζαζ” όπως λέει η ίδια.
Η εξαιρετική ,αφοπλιστικά αληθοφανής και συμπαθέστατη Μίνα Ορφανού( η οποία έχει κάνει αλλαγή φύλου και εκτός οθόνης) μας παίρνει απ΄το χέρι για μιά βουτιά στο παράλληλο σύμπαν των ανθρώπων που βρίσκονται στο ανάμεσα των φύλων. Δύσκολο θέμα, και οδυνηρό. Αλλά γιατί να είναι σταύρωση και μαρτύριο η απόρριψη του φύλου που σου έδωσε η τύχη, κι η επιλογή του αντιθέτού του; Γιατί οι άνθρωποι που αποκλίνουν απ΄τον μέσο όρο της σεξουαλικής κανονικότητας, πρέπει να στριμώχνονται στο περιθώριο; Τι κωλοκοινωνία είναι αυτή που ζούμε, ώστε αυτό που απολαμβάνει εν κρυπτώ, κι επί πληρωμή, να το στηλιτεύει και χλευάζει δημοσίως; Ολόκληρη η προβληματική της σεξουαλικής ταυτότητας, της περιθωριοποίησης, της εξώθησης στην συστηματική παραβατικότητα, “φωτογραφίζονται” σ’αυτή την ταινία, όχι χωρίς μιά πρέζα χιούμορ.
Θα κάνατε παρέα με τρανσέξουαλ; Η’ θα τον αποφεύγατε; Μην περιμένετε να δείτε μοδάτους, αγγελοφτιαγμένους και νομοταγείς ήρωες σ’αυτή την ταινία. Σ’αντίθεση με την προηγούμενη ταινία του, ΑΛΗΘΙΝΗ ΖΩΗ, όπου κατά βάση ασχολείτο με τα όμοια πάθη της υψηλής κοινωνίας, εδώ βλέπουμε μια φαινομενολογία του παράλληλου σύμπαντος των ανθρώπων που δε νιώθουν καθόλου, μα καθόλου καλά μέσα στο φύλο τους, και επιθυμούν διακαώς να τ’αλλάξουν. Οι άντρες της ταινιας, οι περισσότεροι απ΄αυτούς που εμφανίζονται, μιμούνται τις γυναίκες στην πιό θεατράλε και υπερβολική εκδοχή τους… ‘Οποια στερεότυπη εικονα τραβεστί έχετε στο κεφάλι σας, θα τη δείτε να ζωντανεύει μπροστά στα μάτια σας. Η Στρέλλα είναι φτωχή, τραγουδάει σε μαγαζί όπου ως επί το πλείστον οι θαμώνες και το προσωπικό, είναι τραβεστι ή ομοφυλόφιλοι(;), μένει σ’ενα ρημαγμενο νεοκλασσικό, που το έχει διακοσμήσει με αντικείμενα σωσμένα απ΄τα σκουπίδια. Δεν μαγειρεύει συνήθως, η Στρελλα τρέφεται κυρίως με γαριδάκια βουτηγμένα στην κέτσαπ, προσφέρει σεξουαλικές υπηρεσίες επί χρήμασι, κι έτσι προσπαθεί να ζήσει τη ζωή που ζούν οι “κανονικοί” άνθρωποι, οι “κανονικές” γυναίκες.
Είναι το τέλειο ον, αν το καλοσκεφτείς, ανατομικά. Γυναικείο στήθος( “κοστισε μιά περιουσία”) και ανδρικά γεννητικά όργανα. ‘Ενας ερμαφρόδιτος με τακούνια, γκλίτερ, και απέραντη θλίψη που στο κέντρο της, βρίσκεται η εναγώνια 15ετής αναζήτηση του πατέρα της. Η Στρέλλα ψάχνει τον πατέρα που εκτίει ποινή φυλάκισης, αποφυλακίζεται τελικά μετά απο 15 χρόνια, και ψάχνει κι αυτός τον γιό του.Πέφτουν ο ένας πάνω στον άλλο με τραγικές συνέπειες. Δύο άνθρωποι που χωρίστηκαν εξαιτίας ενός φόνου, επανενώνονται διά της τεθλασμένης, κατ’ ουσίαν αναζητώντας την αρχετυπική σχέση που στερήθηκαν και είχαν ζωτική αναγκη. Τη σχέση πατέρα-γιού.
‘Οταν δεν μπορεί η ζωή να εκφραστεί ευθέως, βρίσκει παρακαμπτηρίους. Κι η παρακαμπτήριος εν προκειμένω, είναι η ανόσια σχέση μεταξύ του αποφυλακισμένου Γιώργου Μιχαλόπουλου και του εγχειρισμένου γιού του, Λεωνίδα.
Ο Κούτρας, φαίνεται να μας λέει πως το βαθύτερο αίτημα αυτής της αποτρόπαιας ένωσης(ο Γιώργος κι η Στρέλλα διαπράττουν αιμομειξία) είναι η αγάπη- η γονεϊκή αγάπη. Αγάπη που στερήθηκε ο μικρός Λεωνίδας και ειχε στερηθεί πριν απ΄αυτόν και ο πατέρας του,απ΄τον δικό του πατέρα.
Προσέξτε ιδιαίτερα τις εμβόλιμες, αλλά τελικά ευεξήγητες σκηνές , του μικρού σκιούρου που χαζέυει ένα ειδυλλιακό ηλιοβασίλεμα. Το παρελθόν μας, που μας στοιχειώνει ή μας παρηγορεί, είναι σαν ένα κατοικιδιο που ενίοτε μεταμορφώνεται σε τέρας έτοιμο να μας φάει.
΄Αξιος συμπρωταγωνιστής της Ορφανού, ο Γιάννης Κοκκιασμένος. Ούτε μία στιγμή ,δεν δείχνει, τουλάχιστον μέχρι ν’αποκαλυφθεί η τραγική αληθεια, να δισταζει στο να συνουσιαστεί με τραβεστί. Δεν δείχνει να αμφισβητεί τη δική του σεξουαλική ταυτότητα. Η ταινία έχει χιούμορ, ένα μαύρο σαν τα μαλλιά της Στρέλλας, χιούμορ και δεν παραλείπει να διατυπώσει και “πρόταση” για εναλλακτική οικογένεια.
Τελικά η οικογένεια ορίζεται αποκλειστικά από το αίμα; Είναι απαραίτητο να έχει το παιδί μπαμπά και μαμά με την παραδοσιακή τους μορφή; Μήπως αυτοί οι ρόλοι είναι μόνο τα οχήματα , η φόρμα (η οποία μπορει ν’ αλλάζει) μεσω της οποίας μεταδίδεται το ουσιαστικό που χρειάζεται ένα παιδί , δηλαδή η ΑΓΑΠΗ, η ΑΣΦΑΛΕΙΑ και η ΨΥΧΟΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ;
Αυτά έζουν τη δυνατότητα,κατά μαχητό τεκμήριο, να τα προσφέρουν όλα τα ανθρώπινα όντα,σωστά;

Φράνσις